2021 Formula 1 sezonunun son yarışı olan Abu Dhabi GP'de yaşanan tartışmalar, yarışın takribinde gerçekleşen testlerdeki bazı önemli gelişmeleri gölgelemiş oldu.

Bu testlerde melez araçlar kullanıldığı için dereceleri kıyaslamak anlamsız olabilir ancak yine de Pirelli'nin 18 inç lastiklerle düzenlediği bu test, 2022'deki yeni döneme hazırlanan takımlar ve pilotlar için kilit bir seans oldu.

Tüm takımlar testlere katıldılar ve sene başında test ettikleri gelişim lastiklerinin ardından yeni 18 inç lastikleri test etme fırsatı buldular. Testlerde kullanılan en son versiyon lastikler, sezon içerisinde 18 inç lastik testlerini daha geç test eden takımların kullandıkları lastiklere daha benzerdi.

Ancak Abu Dhabi, bütçe gerekçesiyle bunu yapamayan Williams takımı haricinde tüm takımların bu lastikler için melez araç kullandığı ilk test oldu. Takımlar, Pirelli'nin 2022 için belirlemiş olduğu 5 tür lastiğin tamamını test etme fırsatına sahip oldular.

Pirelli, geçen hafta gerçekleştirilen testlerden önce yeni lastiklere ya da lastiklerin nasıl performans gösterdiğine dair çok fazla şey açıklamamayı tercih etmişti. Ancak Pirelli'nin F1 Patronu Mario Isola, Abu Dhabi'deki testlerin ardından bize ilginç veriler sundu.

Isola, "Tüm yeni lastik türlerine sahiplerdi ve o lastikleri uzun ve kısa sürüşler olmak üzere birçok kez kullandılar."

"Genel olarak şunu söylemeliyim ki, lastik türleri arasındaki delta zamanının lastik gelişim testlerine paralel olduğunu bulduk."

"Bu açıdan bu sayının sene boyunca bulduğumuz sayılara paralel olduğunu söyleyebilirim. Açıkçası C1 ve C2 lastikler Abu Dhabi için en iyi lastikler değildi. Burası çok sert bir pist değil, bu yüzden genelde C3, C4 ve C5 lastikleri kullanıyoruz."

"Bu yüzden genel olarak C1 ve C2 lastikler hakkındaki yorumlar yol tutuşunun düşük olduğu yönündeydi ancak yine de çok, çok istikrarlılardı." dedi.

Öne çıkan bir özellik için ise Isola, "Pilotlardan gelen genel yorumların önden kayma olduğu yönünde olduğunu söyleyebilirim. Arka lastiğimiz çok daha güçlü görünüyor, bu yüzden ön tarafı zorluyor. Genel olarak geri bildirim önden kayma dengesi olduğu yönündeydi."

"Melez araçlar kullanıldığı için, ayarlar açısından takımların sınırlı olduğunu dikkate almak lazım. Takımlar her ne kadar ayarlar üzerinde çalışsa da, arka lastiklerin gücü nedeniyle önden kayma vardı." dedi.

Isola, yeni lastiklerin gerçek araçlarda kullanılmaya başlanmasının ardından önden kaymanın daha az olacağından emin olduklarını söyledi.

Isola, "Takımlarla konuştuğumuzda, yeni araçları oldukça kolay bir şekilde dengeleyebileceklerine inandıklarını gördük. Önden kayma hakkında endişeli olmadıklarını, yeni araçları bildiklerini ve bunun bekledikleri bir şey olduğunu söyledi. Bu açıdan pek endişeli görünmüyorlar." dedi.

Abu Dhabi'deki ilk test gününün ardından Pirelli, gelen geri bildirimler doğrultusunda önden kaymayı azaltmak için parametrelerde bazı değişiklikler yaptı.



Isola, "Takımlardan aldığımız verilere baktığımızda, basınçta, özellikle de ön lastik basıncında bir tolerans olduğunu gördük."

"Bu yüzden ön lastiklerin basıncını 1.5 psi düşürdük. Bu, önden kaymayı azaltmada yardımcı oldu. Ön taraf daha çok kauçuk bıraktı ve ufalanma azaldı."

"C4 ve C5 lastiklerde yine de aşınma ve ufalanma oldu ancak onlar en yumuşak lastikler. Bu yüzden bu durum mantıklıydı. Lastik basınçlarını düşürmemizin ardından C3 lastikler daha iyi çalıştı." dedi.

İlk gün ön lastiklerde basınç 21.5'ken ikinci gün 20 psi'ye düşürüldü. Isola, testlerin iki gününde de arka lastiklerin 17.5 psi olduğunu belirtti.

Bu seneki lastiklerle kıyaslama yapmak gerekirse, Abu Dhabi GP hafta sonunda önlerde 23 psi, arkalarda ise 21 psi basınç kullanıldı. Bir başka deyişle, gelecek seneden itibaren çok daha düşük start basınçları göreceğiz.

Isola, "18 inç lastiklerde yeni kenarların, arka lastik yapısının daha sağlam olduğunu biliyoruz. Bu yüzden lastik basıncını 17.5'a düşürme şansımız oldu. Bu, 13 inç lastiklere göre oldukça düşük bir rakam." dedi.

Lastik start basınçlarının daha düşük olmasının yanında takımlar, daha düşük lastik battaniyesi sıcaklığına da alışmak zorundalar. 2022'de lastik battaniyesi sıcaklıkları düşürülecek. Bu, pilotların lastikleri büyük ölçüde pist üstünde ısıtmak zorunda kalacağı manasına geliyor.

Isola, "2022 için karar verdiğimiz battaniye sıcaklığını kullandık. Yani ön lastikler 100 yerine 70 derecede ısıtıldı. Arka lastiklerse 80 yerine 70 derecede ısıtıldı. Yani gelecek sene battaniyelerdeki maksimum sıcaklık 70 - 70 olacak."

"Lastik gelişimi testlerinde hep aynı sıcaklığı kullandık. C1 lastiklerini kullanan pilotların yorumlarına göre, bazı durumlarda lastikleri çalışma aralığına getirmek için çok zorlamak zorunda kalmışlar. Yani bu, lastiklerin hazır olmasının birkaç tur sürebileceği manasına geliyor. Ancak C1 lastiklerinin Abu Dhabi'ye uygun olmadığını biliyoruz."

"C2'de durum biraz daha kolaydı. C3, C4 ve C5 lastiklerin ısıtılmasında herhangi bir şikayet olmadı. O lastikleri ısıtırken sorun yaşamadılar."



"Bu sene, yeni lastikleri ısıtma sürecinden çok fazla feragat etmeden daha geniş çalışma aralığına sahip olacak şekilde tasarlamaya çalıştık çünkü battaniyelerdeki sıcaklığa göre ilerlemek istediğimizi biliyorduk. Bu lastik testlerinde bunu doğrulamış olduk."

"Sadece yol tutuşuna bakarsak, bu lastikler 13 inç lastiklere paralel ancak bu lastikler yeni hamur ve tüm türlerini tasarlama şeklimiz sayesinde daha istikrarlı." dedi.

2022 araçları için en büyük endişe, frenler ve fren tamburları üzerinde olacak.

Isola, "Takımlardan hem ön hem de arka tarafta maksimum soğutma kullanmalarını istedik çünkü gelecek sene için simülasyon verilerine baktığımızda, jant içerisinde hava akışı olduğunu gördük. Frenlerden gelen sıcaklığı jantı ısıtmak için kullanmamalılar."

"Çok daha fazla boşluk var ancak frenler, farklı akışlar için tasarlandılar. Şu anda aynı zamanda gelecek seneki frenlerin bir başka özelliğini değerlendiriyoruz çünkü jant ve fren arasında, belli bir sıcaklığa sahip boşluk ve içerisinde hava var. Yani oradaki havayı o arada saklayıp saklamamanıza bağlı olarak farklı sıcaklıklar olabilir."

"Ancak bu seneki lastik testlerinde, onlardan maksimum soğutma kullanmalarını istedik. Önlerde ilk başta 21.5 psi basınçla başladık ancak battaniye sıcaklığı 30 derece daha azdı, bu yüzden basınç artışı oldukça yüksek oldu."

"Bu yüzden temelde sürüş basıncı - bu konuda size bir rakam vermek istemiyorum çünkü bunlar takımlara özel bilgiler - oldukça yüksekti. Lastik battaniyesi sıcaklığı nedeniyle başlangıç basıncına göre 4-5 psi daha fazlaydı."

"Gelecek sene yeni tür tamburlar, yeni fren türleri olacak. Onların frenlerden çıkan sıcaklıkları kontrol açısından çok daha iyi durumda olduğunu düşünüyorum. Bunun dışında battaniye sıcaklığı da 70 olacak."

"Bazı takımlar jant kapaklarını test ettiler ancak bu testler gerçekten temsili değil. Öncelikle frenler, 2022'de kullanılacak frenler değiller."

"Bu araçlarda jant kapaklarını kullandıklarında, o bölümdeki basınç çok fazla artar. Fren ve jant arasındaki sıcaklık takası, gerçekten kontrol edilemez seviyede olur. Gelecek sene yeni frenler olacak ve onlarda frendeki sıcaklık janta geçmeyecek." dedi.



18 inç lastiklerdeki ana hedeflerden birisi, yıllardır Pirelli lastiklerinde bulunan ve pilotların birçok kez sinirlenmelerine neden olan aşırı ısınma sorununu azaltmaktı. Isola, bu sorunu çözdüklerinden emin olduğunu söyledi.

Isola, "Pilotlar zorlayabildiklerini söylediler. C3 lastiği referans olarak alalım, muhtemelen şu anda en temsili lastikler onlardı ve yol tutuş seviyesi onlarda iyiydi. O lastiklerle aşırı ısınma ve aşınma olmadan, 13 inç lastiklere göre daha iyi bir şekilde zorlayabildiler."

"Dürüst olmak gerekirse, bu lastiklerin gelecek seneki araçlarda nasıl çalışacaklarını görmek için sabırsızlanıyorum çünkü o araçlar farklılar, aerodinamik paket farklı. Farklı hızlardaki yere basma gücü seviyesi de farklı olacak. Bu yüzden yeni lastiklerin yeni aerodinamik pakette nasıl çalışacağını da anlamamız lazım."

"Muhtemelen düşük hızlı virajlarda daha az yere basma gücü, yüksek hızlı virajlarda ise yüksek yere basma gücü olacak. Bu, tek turdaki dengede değişikliğe neden olacak."

"Bunu melez araçlarla test etmek imkansızdı çünkü onlarda aynı konfigürasyon var. Yeni araçlardaki gibi zemin etkisine sahip değiller." dedi.

Peki daha önce bahsettiğimiz önden kayma özelliği dışında, pilotlar yeni lastiklerde neler keşfettiler?

Isola, "Frenleme biraz daha zordu. Lastikleri kilitlemek zaman zaman daha kolaydı. Lastiklerin ağırlığını hissettiler. Ön jantların her biri, 13 inç jantlara göre 2.5 kg daha ağır. Arkalar ise 13 inç olanlara göre 3 kg daha ağır. Bunu direksiyonda hissettiler."

"Düzlükteki çekişin çok iyi olduğunu söylediler. Bazen ani arkadan kaymalar olduğunu söylediler. Bu, önden kayma ile daha fazla direksiyon açısı kullanma eğiliminde olmanızla uyumludur. Ve arka taraftaki yol tutuşu kaybettiğinizde bu olur. Bu açıdan diğer yorumlarla oldukça uyumlu." dedi.

Sürüşü daha zor araçlar mı? Bu, yeni araçları simülatörde test eden pilotların yorumlarına uyumlu görünüyor. Bu tür bir mücadele, kötü bir şey olamaz...

tr.motorsport.com