Dünyanın en çok takip edilen motorsporları organizasyonuna tek resmi lastik tedarikçisi olarak destek veren Pirelli, her Grand Prix öncesinde İzmit’te Şampiyonların Fabrikasında ürettiği 1800 lastiği piste sevk ediyor. Piste ulaşmadan önce FIA’ya teslim edilen lastiklerin takımlara dağıtımı ise tamamen FIA kontrolünde ve denetiminde gerçekleşiyor.
İzmit'ten F1 pistlerine Pirelli lastiklerinin yolculuğu

Pirelli, İzmit’te bulunan Türk Pirelli fabrikasından her bir Grand Prix için 18 set olmak üzere 1800 lastiği üreterek her yarıştan 2 hafta öncesinde sevk ediyor. FIA’nın belirlediği kurallara göre her bir Formula 1 pilotuna yedek lastik de götürülmesi zorunlu. Bu kural her yarış için geçerli olurken bazı yarışlarda gönderilen lastik sayısı 2000 adete kadar çıkabiliyor. Lastikler piste ulaşmadan önce son derece hassas ve karmaşık bir üretim sürecinden geçiyor. Pirelli’nin motorspoları lastikleri üretim üssü olan İzmit Fabrikasında üretilen her bir Formula 1 lastiğinin kendine has bir barkodu bulunuyor. Lastiklerin pasaportu niteliğinde olan ve tüm verileri içeren bu barkoda üretim aşamasında lastiklerle birlikte şekil veriliyor ve her yarış öncesinde FIA’ya (Uluslararası Otomobil Federasyonu) gönderilerek onay alınıyor. Pirelli RTS (Pirelli Racing System) yazılımı bu barkodlarla tüm yarış boyunca lastikle ilgili bilgileri okuyup takip edebiliyor.

Sevkiyat için hazır olan lastikler Avrupa Grand Prix’lerinde Pirelli’nin İngiltere-Didcot’ta bulunan lojistik ve dağıtım merkezine gönderiliyor. Lastiklerin Didcot’a ulaşmasıyla birlikte FIA yetkilisine bir sonraki Grand Prix’de kullanılacak olan lastikle ilgili bir barkod listesi gönderiliyor. FIA bu liste ile her takıma lastikleri dağıtıyor. Pirelli lastik dağıtımının bu aşamasında hiçbir görev ve sorumluluk üstlenmiyor, yani İtalyan lastik devi hangi lastiğin hangi takıma gideceğine hiçbir şekilde müdahale edemiyor.

Piste ulaşan lastikler FIA tarafından hazırlanan listeye uygun olarak takımlara dağıtılıyor. Barkod hem FIA’ya, hem de Pirelli’ye regülasyonlara uygun olarak her bir takımın doğru lastiği kullanıp kullanmadığını takip etme imkanı sunuyor. Her yarış öncesinde F1 lastikleri takımlar tarafından sağlanan jantlara Çarşamba ve Perşembe günleri 12 kişilik bir Pirelli ekibi tarafından takılıyor. Her bir takımda bir Pirelli mühendisi yer alıyor. Tüm yıl boyunca takımla
birlikte çalışan bu mühendis takımların özel stratejileri hariç veri tabanına erişebiliyor ve buradan Pirelli’ye geri bildirimde bulunuyor. Elde edilen bu bilgileri yüksek mühendisler yeni nesil lastiklerin geliştirilmesi amacıyla Ar-Ge çalışmaları için kullanıyor.

Yarışın sonlanmasıyla kurallar gereği üç takım F1 lastiği Cuma günü, diğer iki takımsa Cumartesi sabahı çıkarılmalıdır. Pazar günü ise, yarıştan hemen sonra pilot başına 6 takım kuru zemin lastiği ve eğer kullanıldıysa yağış veya geçiş lastikleri Pirelli’ye iade edilmektedir. Yarış bittikten sonra saat 16.00 ile 22.00 arasında takımlar pistten ayrılmak üzere hazırlıklarını tamamlamış oluyorlar. Lastiğin takılması deneyimli bir kişi tarafından yaklaşık olarak 2,5 dakika sürüyor, sökülmesi ise daha az bir zaman alıyor.

Konuyu değerlendiren Pirelli Motorsporları Direktörü Paul Hembrey: “Hangi takıma hangi lastiğin teslim edileceğine hiçbir şekilde müdahale etme şansımız yok. Aslında tam olarak ifade etmek gerekirse, İzmit’teki fabrikamızdan çıktığı an lastiklerin kontrolü de bizden çıkmış ve FIA’ya geçmiş oluyor” dedi.

Grand Prix öncesi geri sayım

- Pirelli, Grand Prix öncesinde FIA ile koordine olarak biri daha yumuşak diğeri daha sert olmak üzere iki farklı hamur lastik seçimini yapıyor. Pirelli’nin piste getireceği 2 tip lastiği belirlemesi ise pistin karakteristik özelliklerine ve farklı hava koşullarına göre dört tip hamur çeşidinden ikisini seçmesiyle gerçekleşiyor.

-

Seçimin ardından İzmit Fabrikası üretime başlıyor Formula 1 için üretilen 1800 lastik dışında GP2 için 700 ve GP3 için ise 600 lastik daha üretiliyor.

-

Grand Prix’den iki hafta önce lastikler İzmit’ten yola çıkarak 3100 km yol kat ederek Pirelli’nin İngiltere’deki lojistik merkezine gidiyor. İngiltere’ye ulaşan lastiklerin barkodu Pirelli sistemi tarafından taranıp lastikler FIA’ya teslim ediliyor. Lastikler FIA kontrolünde takımlara gönderilmek üzere gruplandırılıp piste gönderiliyor.

- Grand Prix’ye bir hafta kala, ki bu genelde yarış öncesi Pazartesi günü oluyor, 18 takımın lastikleri piste gelmiş oluyor ve barkodları FIA ile bir kez daha konfirme ediliyor. Ardından Pirelli ekibi lastikleri jantlara takma işlemine başlıyor. İyi bir lastikçinin tek jant ve lastiği bir araya getirmesi ortalama 2 ½ dakika sürüyor. Tüm lastiklerin jantlara takılması yaklaşık olarak iki gün sürüyor. Jantlar takımlara ait olup, uygulama öncesi lastiklerin olduğu alana takımlar tarafından getiriliyor.

-

İlk serbest antrenman sonrasında sert hamurdan bir takımı iade etmek zorunda olan pilot üçüncü serbest antrenman öncesinde ise bir takım yumuşak ve bir takım sert lastiği iade etmek zorunda. Sıralama turları başlamadan da bir takım sert ve bir takım yumuşak hamurlu lastiği iade etmek zorunda olan pilot böylece sıralama turları ve yarışta kullanılmak üzere her bir hamurdan üçer takım olmak üzere altı takım kuru lastikle ilk sıralama turuna başlıyor. Kurallar gereği kuru havalarda iki lastik tipinin de yarışlarda en az bir kere kullanılması gerekiyor. Eğer hava yağışlıysa bu kural uygulanmak zorunda değil.

- İade edilen lastikler jantlardan ayrılırken kullanılan ve kullanılmayan tüm lastikle İngiltere’deki Didcot Pirelli lojistik merkezine gönderilirken, jantlar da takımlara teslim ediliyor. Lojistik merkezine ulaşan lastikler kesilerek imha edilirken oldukça yüksek ısıda yakılarak üretim tesislerinde kullanılmak üzere yakıt elde ediliyor. Geri dönüşüm yoluyla elde edilen malzeme aynı zamanda asfalt yüzeyi veya farklı endüstriyel uygulamalarda değerlendiriliyor.