FIA başkanı Jean Todt'un Formula 1 personellerinin hızla genişleyen bir takvimin getirdiği stres ve iş zorluğu ile ilgili açıkladığı alternatif görüşleri, sporda çalışan insanları hayrete düşürdü.

Jean Todt bir konuda haklı. F1'deki yaşanan hayatın yanında milyonlarca insan hala günümüzde temel beslenme, barınma ve temiz suya erişim sıkıntısı çekiyor, ancak aynı zamanda yarışlar sırasında çekilen zorluğu da göz önüne almamış durumda.

Dünya'yı uçak ile - pek çok zaman uçağın ekonomi koltuklarında zorlanarak - çapraz bir şekilde geçerken haftalarca evinizden ve ailenizden uzak geçiriyorsunuz, uzun saatler çalışarak yüksek bir düzeyde stres ve hata korkusu ile yaşamak hayallerinizde süslediğiniz şey değil.

Hatta bunları bir araya getirdiğinizde elinizde mükemmel bir zihinsel tükenme oluyor.

F1'de çalışanların geri dönüşünün eskiyle karşılaştırıldığında daha yüksek olduğu bir gerçek. Eskiden Formula 1'de iş bulabilmesi için genç mühendis ve mekanikerlerin dizlerinin üstüne çöküp yalvarması, çalması veya ödünç alması gereken şeyler oluyordu, şu anda ise personellerin yaşadığı karar verememe düşüncesi o kadar yüksek ki takımların girdiği rotasyonlar hiç olmadığı kadar hızlı değişiyor.

F1'e yeni olanlarla beraber sporun insanlara yaşattığı güçlükler ortaya çıkıyor. Sürücüsünün kazandığını gören her takım üyesinin sevinmesinin yanında pitlerin diğer tarafında sürücülerinin yenilmesiyle beraber yenilgiyi hisseden pek çok takım üyesi de var.

Belki de daha kötüsü, hatalı bir pitstop, kırılan bir parça veya pit duvarlarından yapılan yanlış çağrılar sonucu bazı bireylerin hatayı üstlerine alıp takımlarına pahalıya mal olan hatayı yapan kişi olma yükünü omuzlayan bireyler olabilir.

Buna F1'in maço spor olduğu gerçeğini de eklersek, zayıflığa sahip olmak veya karşılaştığınız herhangi bir sorunu ortaya çıkarmak her zaman en kolay şey olmayabilir, özellikle de (en azından dışarıdan) katı gibi görünen büyük bir grup insanla çevriliyorsanız.

Bu nedenlerden dolayı, evrensel erkek sağlık kuruluşu Movember, F1'in dünyasına akıl sağlığı konusunda ihtiyacı olanlara yardım etme amacıyla, bu konuda zorlanan ve sıkıntı çekenlere yardım amacıyla girmiş bulunmakta.


Padokta bulunan bir berber standı

Pek çok insanın rüya işi olduğuna inandığı bir sporda çalışırken, çalışan çok az insan kamuoyuna bazı karanlık zamanlarla yüzleştiğini açıklamıştır.

Ancak, bir insanın stresle ilgili yaşadığı bu durumun insanı son noktasına taşıyacak olan en ciddi açıklama Williams medya yetkilisi Aaron Rook'tan geldi. Rook yazdığı blog yazılarında yarışlardan birinde intihara teşebbüs ettiğini yazdı çünkü artık bu stresle başa çıkamadığını belirtti ve ekledi:

"F1, yağlı bir döner kebabın üzerine yapışan ve geleneksel bir salata gibi yan tarafa tokatlanmış biraz spor yapan bir iş. Bu örnek çalışanlara 7/24 uygulanan sürekli baskıyı açıklamaya yetiyor bence."

"Tam bir zihinsel çöküntüyle beraber intihar düşünceleri olması size bir anda problem yaratabilir."

"Pek çok insan kendini Amber Lounge partilerinde en çok kimin partide bulunan en ünlü kişinin dibinden ayrılmayacağına bakarken sizler kendinizi bir otel odasında fast food yerken ve yabancı televizyon kanallarını izlerken bulabilirsiniz."

"Dürüst olmak gerekirse bu durumdan çok memnundum. Ve doğrusu bu partilere de her zaman çağrıldım. Ancak neden gece saatimi Monopoly adamı gibi giyinerek, sahte bir gülümsemeyle, partinin başlamasından 20 dakika sonra topluluk tarafından ekilmiş bir durumda otele döndüğüm bir durumda bulunarak geçireyim ki?"

"Bu yüzden, her zaman istifimi bozmayıp gerçekten önem verdiğim insanlarla vakit geçirmek benim için daha güvenli bir durum. Ancak Formula 1 gibi bir dünyada ne kadar çok yalnız vakit geçirirseniz o kadar kenara itilirsiniz. Özellikle grup üzerine yoğunlaşan bir çevrede. Kendi içimde tutmak bana bunları yaptı. Çoğu zaman padoktaki tek kişiymişim gibi hissettim."

"Arkadaşlarımı ve ailemi geçirmediğim bir dakika bile olmadı, onları nasıl özlediğim ve ihtiyacım olduğu bir dakika bile olmadı. Formula 1'de bir hayalet gibiydim. Az daha gerçekten bir tanesi oluyordum."

Kurumlar ve spor ligleri çalışanların akıl sağlığını koruma üzerine daha iyi bir durumda olmak için hızlıca önlem almaya çalışıyor - ve F1'in onları soktuğu durum karşısında her şeyi kenara koymalarını bekleyemeyeceklerini anlamış durumdalar.

Ancak bu iş daha sonlanmamış durumda ve Movember sporun en üst seviyesinde - özellikle yılda 20'den fazla yurtdışı seyahati yapan bir işte - karşılaşılan baskının normal hayat ile karşılaştırıldığında yüksek miktarda bulunduğunun farkında.

Movember'ın F1 aktivitelerinden sorumlu sözcüsü Dan Cooper şunları söyledi: "Geleneksel olarak erkekler daha güçlü olma ve bir zayıflık göstermeme üzerine yetiştiriliyorlar, herhangi bir sektörde zirveye çıkmak için duygularınızı kendinize saklamanız gerektiği söyleniyor. Bu görüş sporların dünyasında daha da fazla karşılaşılan bir durum."

"Formula 1 bir takım sporu, baskı altında olan ve bireysel olarak pek çok şeyden feragat eden bir sürü insan var. Evet onlar hayallerindeki işi yapıyorlar ancak üstlerinde olan baskı onlarda negatif bir etki yaratabilir."


Mercedes mekanikerleri lastikleri hazırlıyorlar

Movember F1 ile kurdukları ilişkiyi ikili yönlü bir şey olarak görüyor: ihtiyacı olanlara yardım ederken aynı zamanda sporun getirdiği görünürlük sayesinde bu durum üstüne daha geniş bir kitleyi bilinçlendirme amacı güdüyorlar.

Vakfın padokta ve Paddock Club'da berber dükkanları bulunmakta (eninde sonunda erkeklerin sorunlarını tartıştığı yer). Berber dükkanları sağladıkları vakıfsal destekle takımlar ve sürücülerin de yardım ettiği bir yer oldu; ve Kasım'da (Movember!) pitlerde uzun bıyıkları olan pek çok kişi vardı.

Böylece konuşmaya kapalı olan insanlar kendilerini daha rahat hissederken meslektaşlarının ve arkadaşlarının nasıl hissettiğini de kontrol edebilecekler.

Cooper şunları ekledi: "Movember erkeklerin anlayabileceği dilde konuşma üzerine kurulu ve erkeklerin olduğu yere gitme çabasında. Ve bunu sağlamak için markamıza ve ne yaptığımıza karşı özgün olmak zorundasınız. Şunu biliyoruz ki erkekler her zaman GP'ye gidip bilgiler üstüne soru sormuyorlar."

"Pek çok şeyin işe yaramadığını biliyoruz çünkü erkekler yaşamaları gerekenden 6 yıl önce ölüyorlar ve bunların hepsi önlenebilir şeylerden dolayı oluyor. Şunu biliyoruz ki eğer erkekler konfor alanlarında bulunan insanlarla, kendi ağlarında veya güvendikleri insanlarla, gerçekten konuşma, içlerini dökme ve fiilen konuşma yaratabilirlerse biz bu değişimi yaratabiliriz, hayatlar kurtarıp o istatistikleri değiştirebiliriz."

Takımlar durumun konusunda daha çok bilgi sahibi olup farkındalığa kavuşuyorlar, çalışanlarına yardım etme ve koruma maksadıyla yapılması gerekenin farkına varıyorlar. Haas takım yöneticisi Peter Crolla F1'e gelen yeni jenerasyon çalışanların kendileriyle ilgili durumlarda yardım istemeleri ve durumu zora sokmamaları konusunda optimist olduğunu belirtti.

"Çok zor, bir takımda hangi işi yaparsanız yapın arkadaşlarınızdan, ailenizden, evinizden uzak olmak çok zor ve aynı zamanda kolay olmayan işlerle uğraşıyorsunuz." diyen Crolla açıklamasına şöyle devam etti: "Bence bir takım size ne kadar iyi bakıyor olsa da olsun, bu yapılması hala çok zor bir şey, yeni bir hayata adım atıyor olmak."

"Ancak bir jenerasyon olarak yavaşça bu konuların konuşulabileceği konusunda ve destek ağları olduğu konusunda daha çok bilgi ediniyoruz. Bu işveren tarafından olabilir arkadaşlar, iş arkadaşları tarafından olabilir."

"Erkeklerin domine ettiği maço bir endüstri, yavaş yavaş her zaman %100 güçlü bir adam olamayacağının farkına varıyor, çünkü olursan, yakında biteceğin anlamına geliyor."

"Bu bizden daha önceki jenerasyonların keşfedemediği bir şey oldu. Ve bence çok da karşı oldukları bir şey. Ancak bana göre bugünkü çocuklar, çoğunluğu, bir şeye ihtiyaçları olduğunda ne zaman, neye ve nereye dönmeleri gerektiğinin farkındalar."

That teams and organisations like Movember are aware and listening is a much-welcome step for everyone in F1 who may face challenges, stresses and difficulties that not everyone knows about.

Movember gibi ekiplerin ve takımların durumun farkında olup dinlemesinin, F1'deki herkesin bilmediği zorluklarla ve streslerin altında kalan herkes için yardım etmesi çok hoş bir adım."


Racing Point Force India F1 takımı sürücüsü Sergio Perez Movember Vakfı'nda

tr.motorsport.com