Formula 1'in İtalya Grand Prix'sinde tartışmalı güvenlik aracı altında bitiş, geçen yıl Abu Dabi'de yaşananlarla ilgili olarak birçok taraftarın yaralarının yeniden açılmasına neden oldu.

Monza'daki yarış, geçen senenin sezon finalinde tam olarak takip edilmeyen kural kitabındaki prosedürlerin katı bir şekilde takip edilmesinin ardından güvenlik aracı arkasında tamamlandı.

FIA, doğal olarak Pazar günü en az bir turluk mücadele için yarışın yeniden başlaması yolunda daha iyi şeyler olup olmadığını görmek için olanları gözden geçirecek olsa da, tam olarak kuralları uyguladı.

İlgili kurallar

F1'in güvenlik aracı kuralları, Sportif Kurallar'ın 55. maddesinde belirtiliyor. Bu bölümde güvenlik aracının nasıl ve ne zaman çıkarılacağı, mücadele eden isimlerin ve güvenlik aracı sürücüsünün izlemesi gereken prosedürler belirtiliyor.

Yarışın son bölümünde güvenlik aracının yanlış aracı arkasına alması gibi birçok şey yaşandı. Normalde güvenlik aracının arkasında yarış lideri Max Verstappen yer alması gerekirken, güvenlik aracının arkasında ilk başta George Russell vardı.

İlginç bir şekilde kurallarda, piste çıkan güvenlik aracının illaki liderin önünde yer alacağı belirtilmiyor.

55.6 maddesinde, "Güvenlik aracı, turuncu ışığı yanar bir şekilde ve liderin kim olduğuna bakmaksızın piste dahil olur." diyor.

Bu açıdan güvenlik aracının ilk başta, güvenlik aracı çağrısı yapılır yapılmaz pite gelen Russell'ın önünde yer alması konusunda hatalı bir durum yoktu.

Normal prosedürde bir sonraki aşama, güvenlik aracı ışıklarının turuncudan yeşile dönmesi. Bu sinyal, liderin önünde yer alan araçların güvenlik aracını geçebileceği manasına geliyor.

O araçlar güvenlik aracını geçince, lider araç güvenlik aracının arkasına gelir ve diğer araçlar onun arkasında dizilmeye başlarlar.

Monza'daki yarışta bu sürecin, Ricciardo'nun aracını kurtarmaya çalışan hakemler nedeniyle uzadığı düşünülüyor.

McLaren aracı viteste kalmıştı, bu yüzden hakemler, aracı iterek en yakın güvenli bölgeye çıkaramadılar. Bu yüzden bir çekiciden yardım alınması gerekti. O çekici pistin diğer tarafındaydı ve olay yerine geçmesi için pistte karşıdan karşıya geçmesi gerekiyordu.

Bunu güvenli bir şekilde başarmanın en iyi yolu, trafik ile o bölge arasında yeteri kadar büyük fark açmaktı. Bu sayede çekici güvenli bir şekilde o alana geçiş yapacaktı. Bunun için güvenlik aracı, arkasındaki grubu yavaşlatarak gerekli arayı açmaya çalıştı.



Bu gecikme esnasında Russell, güvenlik aracını geçip geçemeyeceğini sordu ancak o esnada güvenlik aracının üstünde turuncu ışıklar vardı. Bu, Russell'ın geçemeyeceği manasına geliyordu.

Güvenlik aracı Russell'ı tutmaya devam etti ve Verstappen'in tam olarak grubu yakalaması 50. turun sonunu buldu.

51. turda güvenlik aracı Ascari şikanına geldiğinde ışıklarını turuncudan yeşile çevirdi ve bu sayede Russell ve onunla Verstappen arasında olan araçlar güvenlik aracını geçerek lider grubu yakalamak için hızlandılar.

Ancak bu aşama, yeniden start öncesindeki ilk adımdı. Bir sonraki adımda güvenlik aracı arkasında lider pilot varken, diğer tüm araçların grubun arkasında yer almasıydı. Ondan sonra ise yarış yönetimi, tur yiyen araçların turlarını geri almasına izin verecekti.

Geçen sene yaşanan tartışmaların ardından FIA, güvenlik aracından sonraki "tur yiyen araçlar" için any (herhangi, her) ifadesini kullanması bazı anlaşmazlıklara neden olmuştu. FIA bunun üzerine kurallarda değişiklik yaparak tur yiyen tüm (all) araçlar ifadesini ekledi.

55.13 maddesinde, " 'TUR YİYEN ARAÇLAR ŞİMDİ GEÇİŞ YAPABİLİRLER' mesajı, resmi mesajlaşma sistemi üzerinden tüm mücadele edenlere gönderildiğinde, güvenlik aracı takip eden turun sonunda pite döner." deniyor.

Pist katibinin, tur yiyen araçlarına geçmesine izin verip vermemeye veya yarışın o şekilde bitip bitmeyeceğine karar vermesi için bir dakikadan az bir zamanı vardı.

Beklenmesi yönünde karar verildi. Kurallardaki "Bir sonraki tur" ifadesi, bu kararın 52. turda bildirilemeyeceği manasına geliyordu çünkü 53. tur bitmeden önce yeniden start olamazdı, o zaman damalı bayrak sallanacaktı.

2021 Abu Dhabi GP'de FIA yetkilileri, kurallardaki "takip eden tur (bir sonraki tur)" ifadesini göz ardı ettiler ve tur yiyen araçların geçmesine izin verilmesinin ardından yeniden start verdiler. FIA, F1 yarış direktörüne hangi kuralları izleyeceğini seçme konusunda tam bir özgürlük verdiğini söyleyerek kendisini savunmuştu.

15.3 maddesinde, yarış direktörünün güvenlik aracı ile ilgili bazı konularda kuralların önüne geçebileceği ifade ediliyor.



Taraftarların kızgınlığı

FIA'nın Monza'da kuralları tam olarak takip etmesinin ardından Verstappen'in güvenlik aracı arkasında lider konuma oldukça geç gelebilmesi nedeniyle yarışın yeniden başlangıcı mümkün olmadı.

"Bir sonraki tur" ifadesi ise daha fazla sinire sebep oldu çünkü damalı bayraktan önceki iki tur, pist güvenli hale gelse de güvenlik aracı arkasında tamamlanmak durumunda kaldı.

Bunun üzerine taraftarlar yuhalayarak protesto etmeye başladılar. Ferrari, taraftarların kızgınlığının Max Verstappen'in kendisine değil, FIA'ya olduğunu söyledi.

Ferrari Takım Patronu Mattia Binotto, "Tifosi'nin yuhalamasının daha çok FIA'ya olduğunu düşünüyorum."

"Onlar birinci aracı ve kazananı yuhalayarak, aslında FIA'yı yuhalamaya çalışıyordu. Bunun nedeni, tifosi ve oradaki insanların, güvenlik aracı sürecinin daha erken bitmesi gerektiğine inanıyor olması." dedi.

Lewis Hamilton, son turlarda yaşananların kendisine kaçınılmaz olarak Abu Dhabi'de yaşananları hatırlattığını söyledi.

Sky'a konuşan Hamilton, "Bu bana her zaman anıları hatırlatıyor. Kurallar bu şekilde okunmalı."

"Sporun geçmişinde kuralların bugünkü gibi uygulanmadığı tek bir yarış oldu ve o gün şampiyonanın sonucunu değiştirdiler. Ancak durum bu." dedi.

tr.motorsport.com