Formula 1 dünyası, bugün ölümünün 40. yıl dönümünde sporun bir efsanesini, Gilles Villeneuve'ü anıyor. Ferrari'nin eski baş tasarımcısı Harvey Postlethwaite, 1996'da gerçekleştirilen ancak yeni ortaya çıkan bir röportajda Villeneuve'ün takım arkadaşı Didier Pironi ile ilişkisinden ve Ferrari'deki etkisinden bahsediyor.

Gilles Villeneuve, 40 sene önce bugün Zolder'da gerçekleştirilen Belçika GP sıralamalarında Jochen Mass ile yaptığı kaza nedeniyle hayatını kaybetmişti.

Ferrari takımının, Villeneuve'nin takım arkadaşı Didier Pironi'nin kariyerini sonlandıran yaralanmaları da içeren çalkantılı 1982 Formula 1 sezonunun hikayesi daha önce birçok kez anlatıldı.

Bununla birlikte, o yıl takımlar şampiyonluğunu kazanan ve sürücüler şampiyonluğunu kazanması gereken 126C2'nin baş tasarımcısı Harvey Postlethwaite'in o sene yaşananlara dair çok fazla açıklaması olmamıştı.

Postlethwaite, ölümünden üç sene önce yani 1996'da Adam Cooper'a konuşmuş ve Villeneuve ile Pironi arasındaki karmaşık ilişkiden bahsetmişti. O dönemde yayınlanmayan bu röportaj, geride kalan 26 boyunca kasetlerde saklandı ve sonunda ortaya çıktı.

Postlethwaite, Patrick Head gibi duygusal düşünmeye teslim olmayan, her şeye mantık çerçevesinde yaklaşan bir mühendisti. Ancak, yıllar boyunca birlikte çalıştığı birçok sürücü arasında Villeneuve ile ilgili güzel anıları olduğu açıktı.

Postlethwaite, "Gilles, tamamen deli olduğu yönünde bir imaja sahipti. Ancak deli kelimesi muhtemelen yanlış bir ifadeydi. O, yarış aracı içerisinde neredeyse çok hızlı ancak biraz sorumsuzca görülüyordu. Ancak aslında öyle değildi."

"O, çok ciddi bir pilottu ve sürüş yapmayı çok ciddiye alıyordu. Ancak her şeyi çok sınırlara taşımayı seviyordu. Sürdüğü her turda hızlı olmak, bir önceki turdan daha hızlı olmak istiyordu."

"Onun bu sayede sınırları zorladığını düşünüyorum. Ancak kesinlikle insanların düşündüklerinden daha parlak, diğer taraftan daha az çılgın bir pilottu. Aradan geçen zamanda muhtemelen böyle bir imaj oluştu ancak aslında ben onu her zaman çok ciddi ve gerçekten oldukça parlak birisi olarak gördüm."

"O kesinlikle politik birisi değildi. Çok açık konuşurdu ve sadece araç hakkında konuşurdu. Bu yüzden çok takdir edilirdi. O, gerçekten çok hızlıydı. Yani bu konuda şüphe yoktu. Muhtemelen gelmiş geçmiş en hızlı yarış pilotlarından birisiydi." ifadeleriyle Gilles Villeneuve'ü özetliyor.



Postlethwaite, Enzo Ferrari'nin, kendisi için ilk kez 1977'nin sonunda yarışan Villeneuve'e karşı bir zaafı olduğunu doğruluyor.

Postlethwaite,"O dönemdeki Ferrari takımı, şimdi olduğundan daha az politikti. Yine de belli bir oranda insanların ayağına basmama durumu vardı. Ancak Gilles kimin ayağına bastığını umursamazdı! Arabanın iyi olmadığını düşünüyorsa, bunu söylerdi ve bu birçok insanı üzüyordu ama o, bunu yapmaktan çekinmezdi."

"Ve Yaşlı Adam onu bu yüzden çok severdi çünkü onun tam olarak duymak istediği şey buydu. O, Villeneuve'ün düşüncelerini bilmek istiyordu."

"Aslında onlar, neredeyse aynı dili konuşmuyorlardı. İkisi ortak dil olarak Fransızca konuşabiliyordu. Ancak kimse Enzo Ferrari'ye gerçekten onun kadar yaklaşamıyordu. Şüphesiz Enzo'nun Gilles'e karşı büyük bir sevgisi vardı çünkü Gilles, çok az kişinin yapabildiği şeyleri yapmıştı. O, Michael Schumacher'in bugün yapabildiği şeyleri yapabildi. Muhtemelen en iyi olmayan aracı alıp, onu herkes kadar hızlı hale getirebiliyordu."

"Pironi başka türde birisiydi. Onu daha az tanıyorum. Ferrari'ye çalışmaya gidene kadar onu tanımıyordum. O, çok açık birisi değildi. Bu yüzden onu tanımak zordu. Ancak o da oldukça hızlıydı." dedi.

Postlethwaite, iki pilotun tarzını "Gilles her yerde hızlıydı. Ancak özellikle, bu kulağa çok aptalca gelebilir ancak gerçekten doğru bir ifade, yavaş virajlarda muhteşemdi. Kıvrımlı virajlarda inanılmaz hızlıydı."

"Pironi hızlı pistlerde hızlıydı. Hızlı virajlarda mükemmel seviyede cesur bir pilottu. Ayağını asla gazdan çekmezdi. Komik bir şekilde birbirlerini tamamlıyorlardı." diyerek karşılaştırdı.

Villeneuve ve Pironi, Britanyalı takımların boykot ettikleri 1982 San Marino GP'de geçirdikleri ünlü kazaya kadar yakın arkadaşlardı.

Renault baskısının sönmesinin ardından bu iki pilot, birçok kez liderlikte el değiştirdiler. Kanadalı pilot taraftarlar için güzel gösteri sunduklarını düşünüyordu ve Pironi'nin yarış öncesinde yaptıkları (Villeneuve'ün kazanması yönünde) anlaşmaya uymasını umuyordu. O yarış ayrıca yakıt tüketimi açısından zorlu bir yarıştı ve iki pilotun mücadele ederken bunu dikkate almaları gerekiyordu.



Pironi, son turda Villeneuve'ü geçti ve onun cevap vermesine fırsat vermeden damalı bayrağı ilk sırada gördü. Yarışın ardından konuşan Villeneuve, galibiyetin kendisinden çalındığını savundu ve bir daha takım arkadaşıyla konuşmamaya yemin etti.

Villeneuve'ün hislerinin nasıl olduğu herkes tarafından biliyor olsa da Postlethwaite, yaşananların etkisini pek önemsemedi.

Postlethwaite,"Aralarında olan düşmanlığın orantısız bir şekilde patlak verdiğini düşünüyorum."

"Imola'da olanlar konusunda bir anlık husumet olmuş olabilir. Ama bu bile orantısız bir şekilde abartıldı. Elbette, o dönemde yaşananlar, takım içinde özellikle bir sorun olarak görülmüyordu." dedi.

Peki Pironi, yönetimden herhangi bir kınama olmaksızın kurtulmak için kendini yeterince güçlü bir konuma yerleştirmiş miydi?

Postlethwaite,"Onun pozisyonunun Gilles'in pozisyonundan daha güçlü olduğunu düşünmüyordum. Tam tersinin olduğunu söyleyebilirim. Ferrari'nin iç politikasını böyle basitleştirmeye çalışmayın, bundan çok daha fazlası vardı. Ve Yaşlı Adam olan biten her şeyden oldukça haberdardı."

"Her ikisini çağırdı ve onlarla konuştu. Pilotlarla her zaman konuşurdu. Maranello'da pilotlarla çok fazla zaman geçirirlerdi. Pilotlar orada olmak zorundaydı. Test yapılırken, izlemeyi severdi ve sürekli pilotlarla konuşurdu. O, büyük ölçüde durumu kontrol altında tutuyordu." dedi.

Villeneuve, Imola'dan sonraki günlerde Pironi ile konuşmama sözünü tuttu ve sıradaki yarış Zolder'e gittiğinde onun siniri hâlâ geçmemişti.

İki hafta önce olanlardan sonra hâlâ ateşli olduğu ve takım arkadaşını geride bırakmaya o kadar hevesli olduğu, hayatını kaybetmesine neden olan sıralama kazasının doğrudan kavgalarının bir sonucu olduğu yönünde belli bir görüş var.



Ancak kazanın yaşandığı hafta sonu Maranello'da olan, bu yüzden takım içerisinde yaşanılan gerginlikten bir adım uzakta kalan Postlethwaite, ölümcül kazanın öncesinde yaşananlarla bağlantılı olduğunu düşünmüyor.

Postlethwaite, "Gilles her zaman sıralamalarda önde olmak konusunda istekliydi. Gilles'in inanılmaz seviyede bir kazanma isteği vardı. Her zaman, her şeyde herkesi sollardı. O hiçbir şeyi umursamazdı. Demek istediğim, o böyleydi, insanların yoluna çıkmasına izin vermezdi."

"Şahsen, Imola'da yaşananların Zolder'da olanlarda katkısının olduğunu düşünmüyorum. Buna asla inanmadım. Bu iyi bir hikaye ancak gerçekle alakasının olduğunu düşünmüyorum."

"Gilles her zaman en hızlısı olmak isterdi. Bunun için birisini geçmesi gerekiyorsa, bunu yapardı... Onun o zamana kadar yaptıklarına bakmalısınız. Önünde bir araba varsa, onun geçilmesi gerekiyordu. Özellikle agresif olduğundan onlar yaşanmadı. Aynen öyle oldu. Önünde bir araba varsa, onu geçerdi.. Hepsi bu kadar. O, sadece en hızlı pilot olduğunu düşünürdü." dedi.

Zolder'ın ardından takım yoluna devam etti. Villeneuve'ün yerini Patrick Tambay aldı ve o, Almanya'da duygusal bir galibiyet elde etti. Pironi Hollanda'da kazandı ve hiçbir sürücü veya takımın baskın olmadığı bir yılda bir dizi podyuma çıktı. Pironi, Ağustos ayındaki Hockenheim yarışı öncesinde, sezonun bitmesine 5 yarış varken dünya şampiyonasında dokuz puan farkla öndeydi.

Cumartesi sabah gerçekleştirilen yağmurlu seansta Pironi en hızlı isimdi ancak sonrasında Alain Prost'un Renault'suna arkadan vurdu. Bu kaza, Villeneuve'ün kazasına fazlasıyla benziyordu ancak Pironi, kırık bacaklarla da olsa hayatta kalmayı başardı. Bu, onun yarış kariyerinin sonu manasına geliyordu.

Postlethwaite, "Ne yapabilirsiniz ki? Bu motor sporları, öyle değil mi? Bu tür şeyler olur. Villeneuve'ün kazasının şiddeti inanılmazdı, diğer kazanın ciddiyeti de inanılmazdı. Araba havaya uçtu. Tanrı bilir ne kadar hızlıydı?"

"Her ikisi de çok ciddi kazalardı ve her ikisinin de aynı sene içerisinde olması büyük bir trajediydi. Bunun herkesin üstünde çok büyük etkisi oldu."

"Şu anda, o dönemdeki duygularımı hatırlamam çok zor. Nedense, Pironi'nin kaza gününü Villeneuve'ün kaza gününden daha fazla hatırlıyorum çünkü Pironi'nin kazası çok aptalca görünmüştü." dedi.

Pironi, kazası nedeniyle Hockenheim dahil son 5 yarışı kaçırdı. Buna rağmen Keke Rosberg'in sadece 5 puan gerisinde ikinci oldu. Takımlar şampiyonluğu, Ferrari için teselli oldu.



Pironi, 1986'da AGS ve Ligier ile bazı testler yaptı ancak F1'e geri dönüş asla mümkün olmadı. Pironi bunun yerine açık denizde sürat teknesi yarışlarında yeni bir kariyere başladı. 1987 Ağustos ayında Pironi, Hockenheim'daki kazasından 5 sene sonra Isle of Wight'ta geçirdiği kazada hayatını kaybetti.

Postlethwaite, yaşanan kazalar olmasaydı Villeneuve'ün 1982'de çok rahat şampiyon olacağını ve sonrasında da çok daha fazlasını kazanacağını düşünüyor.

Postlethwaite, "Gilles o sene şüphesiz dünya şampiyonu olurdu. Araç yeteri kadar iyiydi, motor yeteri kadar iyiydi ve Ferrari de onu şampiyon olmasını sağlayacak podyumlara çok sık çıkaracak kadar iyiydi."

"Şahsen her zaman hızlı pilotları sevmişimdir ve o hızlıydı. O tarz bir pilotla ilgilenmek her zaman güzeldir. Gilles, telemetre öncesi dönemin yıldızıydı. Şimdi durum farklı. Artık her şey daha bilimsel."

"Onun kalibresinde birisi bugünkü yarışları kazanabilir mi bilmiyorum ancak o dönemde o, yarışları kazanabiliyordu. 1981'de o turbo motorlu aracımız ile yapılan kanlı yarışlara baktığınızda, Monako ve İspanya'da o araç ile yaptıkları inanılmazdı."

"Sonrasında hayatta kalsaydı neler yapardı, bunu bilmek gerçekten zor. Bu konuda sadece tahminde bulunabiliriz ancak onun birçok şampiyonluk kazanabileceğine inanıyorum. O, sporun muhteşem bir elçisi olabilirdi."

"Sporun, karakterli dünya şampiyonlarına ihtiyaç duyduğunu düşünüyorum ve o, harika bir karakterdi, renkli bir karakterdi ve onların deyimiyle tam bir 'şahsiyetti'. Taraftarlar, özellikle de İtalya'dakiler hızlı olan pilotu her zaman severler. O, yarış arabalarında diğerlerinin yapamadığı şeyleri yapabilirdi."

"Onun bir helikopteri vardı ve onu bir döngüye sokmaya çalışırdı. Bu tarz birisiydi. Ve bence insanlar o dönemde bunu takdir etti. Üzücü şeylerden biri, muhtemelen tüm dünyanın artık bu tür şeylere karşı çok daha fazla uyuşturulmuş olması. Belki de bugünlerde onun yaptıkları pek doğru değil." dedi.



Postlethwaite, 1987'de Ferrari'den ayrılana kadar takım yine zaferler kazandı ancak Postlethwaite, Ferrari dönemine dair en iyi araç olarak 1982 aracını hatırlıyor.

Postlethwaite, "Yaşananlara dair kendi anılarım ve deneyimlerim var. İnsanlar bu tür olayları yeniden hatırlamak istemezler çünkü bir pilot sizin aracınızda yaralandığında, sürekli olarak o günleri hatırlamak istemezsiniz."

"Yaşananlardan çıkarılan olumlu ve olumsuz şeyler vardı. Ben şahsen her şeyin abartıldığını görmekten hoşlanmıyorum. Ve bence yaşananlar abartıldı."

"Olanlarla ilgili çeşitli söylentilerde ve sürücüler arasında yaşanan husumette bazı gerçekler var ancak birçok şey orantısız bir şekilde abartıldı. Ve ben bu iki pilotu iyi arkadaşlar olarak hatırlamayı daha çok tercih ederim ve aslında onlar pist dışında oldukça iyi arkadaşlardı. Ben öyle hatırlıyorum."

"Onlar ortak dili konuşuyordu ve çok fazla şeyi paylaşıyorlardı. Her ikisi de mükemmel pilotlardı ve her ikisi de çok, çok rekabetçiydi. Her ikisinin de kazalarda hayatlarını kaybetmiş olması büyük bir trajedi." dedi.



tr.motorsport.com