Merhaba F1 severler!

Biraz uzunca bir süre sonra karşınızdayım. Bu hafta, yarış öncesi hazırlık yazımı yazamadım.

Bu hafta gördüm ki, insan çok eski bir tanıdığı vefat ettiği zaman böyle zorlanıyormuş. Hele, vefat eden o tanıdığıyla birlikte, çocukluğunun bir kısmını da gömüyorsa, daha da zor oluyormuş.

Niki’nin vefat ettiği gün bununla ilgili yazımı yazmıştım. Puslu gözlerle. Onun yeri her zaman ayrı olacak. Yeni evinde, eski dostlarıyla, mutlu olacaktır. Fakat eski evine, yani F1 padock’una dair şunu söyleyeyim: F1 dünyası için işler eskisi kadar rahat ilerlemeyecek. F1, kapalı kapıların arkasında ne söylüyorsa, ortaya çıktığında da aynısını söyleyen bir insanı kaybetti.

Bir sorun olduğunda, herkesin başını çevirip yorumunu beklediği adam, Niki Lauda artık yok. En başta Mercedes’in, sonrasında F1’in açık sözlü bir ombudsmanı kaybettiğini söyleyelim.

Niki, bana F1’i sevdirdiğin çocukluk günlerimi yanına koydum. Sen nereye gidiyorsan, sana orada eşlik edecekler, onlara iyi bak. Onlar, 9 yaşındaki bir çocuğun sana ve bu spora olan sevgisinin sembolü.

Yazı, yeni bir Niki yazısına doğru evrilmeden yarış hafta sonuna geçeyim.

Start anı…

Hamilton harika bir start aldı. Avustralya GP’sinden sonra, “Start’larım üzerinde çalışmam lazım. En zayıf noktam, start’larım.” demişti. Demek ki bir insanın kendisini geliştirebilmesi için, öncelikle nerede hata yaptığını bilmesi ve bunu kabul etmesi lazımmış. Verstappen gibi, her hatadan sonra ben bir hata yapmadım, rakibim yaptı diyerek ve karşı tarafı suçlayarak, gelişim mümkün olmuyormuş. Hamilton’ın antrenmanlarda bile, her fırsatta “start” çalıştığını görebiliyoruz. Sonuç olarak Hamilton söylediğini yaptı ve kendisini geliştirdi.

Mercedes’te takım içi mücadele start ile çözülmüş oldu. İlk viraja giren pilot, yarış sırasında herhangi bir sorun yaşamadığı sürece, takım içi tüm önceliklere sahiptir. Öte yandan, start sonrasında rakipleri de kontrol altında tutmak konusunda bir sıkıntı yaşamıyorlardı. Her şey yolunda gidiyordu. Ta ki, cevval Leclerc, Rascasse’ta Hülk’e karşı şansını fazla zorlayıncaya kadar.


Vettel, sessiz sedasız mükemmel bir iş yaptı. Gösterişten, şovdan, gereksiz telsiz konuşmalarından uzak, arabasının potansiyelinden fazlasını başardı. Ayrıca kaskı müthiş anlamlı…

Daha iki tur önce Leclerc, aynı noktada Grosjean’a aynı atağı yaptığında, Grosjean’ın telsizden “That’s kamikaze.” dediğini duymuştuk. Grosjean, Leclerc’in geçmesine izin verdi ama Hülk vermedi. Sonuç olarak, güvenlik aracı pistte arz-ı endam etti ve ne olduysa o andan itibaren oldu.

Güvenlik aracında neler oldu? Bottas’ın yavaşlaması kurallara uygun muydu?

Öndeki pilot olan Hamilton, pit konusunda önceliğe sahip olarak pit’e önce geldi. Mercedes, Bottas’ın bir tur daha atarak pit’e gelmesi durumunda pist üzerindeki konumunu kaybedeceğini biliyordu. Bu nedenle Mercedes, Çin’de olduğu gibi iki arabayı da aynı anda pit’e alan bir strateji izlemeye karar verdi. Ama aynı anda pit yapabilmeleri için Bottas’ın, Hamilton’ın en az 6–7 saniye gerisinde olması gerekiyordu.

SC girdiğinde Bottas bir anda yavaşladı. Ekran başındaki çoğu izleyici, güvenlik aracı takip edilirken, belli bir hızın altına inilmemesi gerektiğini bilir. Peki Bottas bunu nasıl yapabilmişti? Ceza almalı mıydı?


Güvenlik aracı çizgisi, sarı kare içinde. Burası Rascasse’ın hemen sonrası.

Yanıt hayır. Bottas kurallara uygun bir şekilde yavaşladı. Bu konuyu anlatabilmek için “güvenlik aracı çizgisi” kavramını tanıtmamız lazım. Güvenlik aracı çizgisi, güvenlik aracı piste girdikten sonra, pilotların güvenlik aracı kurallarına uymaları gereken çizgiyi belli eder. Güvenlik aracı piste girdikten sonra, pistteki arabalar bu çizgiyi “ikinci defa” geçtikleri andan itibaren güvenlik aracı kurallarına tamamen tabi olurlar. Buna, özellikle güvenlik aracını belli bir mesafeden takip etmeyi düzenleyen kurallar da dahildir.

Monaco’da bu çizgi pitlerden hemen önce, Rascasse virajından hemen sonraki çizgi. SC piste girdikten sonra Bottas, bu çizgiyi henüz geçmemişti. O nedenle arkasındaki araçları durma noktasına getirecek kadar yavaşlatabildi. Sonra çizgiyi geçti ve pit’e girdi. Zekice bir hamle ve neredeyse takıma yeni bir 1–2 yarış galibiyeti getirebilecek bir hamleydi. Ancak, bir şeyi hesaba katmamışlardı: Verstappen.

Pit’te Bottas ve Verstappen arasında neler oldu?

Öncelikle hata yapmaz denilen Mercedes pit ekibi, hata yaptı. Bottas’ın aracının lastik değişimi için durma süresi 3,1 saniye olarak belirlendi, yani Mercedes standartlarında uzun kabul edilebilecek bir süre. Verstappen’in pit süresi 2,4 saniyeydi. Bu nedenle pit’e hemen arkalı önlü giren Verstappen ve Bottas, pit yolunda yan yana geldiler.

Buraya kadar Verstappen’e “unsafe release” maddesi nedeniyle bir ceza geleceğini tahmin ediyordum. Ancak Monaco’da pit alanının dar olması nedeniyle zaman zaman bu tip vakalar yaşanıyor diye ceza almayabilir diye de düşündüm.

Fakat sonra bir şey daha oldu. Sezon başından beri belirli bir seviyede olgunlaşmaya başladı dediğimiz Verstappen, normal haline döndü, içindeki eski Verstappen ortaya çıktı. “Unsafe release” yetmez ağa, ben bir de şu adama çarpıp, arabasını iyice duvara sıkıştırayım. Bu pozisyonun hakkı en az “Causing a collision” olmalı.” dedi ve Bottas’ın arabasına vurarak, onu duvara sıkıştırdı. Bu, hafif gibi görünen bir darbe olmasına rağmen, aslında değildi. Bottas’ın jantı kırıldı ve lastiği patladı. Evet, son derece dayanıklı alüminyum alaşım jantı kıracak kadar sert bir şekilde duvara sıkıştırdı.

Burada Verstappen konusunda minik bir parantez açalım. Olayı ben biraz şuna benzettim. Hani küçük bir çocuğunuzun kızdığınız bir huyu vardır. Yapma oğlum, bu hareketin sana şöyle bir zararı olur diye uzun uzun anlatırsınız. Sonra izlersiniz, çocuk kendisini düzeltmeye çabalar, ama bilirsiniz ki o huy hala içinde yaşıyor. Çocuk size hak veriyor, o hareketi bir daha tekrarlamamak için kendisini zorluyor, ama bir noktada yeniden yapacak. Bilirsiniz, hissedersiniz. Yani oğlum 6 yaşındayken filan öyleydi, şimdi 9 yaşında, artık kendisini geliştirdi, hareketlerini daha çok kontrol edebiliyor. Verstappen’in zeka yaşı, 9 yaşın altında olduğu için halen kendisini geliştiremedi. Bekliyoruz, belki geliştirir.

Burada Niki’yi de hatırlayalım tekrar. Niki, kısa vadede Verstappen’ın şampiyon olamayacağını düşünüyordu. Tam 13 ay önce, Niki’ye Verstappen ile ilgili görüşü sorulduğunda şunları söylemişti: ” Die Vernunft scheint sich bei diesem Menschen nicht einzustellen. Normal wächst man mit seinen Fehlern. Das ist jetzt keine Frage des Alters mehr, nein, auch eine Frage der Intelligenz!” (Mantık, bu sözünü ettiğimiz insanda bir türlü devreye girmiyor. Normalde hatalarınızla büyürsünüz. Bu artık yaşla ilgili bir konu değil, hayır, bu aynı zamanda zeka meselesi.)

Neyse yarışa dönelim. Elbette komiserler kurulu bu harekete kayıtsız kalmadı. Alt limitten cezayı, “unsafe release” maddesinden, cezasını uygun gördü. Yanlış bir karardı. “Causing a collision”dan 10 saniye ceza almalıydı. Ama hakemlerin yarış sonundaki yanlış kararlarının yanında, bu 5 saniyelik yanlışın pek önemi yok.

Yarışın diğer kader oyuncuları: Ricciardo, Stroll, Norris

Monaco’nun en önemli özelliği, bildiğiniz üzere hiç geçiş olmaması. Öndekilerin zamanlarını tutturmakta zorlanan bazı pilotlar, geç pit yaparak bunu avantaja çevirmeye çalışırlar.

Yavaş pilotlar; ya çok geç pit yaparak, ya da mesela güvenlik aracında pit yapmayarak yarışı karıştırırlar. Bu sayede de kendilerinden önce pit yapmış hızlı pilotlara kök söktürerek yarıştan kopmalarına neden olurlar. Dün böyle üç vaka yaşandı:

Birincisi Ricciardo. Süper bir start alarak Magnussen’i geçen Ricciardo’nun yarış temposu o kadar yavaştı ki, arkasında 10 tur boyunca gittikçe uzayan bir tren oluşturdu. 11’nci turda güvenlik aracı girdiğinde 5’nci Ricciardo ile 4’ncü Vettel arasındaki fark 30 saniyeydi. Tam 30 saniye… Bu sayede arkasındakilere erken kabusu yaşattı.

Tam güvenlik aracı girdi, orta sıralar için kartlar yeniden karıldı derken, ortaya Sainz, Stroll ve Norris çıktı. Sainz’ın yarış temposu iyi olduğu için onu diğer ikisinden ayıralım. Ancak ikinci ve üçüncü vaka olarak diğer iki pilotu kabul edebiliriz. Norris ve Stroll güvenlik aracında pit yapmayarak, pit yapıp arkalarına gelen yeni lastikli, daha hızlı arabaları bloke ettiler. Hamilton’un yavaş temposuna rağmen, arka sıradakiler, bu nedenle ön sıralar ile farkı kapatamadı.

Carlos Sainz, “Best of the Rest” olmayı nasıl başardı?

Aslında yarışta görünenden çok şey oldu. İlk 4 pilot dışında Gasly, yarışı yine olması gereken yerde, yani 5. olarak bitirdi. Hem de hızlı tur puanını da alarak, hanesine 11 puan yazdırdı. Fakat en sürpriz sonuç, yeterli downforce’u üretemiyor dediğimiz McLaren’la, Sainz’ın 6. bitirmesi oldu.

Hayır, McLaren downforce bulmadı. İyi taktik hamleler yaptı. Az önce belirttiğimiz, Norris’in pit’e geç gelme nedeni Sainz’a avantaj sağlamaktı. Önlü arkalı giden Norris ve Stroll, arkasındakileri çok uzun süre tuttu ve çok yavaşlattı. Bu sayede Norris’in takım arkadaşı Sainz’a avantaj sağlamış oldular. Böylece Sainz güvenlik aracı sırasında yapmadığı pit stop’u, 30’ncu turda büyük bir rahatlıkla yaptı. Gasly’nin hemen arkasında pit’ten çıkan Sainz, yarışı da aynı şekilde, Gasly’nin arkasında bitirdi.

Bu da McLaren’ın taktik başarısı olarak hanelerine yazıldı. Geçen yarışta söylemiştim, McLaren’a Alman eli değdi. Hemen belli olmaya başladı.

Hamilton’un yarış boyu ağlamaları normal miydi?

Normaldi. Yani, Hamilton bunu hep yapıyor anlamında normaldi. Yoksa can sıkıcı derecede anormaldi. Geçen sene Vettel, Hamilton’ın ağlamalarını dikkate almadığını belirtmişti. Dikkat dağıtmak için yapıyor demişti. Haklıydı.

Bu yarışta aslında Mercedes ekibi Hamilton’a yanlış lastiği taktı. Bunu iki nedenle açıkladılar: Birincisi, sert lastikleri ısıtma problemi. “Sert lastik takacaktık, ancak sert lastikleri bu pistte ısıtamaz diye düşündük, o nedenle vazgeçtik. Güvenlik aracı da beklediğimizden erken girince medium (C4) lastikle gereksiz uzun bir bölüm attık.” dediler. İkincisi de, medium lastiklerin antrenmanlarda dayanacakları izlenimini vermeleriydi. Fakat, antrenmanlarda yavaş arabalar nedeniyle yarış simülasyonları sıkça kesildiği için, bu izlenim aldatıcı olmuştu. Zira lastikler, pistteki trafik nedeniyle soğuyarak, olması gerekenden daha uzun dayanacakları izlenimi vermişlerdi.

Uzun lafın kısası, tüm dramaya rağmen Hamilton’ın lastikleri dayandı. Hamilton da zaten “Beni pit’e almaya çalışsalar bile girmeyecektim.” dedi. Yani bir nevi boşu boşuna kafa ütülediğini itiraf etti. O kadar çok ağladı ki; bir ara, özellikle Gasly ekstra pit’i yapınca, içeri alabilirler diye düşündüm. Açıkçası bu sefer ben de Hamilton’ın ağlama tuzağına düştüm. Bu sefer süper gerçekçi ağladı.

Verstappen-Hamilton Mücadelesinde Kim Haklı?

Aslında bu mücadeleyi uzun uzadıya anlatmaya gerek yok. Yukarıda geçmişten alıntıladığım Niki’nin sözleri, sizlere bir fikir vermiştir bile.

Öncelikle medyadaki bazı yorumlarda ve sosyal medyada Leclerc-Hülk mücadelesi ile Ham-Ver temasını karşılaştıran yazarlar var. Leclerc’in Hülk’e yaptığı atak riskli olmasına rağmen, nispeten makul karşılanabilir. Zira Hülkenberg ile Leclerc viraj öncesinde kanat kanada, viraj girişinde ise yan yanaydılar. Ayrıca Hülkenberg yeterli alanı bırakmış olsa Leclerc virajı da rahatça alabilirdi.


Kamikaze hareketi sadece Japonlara özgü değil. Max da seviyor bu hareketi. Ancak kariyeri, Japonlarda Harakiri denilen bir hadiseye benzemeye başladı.

Ancak Verstappen konusu bambaşka. Hamilton fren yaptığında, Verstappen Hamilton’ın tam 1,5 araba gerisindeydi. Hamilton viraja girmek üzere direksiyonu kırdığında ise, Verstappen’in ön tekerleği Hamilton’un arka tekerleğine çarptı. Yani Verstappen’in geçiş yapma şansı hemen hemen hiç yoktu. İşin daha da garibi, Verstappen Hamilton’a çarpmasaydı, o virajı alamazdı. Açıkçası Verstappen, stratejisini Hamilton’ın arabasına vurarak yavaşlamak, böylece virajı almak üzerine kurmuştu. Viraj içinde, rakibin arka tekerleğine temas ise, genelde öndeki rakibin spin atmasını sağlamaya yöneliktir. Nascar’da filan sıkça yapılır, F1'de yasaktır. Neyse ki Hamilton, son anda aynadan Verstappen’i gördü. Hamilton freni bıraktı. Virajı almayı da bırakarak direksiyonunu düz konuma getirdi ve dümdüz yoluna devam ederek virajı kesti. Böylece Verstappen’in planı tutmadı. Frenleme anında arabanın yükü öne biner, en hafif yeri arka taraftır. Eğer arka taraf kaymaya henüz başlamadıysa; spin atmamanın en garanti yolu, freni bırakıp, düz gitmektir. İşte Hamilton bu basit kuralı uyguladı ve yarışını kurtardı.

Bu pozisyonda Verstappen, rakibe nasıl saygısızlık yapılacağını; Hamilton ise arabanın nasıl yolda tutulacağını gösterdi. O nedenle birisinin sadece 5 yarış galibiyeti varken, diğerinin 5 dünya şampiyonluğu var.

Yarış sonrasında Hamilton, “Verstappen’in hareketi aslında tam bir geçiş sayılmaz. Onun ön kanadı, benim arka kanadımın hizasındaydı. Biraz geç daldı diyebiliriz.” dedi.


Helmut Marko’yu böyle hatırlamak istiyorum. Zira şu andaki demeçleri, sağlığı ile ilgili endişelenmeme neden oluyor.🤪

Red Bull danışmanı Helmut Marko ise “Biri ceza alacaksa, o Hamilton olmalı. Hamilton kapıyı kapattı.” diyerek hepimizi bir kere daha şaşırtmayı başardı. İşte insan Niki’yi hemen daha vefatının ilk haftasında böyle aramaya başlıyor. Helmut’a gereken cevabı Niki verirdi. Ancak, takıma yol göstermesi gereken, kılavuz olması gereken adam olan Helmut Marko gibi birisi, bu açıklamayı nasıl yapar diye, insan düşünmeden edemiyor. Kılavuzu karga olanın… diyelim ve yazıyı burada bırakalım.

Ön sıralarda mücadele beklendiği gibi gitmese de, orta sıralarda kan gövdeyi götürüyor. F1, her zaman izlemeye değer. F1’siz kalmayın…

FIRAT KESKİN

"Verstappen’in zeka yaşı, 9 yaşın altında olduğu için halen kendisini geliştiremedi. Bekliyoruz, belki geliştirir."
"Ancak, takıma yol göstermesi gereken, kılavuz olması gereken adam olan Helmut Marko gibi birisi, bu açıklamayı nasıl yapar diye, insan düşünmeden edemiyor. Kılavuzu karga olanın… diyelim ve yazıyı burada bırakalım."

Yazının en sevdiğim noktaları, tespit gibi tespitler...

(29/05/2019, 14:15 )FortyFour yazdı: "Verstappen’in zeka yaşı, 9 yaşın altında olduğu için halen kendisini geliştiremedi. Bekliyoruz, belki geliştirir."
"Ancak, takıma yol göstermesi gereken, kılavuz olması gereken adam olan Helmut Marko gibi birisi, bu açıklamayı nasıl yapar diye, insan düşünmeden edemiyor. Kılavuzu karga olanın… diyelim ve yazıyı burada bırakalım."

Yazının en sevdiğim noktaları, tespit gibi tespitler...

Fırat arkadaşımız çok yazılara imza atıyor son zamanlarda seviyoruz kendisini