Felipe Massa, 2008 Formula 1 şampiyonluğunu kendisinden çaldığını iddia ettiği “komplo” nedeniyle açtığı 64 milyon sterlinlik dava kapsamında bazı taleplerini sürdürebilecek. Her iki taraf da önemli bir yasal kararı kendi lehlerine bir zafer olarak değerlendiriyor.
Massa, 2008 Singapur Grand Prix’sinde Renault’nun Crashgate skandalı ve ardından Bernie Ecclestone ile Max Mosley’nin gerçeği gizlemek için yaptığı iddia edilen örtbas nedeniyle “hile mağduru” olduğunu savunuyor.
Davacı, tazminat talep etmekle birlikte, 2008 dünya şampiyonu olarak Lewis Hamilton değil kendisinin kabul edilmesini isteyen bir yargı kararı da talep etmişti.
Bu hafta, Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi’nin Massa’nın davada başarı şansının olup olmadığına ve davanın tam yargılamaya gidip gidemeyeceğine ilişkin önemli bir kararı açıklandı.
İşte bu ilgi çekici karardan bilmeniz gerekenler.
Bu hafta neler yaşandı?
Önemli sonuç, Massa’nın Formula 1, FIA ve eski F1 patronu Bernie Ecclestone’a karşı açtığı tartışmalı davanın bazı bölümlerinde mahkemede başarı şansının gerçekçi olduğunu kanıtlaması, ancak diğer bazı taleplerinin ise reddedilmiş olmasıdır.
Sanıklar, Massa’nın iddialarının yanlış anlaşıldığını ve zamanaşımına uğradığını savunuyor. Bu nedenle, Massa’nın iddialarına karşı, davanın yargılamaya gitmemesi gerektiğine dair karar talep ettiler.
Massa’nın iddialarının erken safhada reddedilmesi için bu usuli yolun seçilmesi ve tamamen başarılı olunamaması, Onur Yargıcı Mr Justice Jay’in kararını önemli bir gelişme haline getirdi.
Erken aşamada vurgulanması gereken nokta, Massa’nın davasının tüm yönlerinin ya da karşı argümanların tam olarak sunulmadığı, incelenmediği ya da karara bağlanmadığıdır.
Hakim, bu duruşmanın “gereksiz yere ayrıntılı ve karmaşık” savunmalar olmasına rağmen bir mini yargılama olmadığını vurguladı.
Alternatif bir yöntem, tam deliller, tanıklar ve açıklamalarla küçük bağımsız bir yargılama olarak öncelikli bir mesele şeklinde ele alınması olabilirdi.
Sanıklar muhtemelen bunun gerçekleşmesini istemedi; çünkü tam bir dava gereksiz, maliyetli ve daha fazla tartışma yaratacak bilgiler açığa çıkabilir.
Ancak bu durum, hakimin karar vermesi için açık bırakıldı. 20 Kasım’da açıklanan karar, Massa’nın mahkemede büyük gününü görmesi için kapıyı aralıyor ve ana argümanların neler olacağına dair ilk ipuçlarını veriyor.
Massa’nın iddiaları nelerdir?
Bu duruşmada ele alınan, Massa’nın çeşitli iddiaları şunlardır: sadece FIA’ya karşı sözleşme ihlali; FOM ve Ecclestone’a karşı sözleşme ihlaline sebebiyet verme; üçüne karşı “hukuka aykırı yöntemlerle” komplo ve FIA’ya karşı tüzüklerine dayalı görev ihlali iddiası.
Temel olaylar, Renault’nun Nelson Piquet Jr’ın kasıtlı kaza yapmasını organize ederek takım arkadaşı Fernando Alonso’nun zaferini sağlamasıyla ilgili.
Yarış lideri Massa, Piquet’in kazası nedeniyle devreye giren güvenlik aracı sırasında pit stop yaptı ve yakıt hortumu hala bağlıyken piste geri döndü. Bu nedenle güvenli olmayan pit çıkışı cezası aldı.
Massa puansız 13. sırada finiş yaparken Hamilton üçüncü oldu ve bu da Hamilton’a, tek puan farkla kazandığı şampiyonada altı puanlık avantaj sağladı.
Ertesi yıl Crashgate skandalı ortaya çıktı, Renault ve suçlular cezalandırıldı ancak spor açısından sonradan bir düzeltme yapılmadı.
Massa, yarışın iptal edilmesi ya da 2008 puanlarının başka şekilde düzeltilmesi gerektiğini savunuyor.
Bu iddialar, Ecclestone ve eski FIA başkanı Mosley’nin kazanın ortaya çıkışını örtbas ettiği iddialarına dayanıyor.
Massa’nın iddiasına göre, Nelson Piquet Sr 2008 sonunda FIA yarış direktörü Charlie Whiting’e kazanın kasıtlı olduğunu söyledi, Whiting bunu Mosley’ye bildirdi ve Whiting ve/veya Mosley Ecclestone’a aktardı; ancak bu bilgi kasıtlı olarak gizlendi.
2009 ve orijinal WMSC davası sırasında Piquet’in 2008’de FIA yetkilisi Whiting ile konuştuğu biliniyordu ancak FIA’nın harekete geçmek için yeterli delili olmadığı öne sürülmüştü.
Kritik röportaj
2023’te, F1 Insider tarafından yayımlanan Ecclestone alıntılarında, Ecclestone ve Mosley’nin 2008’de Singapur’daki olaydan haberdar oldukları ve bilgiyi gizledikleri iddia edildi.
Mahkemenin Almanca yayımladığı röportaj çevirisinde Ecclestone, “şimdilik hiçbir şey yapmamaya karar verdiklerini”, “sporu korumak ve büyük bir skandaldan kurtarmak istediklerini” ve Piquet Sr’yi “sakin kalmaya ikna etmek için sahip olduğum tüm ikna gücünü kullandığını” söyledi. Piquet Sr, Ecclestone’un bir zamanlar sahibi olduğu Brabham takımı şampiyonu ve Whiting’in de çalıştığı biriydi.
Ecclestone ayrıca “olayı araştırmak için yeterli bilgiye zamanında sahip olduklarını” ve “bu koşullarda Singapur yarışının iptal edilmesi gerekebileceğini” ifade etti.
Hakim, duruşmada bu gerçeklerin tartışılacağını ve Ecclestone’un bu röportajın “aklındaki gerçek ve doğru yansıması” olduğunu kabul etmediğini belirtti.
Başka bir deyişle, İngilizce yapılan ve Almancaya çevrilip yayımlanan bu alıntılar bir şekilde tartışmalı.
Ancak hakim, bu röportajın “noktaları birleştirmemizi sağlayan ve kaçınılmaz bir çıkarım yapmamıza imkan veren” an olduğunu kabul etti; Mosley’nin Ecclestone’a o dönemde bilgi verdiği ve Massa’nın bunu 2023’ten önce makul şekilde bilemeyeceği, sadece şüphelenebileceği belirtildi.
Bu, Massa’nın iddialarının mahkemede ilerlemesi açısından kritik önemde.
Massa’nın ‘büyük zaferi’
Massa, kararı “büyük bir zafer” ve “benim için, adalet için ve Formula 1’i seven herkes için harika bir gün” olarak nitelendirdi.
Bazı iddialar reddedilmiş olsa da, sonraki yıllarda alacağı maaş farkı ile sponsorluk ve diğer ticari fırsatların kaybını yansıtan büyük tazminat talebini sürdürme hakkı devam ediyor.
Zamanaşımı gerekçesiyle davanın tamamen reddedilmesi girişimi ise tamamen başarısız oldu.
Sanıklar, Massa’nın 2009’daki orijinal WMSC kararından sonra harekete geçmesi gerektiğini ve kayıplarının, Uluslararası Temyiz Mahkemesi’ne itiraz etmemesi nedeniyle oluştuğunu savundu; bu savunma zincirin kopmasına neden oldu.
Hakim, sanıkların Massa’nın o itirazı kazanacağını kanıtlaması gerektiğini, sadece kazanma ihtimali olduğunu göstermekle yetinemeyeceklerini ve bu sonuca bu aşamada varılamayacağını belirtti.
Başarısız sözleşme ihlali iddialarının içeriği, Massa’nın komplo iddiasının “hukuka aykırı yöntemler” kısmını oluşturuyor. Bu iddia, hakim tarafından zamanaşımı süresinin altı yılın uzatılması gerektiği gerekçesiyle devam ettirildi.
O dönemde kamuoyunda bulunan bilgiler, Massa’yı ya da makul bir kişiyi, 2008’de yapılacak zamanında bir soruşturmadan kaçınmak için bir komplo olduğuna dair uyarı niteliğinde değildi.
Ancak Ecclestone’un 2023 röportajı durumu değiştirdi. Hakim, Massa’nın kasıtlı örtbası kanıtlayabileceği gerçekçi bir ihtimal olduğunu tespit etti.
Mahkemeyi kazanırsa, Massa’nın dava açma süresi 2009’dan değil 2023’ten itibaren başlayacak.
Şampiyonluk tanınma talebi reddedildi
Her iki taraf da kararı kendi lehlerine bir zafer olarak sunuyor; FIA, Massa’ya karşı özet karar talebinde başarılı olduğunu Perşembe günü yayımladığı coşkulu basın bülteniyle duyurdu.
Davacıların en büyük zaferi, Massa’nın şampiyonluk tanınması talebinin reddedilmesi oldu. Massa, haksızlığa uğradığını kabul ettirmek istiyordu.
Massa’nın bu unvanı fiilen alması mümkün değil ancak sembolik olarak FIA’nın kendi tüzüğüne aykırı davranarak kazayı zamanında soruşturmaması nedeniyle Singapur Grand Prix sonuçlarını iptal etmesi veya puanları düzeltmesi gerektiğine dair bir mahkeme kararı talep ediyordu.
Bu, “tarihî bir adaletsizliği gidermek” için en etkili yol olarak sunuldu ve FIA’nın sporla ilgili ihtilaflarda münhasır yetkisine müdahale etmeyeceği savunuldu.
Ancak bu durum Massa’ya karşı işledi; hakim, Massa’yı “kendi kendine çıkmaz bir durumda” olarak tanımladı.
Hakim, mahkemelerin hukuki ve meşru bir amacı olmayan davalara bakmayacağı gerekçesiyle, bu tür bir yargı kararının duruşmada verilmemesine “kesin kanaatle” karar verdi.
Massa, böyle bir kararın FIA üzerinde yasal ya da pratik bir etkisi olmayacağını kabul ediyor; çünkü bunun gerçek anlamda bir değişiklik yaratmayacağını biliyor. Sadece itibar veya kamuoyu için yargı kararı talep edemez.
Hakim, 2008 sürücüler dünya şampiyonluğu sonucunun yeniden yazılmasının Massa’nın “zaferini dünyaya sunma şekli” olacağını ve bunun “kamuoyu tarafından böyle algılanacağını” belirtti.
Ayrıca bu durum, FIA’nın kendi işlerini yönetme hakkına müdahale anlamına da gelecekti.
Başka bir başarılı savunma, sözleşme ihlali iddiasına karşı oldu; FIA’ya karşı görev ihlali iddiası ise hakimde “ciddi şüpheler”
trf1.net