Lastik aşınması, 2022'de de Ferrari'nin başını ağrıttı ve İtalyan markanın yarış temposunda Red Bull'un gerisinde kalmasına neden oldu. Peki Maranello'daki mühendisler, 2023'te de bu sorunu yaşamamak için ne tür çözümleri değerlendiriyorlar?
Ferrari, 2023 projesine 675 adını verdi ve uzun süredir bu proje üzerinde çalışıyor. İtalyan ekip, eylül ayında mevcut aracına odaklamayı bırakarak tüm odağını 2023 projesine yöneltti.
Maranello'da yeni araçla ilgili vizyon oldukça açık. Bir evrim olacak ancak devrim görmeyeceğiz. 675'in temelleri F1-75'ten gelecek. Ferrari, F1-75'le birlikte iyi bir aerodinamik gelişim temeline sahip olduğunu düşünüyor ve bu tasarım felsefesine sadık kalacak. Yani oyuk sidepodları araçta görmeye devam edeceğiz.
Mattia Binotto, 2023 aracının F1-75'in DNA'sını koruyacağını ve Red Bull ya da Mercedes tarafından benimsenen felsefelerin takip edilmeyeceğini vurguluyor.
Araçtaki en büyük değişim belki de şasi alanında yaşanacak. Binotto, şasinin neredeyse %100 yeniden yapılacağını söylüyor. Bunun yüksek ihtimalle iki nedeni var: Lastik aşınması sorununu çözmek ve güç ünitesi ile aktarma organlarını daha iyi konumlandırabilmek. Keza vites kutusu da 2023 için yeniden tasarlanıyor.
Lastik aşınması sorunu için ön tarafta Pull-Rod veya çok bağlantılı (Multi Link) süspansiyona geçilebilir
Yeni zemin etkili araçlarda, zıplama ve dalgalanma sorunları ile baş edebilmek için sert süspansiyon ayarlarıyla yarışılması gerekiyordu. Özellikle de Spa'da yürürlüğe giren teknik direktifle birlikte, sert süspansiyon ayarlarıyla yarışmak bir nevi zorunlu hâle geldi.
Pirelli lastikleri ise daha yumuşak süspansiyonları seviyorlar. Dalgalanma ve zıplama ile baş etmek için tercih edilen sert süspansiyon ayarları, Pirelli lastiklerinin hızlıca bitmesine neden oluyor.
Dolayısıyla süspansiyonlarını olabildiği kadar yumuşak ayarlayabilip, aynı zamanda zıplama yaşamayan ekipler 2022'de avantajlı oldular. Süspansiyon yumuşaklığı ile dalgalanma arasında çok iyi bir denge bulan Red Bull, 2022'de rekorlar kırdı.
Ancak Ferrari gibi bazı ekipler de bu sert süspansiyon ayarlarından dolayı lastiklerine yeteri kadar yumuşak davranamadılar. F1-75'e güncellemeler geldikçe ve araç geliştikçe, ön lastiklere daha çok yük uygulanmaya başlandı ve sezon ilerledikçe -F1-75 geliştikçe- lastik aşınması sorununun büyüdüğünü gördük.
Özellikle de Japonya GP'nin ardından Charles Leclerc'in lastiklerinin ne kadar aşındığını gösteren görseller yayılmış ve birçok kişinin dikkatini toplamıştı.
Buna ek olarak, yılın sonuna doğru dayanıklılık endişeleri yüzünden motor gücü azaldı ve Ferrari, Red Bull'u düzlüklerde yakalayabilmek için daha küçük kanat açılarıyla yarıştı. Daha az yere basma gücü üreten ayarlar da lastiklerin daha çabuk bitmesine neden oldu.
Ferrari kampındaki herkes, lastik aşınmasının bir sorun olduğunu biliyordu fakat bu sorun F1-75'te çözülebilecek kadar küçük değildi. Yıl içinde yapılabilecek küçük değişimler yeterli olmazdı, daha köklü ve zaman alan değişimlere ihtiyaç vardı.
Bu değişimleri, yeni araçla birlikte görebileceğimiz düşünülüyor. Motorsport.com İtalya dahil olmak üzere İtalyan basınındaki kaynaklar, Ferrari'nin 2023 aracında ön süspansiyon tasarımını değiştirebileceğini öne sürüyor.
F1-75'te ön tarafta Push-Rod tasarımı vardı. Lastiklerini belki de en iyi koruyan araçlardan biri olan RB18 ise Pull-Rod tasarımını kullandı. McLaren da ön süspansiyon için Pull-Rod'u tercih etmişti.
McLaren ve Red Bull hariç tüm takımlar, önde Push-Rod süspansiyonla yarıştılar.
Pull-Rod vs. Push-Rod:
Ferrari, ön tarafta Pull-Rod tasarımına geçmeye karar verse dahi tasarım sürecine tamamen 0'dan başlamayacak. Çünkü Maranello'daki mühendisler, Pull-Rod süspansiyon konusunda nispeten tecrübeliler.
F1-75'in yaklaşık 2 yıl süren gelişim sürecinde, rüzgar tünelinde hem Push-Rod hem de Pull-Rod tasarımları denendi ve iki tasarımla da veri toplandı. Toplanan veriler ışığında ise 2022'de Push-Rod kullanılmasına karar verilmişti.
Buna ek olarak, Ferrari, 2012'den 2015'in sonuna kadar 4 yıl boyunca ön tarafta Pull-Rod tasarımı ile yarışmıştı. F2012, F138, F14T ve son olarak F15T aracında Pull-Rod tasarımını görmüştük.
İlk olarak 70'li yıllarda Gordon Murray tarafından F1'e kazandırılan Pull-Rod süspansiyonlar, sonraki yıllarda birçok araçta ve dönemde kullanıldı. Ancak turbo hibrit dönemiyle birlikte takımlar, araçların değişen burun tasarımları nedeniyle Push-Rod süspansiyonları kullanmaya başlamışlardı.
2022'deki yeni araçlarda keskin kanatçıklar ve bargeboardlar kaldırıldı. Bundan dolayı da ön süspansiyon kolları, ön kanattan sonraki ilk "hava akışı yönlendiricisine" dönüştü ve havanın doğru şekilde aktarılmasında önemli rol oynadılar. Pull-Rod, hava akışının aracın alt bölgesine ve soğutma boşluklarına daha verimli bir şekilde aktarılmasını sağlayan bir tasarım.
Süspansiyonların artık aerodinamik yapı için çok daha önemli olmalarıyla birlikte, Red Bull ve McLaren, Pull-Rod'a geçmeye karar vermişti.
Ferrari'nin 2023 aracında da bu tasarımı görebiliriz gibi duruyor.
tr.motorsport.com