Formula 1'in 2023'te daha büyük aynalara geçme hamlesi, pilotların geri görüş konusunda yaşadıkları soruna bir kez daha dikkat çekti.
Araç tasarımcıları her zaman, aynaları aerodinamik hava akışına en az etkide bulunacak şekilde tasarlamaya çalışıyorlar. Buna karşı FIA ise her zaman güvenlik gerekçesiyle onların boyutunu ve pozisyonunu belirleyen kurallar hazırlıyor.
Ancak Formula 1 gibi teknolojik açıdan üst seviyede olan bir sporda, pilotların hâlâ bu kadar eski bir konsepte, ilk yarış araçlarından bu yana yer alan bir parçaya güveniyor olması şaşırtıcı kabul ediliyor.
GPS verilerinin çok gerçekçi olduğu, araç üstü kameraların çok yaygın ve yüksek hızlı dijital işlemlerin gerçekleştirildiği F1'de artık bu alanda sıradaki adımı atmanın mantıklı olduğu düşünülüyor.
Bu kapsamda F1 araçlarının kokpitlerine, araç içerisindeki ekrandan aracın arkasını gösterecek zorunlu kamera görüntüsü eklenebilir.
F1'de arka tarafı gösteren kameralar ve ekranlar, ilk kez gündeme gelmiyor. Birkaç sene önce pilotlar ve FIA bu konuyu masaya yatırmıştı.
Carlos Sainz 2018'de, "Ayna yerine kamera konulmasını teklif ettik, diğer kategorilerde bu var. FIA bu tekifi inceleyecek."
"Bu teklif sürücülerden geldi. Başka kategorilerde olduğunu biliyoruz. WEC'de car. Bu kesin gelir demek değil ama bir seçenek olabilir." demişti.
Kokpit içerisinde yer alan dijital ekranlar, diğer serilerde sık sık kullanıyorlar. Bu tarz bir sistem ilk olarak 2012'de Audi tarafından Le Mans'da mücadele eden R18 aracına yerleştirilmişti.
Sonrasında ise daha fazla yaygınlaştı ve günümüzde WEC'de yaygın bir şekilde kullanılırken DTM gibi diğer serilerde de kullanılıyor.
FIA, her ne kadar bu tarz ekranların farklı serilerde başarıyla kullanıldığının farkında olsa da, bu tarz ekranların F1 araçlarında kullanılmasında hâlâ büyük engeller var.
FIA'nın tek koltuklu seriler teknik direktörü Nikolas Tombazis, "Bunu değerlendirdik. Çözülmesi gereken üç sorunu var."
“Birincisi, kokpitte bir TV ekranı için fazla yer olmaması. İkincisi, bazen içerisi oldukça karanlık olan kapalı kokpitli arabalarda kullanılır. Telefonunuzu güneş ışığına koyarsanız görebilirsiniz, sürücülerin bir şey görüp görmediklerini anlamak için gözlerini kısmasını istemezsiniz. Yani böyle bir durum var."
“Üçüncü olarak, odak noktanızın bir mesafeden başka bir noktaya adapte olduğu bir süreç var ki bu bizi de biraz ilgilendiriyor ve dikkatle değerlendirmemiz gerekiyor."
"Gittiğiniz hızlarda, uyum sağlamak için saniyenin onda birini kaybetmemelisiniz, yani bu başka bir konu."
"Buna ve ayrıca bunu yapmanın başka yollarına da bakıyoruz, örneğin bir ses sinyali veya her neyse ancak bu hâlâ devam eden bir çalışma." dedi.
F1'de dijital ekranların kullanılması ihtimali hâlâ çok uzak göründüğü için, orta vadede arka görüş tamamen aynalara bağlı olmaya devam edecek gibi duruyor.
Bu nedenle FIA, araç tasarımlarının sürücülerin arkalarında gördüklerini engellememesine her zaman çok dikkat ediyor ve bu kapsamda, 2023'te olduğu gibi kural müdahalesine ihtiyaç duyulacak.
2023'te F1 dikiz aynalarında nasıl değişiklik olacak?
Pilotların aynalarda daha fazlasını görmelerine yardımcı olmak için FIA, 2023'te aynaların boyutunun arttırılması yönünde karar aldı.
Yansıtıcı yüzeyin genişliği 50 mm artacak. Bu da ayna gövdesinin daha geniş olması gerektiği ve sonuç olarak destek kollarının konumunun da değiştirilmesi gerekebileceği anlamına geliyor.
Takımlara, pilotlar için ne gibi bir fark yaratabileceğini görmek amacıyla sezon boyunca bazı çözümleri test etme fırsatı verildi.
Red Bull, Macaristan'da daha büyük bir aynayı ilk test eden takım oldu. Ardından Belçika'da Mercedes ve Hollanda Grand Prix'sinde tüm takımlarla topluca bir test yapıldı.
Bu yönde geliştirilen aynanın bir örneğini, aşağıdaki Aston Martin tasarımından görebilirsiniz.
Takım bunu yalnızca ana gövdeyi saran yüzeyleri uzatmak için değil, aynı zamanda ek bir dikey kanatçık ekleyerek, yapıya ekstra sağlamlığın yanında aynı zamanda başka bir akış yönlendirme ortamı da eklemek için kullandı.
Tombazis, 2023 için arttırılan ayna boyutların öncelikle, ayna muhafazası içinde kavisli aynalara sahip olmayı sevmeyen sürücülere yardımcı olmayı amaçladığını açıkladı.
Tombazis, "Biraz daha büyük bir ayna seçtik. 150 mm'den 200 mm'ye çıktığına inanıyorum ve bunun açılı görüşü iyileştirdiğini gördük.
"Bazı pilotlar için bu bir fark yaratmıyor çünkü bazı pilotların aynaları zaten oldukça kavisli. Diğer bazı pilotlar ise görüşlerini çok fazla bozduğu için çok kavisli aynalardan hoşlanmazlar. Yani her şey biraz kişisel bir şey."
"Bence değiştirdiğimiz şey, çok kavisli aynalara sahip olamayan pilotların görüşünü iyileştirecek."
tr.motorsport.com