Formula 1 takımları, en iyi performansı yakalamak için kuralları sonuna kadar zorlar. Ancak bazen sınırları biraz aşarlar. Motorsport.com'un yeni serisinde, kuralları aşan ve yasaklanan teknik gelişimleri inceleme altına alacağız.

1997 senesinde Tyrrell, aracına daha çok yere basma kuvveti eklemek için yeni bir konsept yarattı. X-kanat adındaki bu yeni konsept ile beraber takımlar, FIA'nın olaya müdahale edişine kadar kısa süren sert bir gelişim savaşına girdiler.

Bu durumun ortaya çıkması, takımın kurallarda bulduğu boşluk ile oldu. X-kanatlar sayesinde aracın ana gövdesine yerleştirilen uzun ve geniş kanatçıklar, aracın ana gövdesinin hava akımını yakalamasına yardımcı oluyordu.



Tyrrell bu X-kanat çözümünü 1997'deki birkaç yarışta kullandı - özellikle yüksek yere basma kuvveti içeren yarışlarda bu çözüme gidildi.

Ancak yeni 'dar pist' kuralları ve 1998 senesinde Tyrrell'ın işine yarayacak oluklu lastik değişiklikleri ile beraber X-kanatların artıları daha çok ortaya çıkmaya başlamıştı.



Tyrrell'ın 026 numaralı şasisi tamamen X-kanatlar için yaratılmıştı. Kanatlar artık ihtiyaç olunduğunda takılması yerine direkt olarak aracın üstünde bulunacaktı.

Bu kanatların, aracın tümündeki yere basma kuvvetine %5 oranında katkı sağladığına inanılıyordu. Bu katkı sayesinde Ferrari, Prost, Jordan ve Sauber gibi takımlar da hızlı bir şekilde kendi X-kanat versiyonlarını üretmeye başladılar.

Bu sırada FIA, işlerin çığrından çıktığına inanıyordu. Bu yüzden araya girdiler ve kanatların kullanılmasını yasakladılar.

Mika Salo, Monako, Tyrrell 025

Monako yarışı sırasında Tyrrell 025'i kullanan Mika Salo. X-kanatların üzerinde bulunan kırmızı renk, aracın Mika Salo tarafından kullanıldığını simgeliyor.

---

Jos Verstappen, Tyrrell 025

Jos Verstappen'in sürdüğü Tyrrell 028'in X-kanatlarında bulunan sarı renk ise Hollandalı pilotun aracını simgelemekte.

---

Jos Verstappen, Monako, Tyrrell 025

Jos Verstappen Monako'da kerblerin üstünden geçiyor.

---

Mika Salo, Monako, Tyrrell 025

Mika Salo ve X-kanatlara sahip Tyrrell 025'i Monako sokaklarında ilerliyor.

---

Damon Hill, Jordan 198

Damon Hill, 1998'de FIA'nın yasaklamasından önce X-kanat tasarımına sahip olan Jordan 198 aracı ile ilerliyor.

---

Damon Hill, Jordan 198

Jordan'ın X-kanat çözümü

---

Michael Schumacher, Imola, Ferrari F300

Ferrari de X-kanat fikrini deneyen takımlardan birisiydi ve bunu F300'de denemişlerdi.

---

Imola, Ferrari F300

Ferrari'nin arkadan çekilmiş olan fotoğrafı, X-kanatların ne kadar uzun ve geniş olduğunun iyi bir göstergesi.

---

Eddie Irvine, Ferrari F300

X-Kanatların araca montelenmesi, pit mekanikerlerinin benzin doldurmasını zorlaştırdı. Bunun bir güvenlik zaafiyeti olduğu, FIA'nın dizaynı engelleme sebeplerinden biri olarak gösterilmişti.

---

Sauber C17

Sauber de kanatların etkisini avantaja çevirmek amacıyla dizaynı C17'sine uygun hale getiren takımlardan birisiydi.

---

Sauber C17

Sauber'in dizaynı, griddeki diğer dizaynlara göre kesinlikle daha ince bir yapıya sahipti.

---

Prost JS45

Prost takımı da dizaynı deneyen takımlardan biri olsa da takımın X-kanatları sadece bir tane destekleyici kirişe sahipti

tr.motorsport.com