Merhaba,

Yarışlara ara verilmesiyle birlikte hep birlikte biraz dinlenme fırsatı bulduk. Bu hafta yeniden sezona dönüyoruz. Ben de biraz makineyi yağlayıp hafta sonuna hazırlanalım istedim.

Selamlar,

Fırat Keskin

Formula 1, 3 haftalık aradan sonra Singapur’da. Aslında geçtiğimiz hafta, yani 25.09.2022 tarihinde Rusya GP’si yapılacaktı. Ancak malum Ukrayna krizinden dolayı Rusya GP’si iptal edildi. Doğruyu söylemek gerekirse yorucu geçen peş peşe 3 yarıştan sonra bu ara isabet oldu. Her ne kadar bahanesi savaş gibi üzücü bir durum olsa da.

Şampiyona teoride sona erdi. Şimdi sadece matematiksel olarak şampiyonayı bitirmek kaldı. Bu hafta sonu pilotlar şampiyonası matematiksel olarak da bitmeye yakın. O nedenle de kesinlikle seyredilmeyi hak eden bir yarış hafta sonuna doğru ilerliyoruz.

Singapur, tarih boyunca önemli bir ticaret limanıydı. Her spor gibi Formula 1’i de ayakta tutan şey para. Dolayısıyla Formula 1’in Singapur’a kayıtsız kalması düşünülemezdi. Singapur, takvime iki defa girdi. İlki 1960’lardaydı, kısa süreli bir maceraydı. İkinci girişiyse 2008’di. Vay be daha dün gibi hatırlıyorum. Zaman çok hızlı akıyor. Singapur, tarihin ilk gece yarışı olma özelliğini de taşıyor.

Her yarışta güvenlik aracının girdiği Singapur GP'sinde bizleri neler bekliyor olabilir, kısaca konuşalım.

Detay

Pistin karakteristiği, Lastikler, Ayarlar, Favoriler



Pistin karakteristiği

Singapur, geçişin olanaksız olduğu cadde pistlerinden. Sadece 5.063 metre uzunluğunda olması da pisti sevimsiz kılan özelliklerden. Kısa ve dar pistte tur bindirmeler yarışın gidişatına etki edecektir. Pistin sadece 5.063 metre uzunluğa rağmen 23 viraja sahip olması aslında durumu özetliyor. Düzlük az, geçiş zor, devamlı viraj dönülen düşük tempolu bir yarış olacağını söylemek mümkün. Pandemiden önce yapılan son yarışta lider Leclerc’in pistin geri kalanına dayattığı düşük tempo bu savıma örnek olabilir.

Geçiş imkansıza yakın olduğu için sıralama derecesi çok önemli. Aynı Monaco gibi, genellikle yarışın kaderine sıralamada karar veriliyor. Elbette 2017 sezonundaki start gibi talihsiz yarış başlangıçları gibi sürprizler mümkün. Bir de bu pistte şimdiye kadar yapılan her yarışta güvenlik aracı çıktığı için güvenlik aracını da bir heyecan faktörü olarak kabul etmek gerekebilir.

23 virajın çoğu 90 derecelik yavaş virajlar. Bu özelliğiyle Bakü’yü anımsatıyor. Özellikle son sektörde 10 tane viraj var. Gerçekten pilotları hataya zorlayan zorlu bir bölüm. Virajlar araçlardan, yani malzemeden ziyade pilotları zorlayacak yapıda. Virajların zorlayıcılığı yüksek “G” kuvvetleriyle ve/veya çok teknik olmalarıyla ilgili değil, virajların yoğun olmasıyla ilgili. Peş peşe gelen çok sayıda viraj yüksek seviyede konsantrasyon gerektiriyor. Bu virajlarda pilotların yapacağı en küçük hata bariyerlerde sona ereceği için ayrıca stres nedeni diyebiliriz. Yüksek nem ve/veya yağış da pilotları fiziksel anlamda zorlayan unsurlar olacak. Pilotların su kaybı pek çok yarıştan fazla.



2 DRS bölgesi var. Bu DRS bölgeleri geçişe izin verebilir mi? Sanmıyorum. Şimdiye kadar pek olmadı.

Pit yolu çok uzun. O nedenle takımlar normal yarış akışında tek pit stop yapmak yeterli olur. Ama takımlar sanal güvenlik aracı/güvenlik aracı gibi nedenlerle daha çok pit yapabilir. Bu pistte tur derecesi çok yüksek. Bu nedenle undercut çok güçlü. Yarışın gidişatına etki edebilecek seviyede güçlü. Ancak trafiğin içinde kalma riski de barındırıyor, dolayısıyla zamanlaması çok önemli. Taktik anlamda da ilginç bir yarış görebiliriz.

Motor gücünün nispeten önemsiz olması motorların zorlanmayacağı anlamına gelmiyor. Yüksek sıcaklıklar ve/veya nem motorları zorlayacak. Ayrıca bir turda 55 defaya yakın vites değişimi yapılması da şanzımanları zorlayacak unsurlardan.

Lastikler

Pirelli en yumuşak hamurları; C3, C4 ve C5’i tercih etti. Pirelli de çok yüksek tempolu bir yarış beklemiyor. Fakat hafta sonunda muson yağmurları bekleniyor. Bu nedenle hafta sonu boyunca geçiş lastiklerini ve ıslak zemin lastiklerini daha çok konuşmamız gerekebilir.



Asfalt yeni. Yeni asfalt araçların davranışını etkileyecektir. Yeni dökülen asfaltta, asfaltın ham maddesi “bitüm” yüzeye çıkar ve araçların kaymasına neden olur. Bitüm, yağ türevidir ve normal koşullarda da kaygandır, yol tutuşu olumsuz etkiler. Ek olarak bitüm yağmurla birleşince araçları yolda tutmak çok daha zorlaşır. Eğer yağmur yağarsa bolca kaza görmemiz olasılık dahilinde.

Yağmur olasılığı dışında lastikler yarışta çok yıpranmayacaktır. Yanal yükler çok az. Sadece 2 noktada frenleme sırasında dikey yüklerin 4G civarında olması beklenebilir. Bu yükler hem çok büyük değil hem de kısa süreliğine etkiyecekler. Dolayısıyla polimerlerden üretilen lastikleri zorlayacak parametreler bu pist için geçerli değil.

Ayarlar

Sezonun en çok yere basma kuvveti isteyen pistlerinden biri. Takımların daha büyük kanatlar ve/veya daha dik açılı kanatlarla pistte olmalarını beklemeliyiz. Daha büyük yere basma kuvveti lastiklerin de daha kolay ısınmasını sağlayacağı için önemli.



Düz asfalt ve alçak kerbler araçların daha alçak ayarlanmasına olanak veriyor. Ancak süspansiyon sertlikleri çok önemli. Hızlı viraj sayısı az olduğu için süspansiyonlar yumuşak ayarlanmalı. Yumuşak süspansiyonlar, ağırlık transferine izin verir. Bu sayede viraj alırken ağırlık merkezi lastiklerin üzerine kayar. Böylece lastik ısıtmak kolaylaşır. Ayrıca bol sayıda yavaş virajdan çıkışta, çekiş bölgesinde "arka süspansiyonların" yumuşak olması çok önemli.

Yoğun sıcak ve nem motor soğutmasını da önemli hale getiriyor. Eğer hava sıcaklıkları beklendiği kadar yüksek olursa motor soğutma mazgallarının sayılarının ve boyutlarının artmasını bekleyebiliriz.

Favoriler

Sezon başında lider takımlar birbirine daha yakınken, Ferrari bu pistin mutlak favorisi diyebilirdik. Ancak Macaristan’dan sonra ibre Red Bull tarafına öyle bir savruldu ki yorum yapmak çok zor. Öncelikle Ferrari’nin, Red Bull'a göre daha kısa dingil mesafesi dar virajlar için biçilmiş kaftan. İkinci olarak ön kısımda yere mekanik yol tutuşu artıran ön süspansiyonlar da Ferrari’nin lehine. Üçüncü nokta Ferrari’nin yavaş virajlardan çıkıştaki çekiş üstünlüğü (daha küçük turbo ve arka süspansiyon geometrisi nedeniyle) Ferrari’nin lehine bir durum yaratıyor. Dördüncü olarak Ferrari’nin her hava ve pist koşulunda lastiklerini daha çabuk ısıtan araba olması da önemli avantaj. Son olarak da Red Bull’un Ferrari’ye en büyük üstünlük yarattığı bölüm düzlükler. Burada düzlükler çok kısa, yani avantaj Ferrari’de. Ama bunca avantaja rağmen hafta sonunun net favorisi Ferrari diyemiyorum.



Nedenleri basit: Ferrari çok strateji hatası yapıyor ve dayanıklılık sorunları yaşıyorlar. Red Bull ise yarış temposunda çok üstün ve Verstappen çok az hata yaparak kariyerinin en iyi sezonunu geçiriyor. Bu parametrelere ek olarak Red Bull’un yeni ve daha hafif bir şasi getirebileceği ihtimali ibreyi iyice Verstappen’a doğru döndürüyor. Yeni şasiyle birlikte Red Bull kurallarla belirlenmiş alt ağırlık sınırı olan 798 kg civarına hafifleyecek. Chapman’ın, “Hafiflemek, motor gücünün artmasıyla aynı etkiyi yapar. Her zaman avantaj getirir.” sözünü hatırlamanın tam zamanı.

Mercedes’in 3. takım olmasını beklemek gerekir. Geçtiğimiz sezonlarda en uzun dingil mesafesine sahip oldukları için şehir pistlerinde zorlanırlardı. Bu sezon o handikabı ortadan kaldırdılar. Bu sezonun en kısa dingil mesafesine sahip arabalardan biri Mercedes. Ama bu sezon da lastik ısıtma konusunda sorunlar yaşıyorlar. Sıralama performansının çok önemli olduğu pistte lastikleri geç ısıtmak yarışa arka sıralardan başlamak anlamına gelir. Bu da yarışı onlar için daha başlamadan bitirir. Fakat çıkmadık candan umut kesilmez. Geçen yarıştan sonra bu sezon 15. defa aracı anladıklarını söylediler. Belki bu sefer gerçekten anlamışlardır ve bu sorunu çözebilirler.

Yere basma kuvveti üretme konusunda herhangi bir sıkıntı yaşamayan McLaren’ın da güçlü olmasını bekliyorum. Onların zayıflığı yüksek sürüklenme değerleri nedeniyle düzlüklerde zayıf kalmaları. Burada pek düzlük yok, yani onlara uyan bir pist. Alpine’in lastiklerini hızlı ısıtmak gibi bir özelliği var. Bu özellik sayesinde sıralamalarda iyi bir derece yaparak yarışta McLaren’a meydan okuyabilirler.

Alfa Romeo, Haas ve Aston Martin’in performansı çok dalgalı. Haas’ta Mick baskı altında olduğu için kaza yapmamak adına güvenli sürüşü tercih edecektir. Performansına olumsuz etki edebilir. Genel trend olarak Aston Martin’in sıralama performansı, yarış performansına göre zayıf. Sıralamanın çok önemli olduğu bu pistte şansları düşük diye düşünüyorum.

Williams uzun düzlükleri olan pistlerde zaman zaman parlasa da yüksek yere basma kuvveti üreten paketleri zayıf. Bu nedenle yarış şansları yanlarında olmazsa grid’in arkalarında yer alacaklardır.

Sonuç



Yukarıda yazdıklarımızın tamamı yoğun yağış ve/veya güvenlik aracı nedeniyle değişebilir. Ayrıca hangi takımların güncelleme getireceğini veya getirilen güncellemelerin nasıl etki edeceğini bilemiyoruz. Tüm bu parametreler hafta sonuyla ilgili beklentileri değiştirebilir. Her şeye rağmen 2022 sezonunun pilotlar şampiyonu bu yarışta belli olabileceği için seyretmeye değer bir yarış bence.

İyi seyirler,

FiratKeskinF1