Formula 1 motor sporu yarışlarında mükemmelliğin peşinde koşar ve mühendisler de bunda önemli bir rol oynar. Peki, Formula 1’den mühendisleri yasaklamak F1 taraftarlarının aç olduğu bilinmezliği oluşturur mu? Bu şekilde başarılı olmak nasıl mümkün olur?

Bir Formula 1 mühendisi şöyle bir öneride bulundu; motor sporlarının zirvesi olan spor mühendisleri yasaklamalı. Bu önemli bir fikirdi ve isminin açıklanmasını istemeyen mühendisimize daha fazla sorularla birlikte bunun faydaları ve zararlarını inceledik.

İlk soru, tabi ki de neden? Mühendisleri yasaklamanın ne gibi bir avantajı olur?

“Modern F1’in eski güzel günlerden eksiklerinden birisi tahmin etmenin olanaksız olmasıydı, bu büyük miktarda dayanıklılık sorunlar veya basit hataların sonucu olurdu, mesela insanların yakıtı biterdi.”

“Şunu kabul etmek gerek, dayanıklılıktaki gelişmelerin büyük kısmı harcamaları düşürme kurallarından kaynaklanıyor, artık bir motorun veya vites kutusunun arıza yapması çok daha büyük bir ceza demek. Ancak mühendislerin bundan öğrendikleri ve olmaması için çalıştıkları sayısız acı dolu deneyim var, bu da daha iyi dayanıklılık ve sonucunda daha fazla tahmin edilebilir sonuçlara yol açıyor.”

Mühendislerin farklı şekilde düşünmesini bekleyemezsiniz. Her kural değişikliği olduğunda araçları daha iyi yapmak için en iyi çözümü buluveriyorlar, kuralların aslında neyi hedeflediği ile ilgilenmiyorlar.



“Bu düşünceyi tetikleyen temel şey bir grup mühendisin bir araya geldiğinde, ki sadece eğlence amaçlı bir araya gelmiş olsalar bile birden işleri daha iyi yapmaya başlamalarıdır, özellikle de bir rekabet bileşeni varsa.”

“Bir mühendisi tanımlayan karakter, herkesin normal olarak kabul ettiği günlük durumlara bakışı ve burada süreci iyileştirmek için fırsatlar görmesidir. Barlarda bile sistem idealden uzak olduğunda, veya bir mağaza mantıksız şekilde düzenlenmişse, bunu yapmak isteriz.”

“Bunun faydaları var, ancak ciddi mantık hissi olan bir grup insanı bir araya getirdiğinizde bu bir anda keyifsiz olmaya başlar, ‘doğru olanı’ yapmak bir anda normal bir durum halini alır.”

“Biz dünyada sihir veya hayranlık görmeye alışık değilizdir, biz sebep ve sonuçlarını görürüz ve işleri siyah ve beyaza indirgeriz. Gri olan her şey aslında siyah mı, yoksa beyaz mı olduğunun analiz edilmesi gereken bir modele dönüşür.”

“Mühendisler spora bazı ilginç ve yaratıcı yenilikler getirmişlerdir, ancak bizim yönelimimiz gelişmek ve optimize etmek ve bu da muhtemelen bizi takımlar arasında benzer çözümler kullanmaya itiyor. Eğer kararlar daha fazla tutku ve daha az mantıkla alınırsa, muhtemelen sonuçlarda da daha fazla rastgelelik görebiliriz.”

Mühendisler olmadan yarış stratejisi yapmak çok daha ilginç olurdu. Bu küçük bir takımın sürpriz bir sonuç elde etme şansını bile artırırdı.

2013’ten bu yana Mercedes, Red Bull ve Ferrari’den başka bir takımın yarış kazanamadığını düşündüğünüzde, bunun F1’e yardımı fazlasıyla olurdu.



“Takımların kullandığı profesyonel zamanlama bilgisi olmadan beklenmeyen sonuçlara yol açacak daha fazla strateji hatası yapılabilirdi. En hızlı akımlar muhtemelen lastikler ve yakıtta daha muhafazakar stratejiler tercih ederlerdi. Bu da daha yavaş takımların daha agresif stratejilerle şansını denemesine yol açardı ve işe yaradıklarında sürpriz zaferler ve podyumlar olabilirdi.”

“Yüksek aşınmaya sahip Pirelli lastikleri ilk kez geldiğinde bunu gördük, sınırları aşıp düşen insanlar vardı ve çok fazla farklı galip gördük. Ancak takımlardaki mühendislerin lastikleri anlaması çok hızlı oldu ve yarışlar tekrar daha öngörülebilir oldu.”

“Bence Cuma günündeki kötü formu analiz edip anlayarak çözümlerle gelen mühendisler olmasaydı, belirli hafta sonlarında belirli güçlü takım/pilot paketleri kötü hafta sonları geçirebilirdi.”

Şimdiye kadar güzel görünüyor, sıradaki soru şu: F1 mühendisler olmadan gerçekten devam edebilir mi?

“Gerçekçi olmak gerekirse mühendisler olmadan sporu hayal etmekte zorlanıyorum, ancak bir deneyeceğim.”

“Takım, takım patronu, sürücüler ve mekanikerlerden oluşabilir. Sistem teknisyeni veya mühendisine ihtiyacımız olabilir, bir de motor için olabilir, yoksa sürücülerin araçlarını itmeleri gerekebilir!”

“Mühendislik derecesi olan herkesi yasaklamalıyız, veya matematik, bilim vs. Ve muhtemelen 40 yaşının üzerindeki herkesi uzaklaştırmalıyız, çünkü çok fazla tecrübe elde etmiş olurlar. Teknik olarak sürücüler kendi lastiklerini ve ayarlarını yönetmeliler, ancak onlara işleri izleyecek bir arkadaş vermemiz gerekebilir.”

“Lastik seçimlerinin en hızlı, ancak en kısa ömürlü olanına kaydığını hayal ediyorum. Bence yere basma seviyesinde çok daha fazla seçim farklılığı görürdük, bazı sürücüler her zaman daha fazla yere basmanın her zaman daha iyi olduğuna karar verirken, diğerleri geçiş yapabilmek için daha yüksek azami hız isteyebilir.”

“Yarışlarda sürücüler lastikleri bitene kadar sürerdi ve bu bir miktar sürpriz olurdu ve takımlarda pit stoplar için daha az uyarı olması anlamına gelirdi, bu da daha az mükemmel pit stop olması anlamına gelirdi, örneğin 2016 Monako’da Daniel Ricciardo’nun yaşadıkları gibi, küçük bir kafa karışıklığı yarış sonuçlarında büyük etki yaratmıştı.”

Elbette mühendisler olmadan yarışmanın kötü yanları da var. Bazıları oldukça büyük ve mühendisimiz onları hızlıca anlatıyor.

“F1’in çekici olmasının sebebi sporun yüksek teknoloji dolu doğası, bu da mühendislerin yasaklanması durumunda açıkça ortadan kalkardı. Aynı zamanda F1 büyük ölçüde takım sporu ve bu da onu diğer sporlardan ayırıyor.”

“Sorun yaratacak diğer bir alan da yarış süresince olan tansiyon ve duyguların dışavurumunun azalması. Sürücüler genellikle aracın içinde saklılar ve seyirciler vücut dillerini anlayamıyorlar. Ancak çok fazla gördüğümüz şey mühendislerin terlediği, gergin göründüğü ve sık sık ağladıkları…”

“Motor sporlarının diğer formlarında mühendisler yarış esnasında daha çok birer seyirci gibiler, araçta bir sorun olduğunda sıklıkla şaşırdıklarını görürüz. F1’de ise mühendisler ortaya çıkmaya başlayan sorunun farkında oluyorlar ve vücut dillerinden gergin olduklarını görebiliyorsunuz.”



Elbette mühendislerin yasaklanması asla olmayacak. Tüm bu geçerli ve ilgi çekici rastgelelik ve tahmin edilemezlik işaretlerine rağmen muhtemelen biz de bunu istemeyeceğiz. F1’in gösterişinin büyük kısmı mühendisliğin mükemmelliği değil midir?

Ancak belki de F1’in yukarıda bahsedilen bazı olumlu istekler için mühendisleri kurban etmemesi gerekiyordur. İnsanları yasaklamak yerine erişime sahip oldukları şeyleri, yapabilecekleri şeyleri kısıtlamak istenen tahmin edilemezliğin bir kısmının geri kazanılmasına yardım edebilirdi.

F1 araçlardaki teknolojiyi sınırlayan kural değişiklikleri ile araçların hızlını sınırlamayı çok kez denedi ve sık sık da başarısız oldu. Peki bu zeki mühendislerin kullanabildikleri teknolojileri kısıtlamaya ne dersiniz?

Örneğin, seans boyunca araçlardan alabildikleri verinin miktarını azaltmak. Belki ölçülmesine izin verilen parametreler daha fazla bilinmezlik ortaya çıkaracak şekilde belirlenebilir.

Mühendislerin heyecan bitiren iyileştirme isteğinin takip edilmesi, ancak etkisinin sıfırlanması mümkün olabilir. Yapbozda hala eksik parçalar olmalı.

F1 bu şekilde daha fazla mükemmellik ve rastgelelik elde edebilirdi.



###