Bazı temel terimlerden, kullanılan ekipmanların neyden yapıldığına kadar merak edilen 10 soruyu cevaplıyoruz.

Formula 1 hiç kuşkusuz motorsporları tarihinin en üst düzey organizasyonu. Kendi gelenekleri olan ve her çağa uyum sağlayarak yenilenmeyi başaran bu organizasyonla ilgili birkaç temel soruyu cevaplayalım istedik.

Kasklar neyden yapılır ve ne zamandan beri zorunlu?

Kaskların tasarımı ve ağırlığında yıllar boyunca birçok değişiklik oldu. İlk olarak 1953’te yarışın zorunlu ekipmanlarından biri haline gelen kaskların temel amacı kafa ve boyun travmasını engellemek. Bu hala yüzde yüz başarılmış değil ama büyük yol alındığı da aşikar. Günümüz F1 kaskları yaklaşık 1 kilo 250 gram oluyor ve polieliten, karbon, fiber gibi maddelerden yapılıp ayrıca yangına dayanıklı birçok katman ile güçlendiriliyor.

F1 araçları neden kıvılcım çıkarır?


Kıvılcımlar şovun parçası

Sadece muhteşem olduğu için. Şaka bir yana kıvılcımlar şovun bir parçadır ve zorunlu değildir. Üreticiler tarafından mükemmelleştirilmiş koruma patenlerinin sürtünmesi ile üretilir ve gece yarışları sırasında muhteşem bir manzara yaratır.

Neden herkes kazanamıyor?



Dürüst olalım, bu biraz para meselesidir. Bir şasinin yapımı, bir motorun geliştirilmesi veya istisnai bir sürücünün maaşı belli bir maliyet olduğu için, yalnızca birkaç takım bu maliyetleri karşılayabilir. Son sezonlarda sadece 2 ya da 3 takımın üst seviyede olmasının F1’in eğlenceli tarafına zarar verdiğini söyleyen çoktu. Tartışmalı 2021 kurallarında bu duruma son vermek için bazı önlemler alındığını da gördük.

Peki şu DRS nedir?

DRS (Drag Reduction System) ya da Türkçesiyle Sürüklenmeyi Azaltıcı Sistem aracın arka kanadındaki parçanın açılarak yere baskı kuvvetinin azaltılmasını amaçlar. Daha etkili bir hızlanma sağlamayı hedefleyen bu sistem özellikle geçişlerde epey işe yarar. Sıralama turlarında yarış boyunca, yarış gününde ise belirlenen yerlerde kullanılan DRS sistemi geçişleri artırıp F1 yarışlarını daha eğlenceli hale getirmeyi hedefler.

Bir de KERS var

Kinetic Energy Recovery System (Kinetik Enerji Geri Dönüşüm Sistemi) Aracın frenleme esnasında ortaya çıkan büyük enerjiden faydalanma sistemidir. Bu sistem fren yapıldığı anda oluşan momentumum kinetik enerjiye dönüştürülmesini ve bu enerjinin depolanmasını sağlar. Saklanan ve dönüştürülen enerji ise ani hızlanmalarda tüketilir. Kısacası ani hızlanmayı mükemmel hale getirmek için enerjinin dönüştürülmesi amaçlanır.

Bir F1 aracı ne kadar benzin tüketir?

Çok fazla. Standart bir araba 100 km'de 6 litre gibi bir şey tüketirse, F1 aynı mesafeden 45 litreyi görür. Ortalama bir F1 yarışının 305 km olduğunu düşününce tüketilen benzinin miktarı biraz matematiğinize kalıyor.

Neden kadın pilot yok?


Tatiana Calderón

F1 teknik olarak kadınlara yasak olmasa da organizasyonun bu konuda biraz cinsiyetçi davrandığı artık herkes tarafından kabul ediliyor. Geçmişte bu eleştirileri bertaraf etmek için göstermelik birkaç adım atılsa da bunun bir erkek sporu olduğuna inanan patronların sayısı ne yazık ki azalmış değil. Şu an F2’de yarışan Tatiana Calderon gibi pilotlar ise bu düzeni değiştirmek konusunda oldukça kararlı.

F1 pilotları çok mu antrenman yapar?

Dışarıdan bakınca sadece bir aracı süren insanlar olarak görülse de F1 pilotları dünyanın en çok antrenman yapan sporcuları arasındadır. En başta çelik gibi bir kondisyonları olmak zorundadır çünkü araçların yere basma gücü nedeniyle pilotlar 5G kuvvete maruz kalırlar. Güç ve dayanıklılık F1 için kilit önemdedir ve bu yüzden pilotlar sık sık teste girer ve hep belirli bir kilo ve kas seviyesinde kalmak için antrenman yapar.

Yarış tulumları neyden yapılır?


Ayrton Senna'nın F1 tulumu

Tulumlar en baştan beri olası yangın yaralarından kurtulmak için tasarlandı. 1975 yılında yangına dayanıklı tulumlar zorunlu olsa da 1976’da Niki Lauda’nın Nurburgring’da yaşadığı ufak çaplı felaketin ardından önlemler artırıldı. Önceleri NASA astronotlarının giydiğine benzer tulumlar varken günümüzde ise Nomex denilen 300 - 400 derece dayanıklı suni elyaftan tulumlar yapılıyor.

F1 gerçekten dünyadaki en hızlı araç mı?

Değil. 2016 yılında Bakü’de F1 hız rekoru 378 km/s ile kırılmıştı. Ama örneğin özel üretim Koenigsegg Agera RS, Nevada yolunda yapılan test sürüşünde 447,2 km/s hıza ulaşmayı başarmıştı.