İnsanoğlu ilk kez ürettiği makinelerin hız limitlerini test edeli yüz yıldan fazla oldu. O zamandan beri, daha hızlı gitmeye çalışıyoruz. Motorsporlarında pek çok seri ve bir o kadar da çılgın makine var, ama hangisi en hızlı?

Tabii ki, bilgili bir motorsporları fanı farklı serilerin karşılaştırılmasının her zaman tam doğru olmadığını bilir ancak bazı konularda bazı favoriler de yok değil. Düşüşte olduğu düşünülse de Formula 1, motorsporlarının zirvesi olarak gösterilir. Peki bir F1 aracı gerçekten de asfaltın en hızlısı mı?

Formula 1 araçları belirli pistlerde bir turu en hızlı gitmek amacıyla üretilirler. 260km/s hızla, 5G yanal kuvvetle dönülen yüksek hızlar gerçek bir göz banyosudur. Tüm bunlara rağmen, daha hızlı açık tekerlekli araçlar görebiliyoruz.



2016 Indy 500 hafta sonu sıralama turlarında Townsend Bell saatte 242 mil en yüksek sürate ulaştı. Bu da yaklaşık 389km/s hıza denk. Formula 1'in ulaştığı en yüksek resmi hız olan 372km/s'ten de 17km/s daha hızlı. Antonio Pizzonia, 2004 İtalya GP'sinde Williams ile bu hıza ulaşmıştı.

Artık Formula 1 o dönemin hızlarını tekrar yakalamaya başladı, takvimde yer alan pistlerdeki düzlükler de gittikçe uzuyor. Bu kimilerine hoş gelmeyebilir ancak uzun düzlükler, uzun vites oranları ve hız demek.



Resmi olmasa da, Bakü'de bu yıl Williams pilotu Valtteri Bottas 378 km/s hızı gördü. Meksika GP'sinin düzlükleri ve düşük basınçlı havası da yine benzer hızları görmemize yardımcı olacaktır.

Bunlara ek olarak 2017 kurallarıyla F1 araçları tur başına 4 saniyeye yakın hızlanacak. Böylece gri bir zeminde hangi aracın en hızlı olduğu tartışması bir süreliğine rafa kalkacak.



Farklı alanlara göz attığımızda, F1'e çeşitli özellikleriyle rakip çıkabilenler var. Bir MotoGP motosikleti 0-200 km/s hızlanmasını 4.8 saniyede, bir F1 aracından neredeyse yarım saniye daha hızlı yapıyor. Motosikletler sadece 240 bg üretmesine rağmen, hafiflik burada devreye giriyor. Yalnızca 157 kilogramlık ağırlık, bir F1 aracının neredeyse üçte biri. MotoGP takviminin en hızlı noktası olan Mugello pistinin start finiş düzlüğünde motosikletler etkileyici bir biçimde 355 km/s hıza ulaşabiliyor.



Bir başka rakip ise kapalı kokpitli, kapalı gövdeli prototip spor otomobiller. Tarihin en prestijli yarışlarından Le Mans 24 Saat'i kazanmak amacıyla üretilen LMP1 prototipleri teknolojik anlamda belki de dünyanın en gelişmiş araçları.



Enerji geri dönüşüm sistemleriyle zaman zaman 1000 bg güç elde edebilen bu araçlar, ana akım motorsporları içerisinde güç anlamında zirvede yer alıyor. 1000 bg güce adım adım yaklaşan F1 arayı kapatsa da, 2018'de gelecek yeni kurallarla LMP1 araçları 1500 bg gücü hedefliyor. Bin beş yüz. Şöyle bir düşünün.

LMP1 araçları Mulsanne düzlüğünde ancak yaklaşık 330 km/s hızı görebilseler de bu tarz bir güç hem verimli, hem de hızlı hale geliyor. 1500 bg üreten bir araç 3000 kilo olmamalı, çünkü önemli olan güç ve ağırlık oranı.

Hızlı bir araç üretmek yere basma kuvveti, düzlük hızı, hızlanma, frenleme, viraj hızı ve aracın genel dengesini harmanlayan bir sanat.

Circuit of the Americas, ya da kısa adıyla COTA, elimizdeki en iyi karşılaştırma tahtası, çünkü sezon içerisinde hem F1, hem MotoGP, hem de WEC buraya gelip yarışıyor.

Tur zamanlarına bir yol aracı olan McLaren P1 ile başlayalım.



Bu hibrit süper otomobil COTA'yı 2:17.5 ile dönüyor. P1 oldukça sevilen ve sayılan bir araç, bu derece de etkileyici. Fakat WEC'te GTE Pro sınıfında yarışan Ferrari 458 GTE'nin bir turu P1'den tam 14 saniye daha hızlı. Bu yılın GTE araçları çok daha hızlı, belki 2016 Austin 6 Saat'te iki dakikanın altını bile görürler.



Sonra MotoGP geliyor, 2:02.1 ile şu ana kadarki en hızlısı ama ondan da hızlılar var.

LMP1 araçları 1:47.8 ile Austin'deki bu pisti dönebiliyor, tabii hep yağan yağmur pisti yavaşlatmıyorsa.

Formula 1 işte tam da burada neden en hızlı olduğunu gösteriyor, bir F1 aracının COTA'daki en hızlı turu 1:39.3. COTA bir Tilkedrome olduğundan, yani Formula 1 pistleri tasarımcısı Hermann Tilke'nin elinden çıktığından tabii ki F1'e daha uygun ama elde ettiğimiz sonuç hala geçerli.



Artık verimliliği bir kenara bırakalım. Enerji dönüşüm sistemlerini unutalım. Gereksiz, manasız ve büyük miktarlardaki güce ve hıza bakalım.



Ulusal Hot Rod Federasyonu, sanki çok yasal olmayan bir kulüp adıymış gibi geliyor. Gerçekten de yasal olmamalılar. Normal bir drag yarışı 400 metredir, ama NHRA dragster'ları normalden çok uzak aletler. O kadar hızlılar ki, mesafe bu yarışlarda 305 metreye iniyor. Bu deli makinelerin 11.000 beygir gücü var ve metanol ile nitrometan karışımından besleniyorlar. Bir top fuel dragster aracı sıfırdan 160 km/s hıza sadece 0.8 saniyede hızlanıyor ve o 305 metrede 539 km/s hıza ulaşabiliyor. Dragster'lar kalın arka lastikli, açık tekerlekli, ön ve arka kanatlı araçlar ve onların kokpitinde en çok kazanan adamın adı Schumacher. F1 ile benzerlikler burada bitiyor, zira bu araçlar viraj dönemiyor, çünkü ihtiyaçları yok.



Yolun sonu bu diye düşünüyorsanız fena halde yanılıyorsunuz. 11.000 bg hiçbir şey. Bunu onla çarparsanız, dünyanın en hızlı jet motorlu aracı ThrustSSC'nin 110.000 bg'lik gücüne erişiyorsunuz. Andy Green'in bu aracın kokpitinde 1227.986 km/s hıza ulaşarak kara hız rekorunu kırdığı ve ses hızını lastikler üzerinde giderek aşan ilk insan olduğu günlerin üzerinden neredeyse 20 yıl geçti.



SSC'nin yeni projesi Bloodhound ise, 1600 km/s hızı hedefliyor. Önümüzdeki birkaç yıl içerisinde hıza dair bildiklerimiz, ThrustSSC'nin rekoruyla birlikte tarihe gömülebilir...

Mehmet Ali Selışık