Uzun süren müzakerelerin ardından FIA ile Formula 1 yönetimi, serinin önümüzdeki beş yıl boyunca nasıl yönetileceğini belirleyen yeni Concorde Anlaşması'nı nihayet sonuçlandırdı. Yeni anlaşma, önceki sözleşmeye kıyasla iki önemli değişiklik içeriyor.
Yönetim anlaşması, Formula 1 Concorde Anlaşması'nın ticari sözleşmeyle birlikte ikinci ayağını oluşturuyor. Mart ayındaki Avustralya Grand Prix'si öncesinde imzalanan ticari anlaşmanın yanında yer alan bu metin, 2026 ile 2030 yılları arasındaki dönemi kapsayacak.
FIA ve FOM, anlaşmayı bu hafta Özbekistan'ın başkenti Taşkent'te düzenlenen FIA Genel Kurulları kapsamında duyurdu. Aynı hafta sonu FIA Ödül Töreni düzenlenirken, Mohammed Ben Sulayem de FIA başkanlığına yeniden seçildi.
Formula 1 CEO'su Stefano Domenicali, anlaşmayla ilgili şu açıklamayı yaptı: "Bu anlaşma, Formula 1'in dünya genelinde büyümeye devam etmesi için en iyi konumda olmasını sağlıyor."
"FIA Başkanı Mohammed Ben Sulayem'e ve tüm takımlara, görüşmelerimiz sırasında spor için en iyi sonucu elde etme konusundaki iş birliği ve kararlılıkları için teşekkür ediyorum."
Autosport'un edindiği bilgilere göre anlaşmanın bir parçası olarak F1 Komisyonu'ndaki oylama sürecinde değişikliğe gidildi. Buna göre çoğunluğa ulaşmak için artık daha az takım oyu gerekecek ve bu durum, FIA ile FOM'un düzenleme değişikliklerini hayata geçirebilmesi için daha fazla oy ağırlığına sahip olmasını sağlayacak.
Oyların ağırlıklandırılma biçimine göre, 2026'dan itibaren F1 Komisyonu toplantılarında normal çoğunluk için gereken oy sayısı 11 takım artı FOM ve FIA arasında altıdan dörde düşürüldü. Süper çoğunluk için ise sekiz oy yerine altı oy yeterli olacak. Bu adımın, gerekli durumlarda zor kararların alınabilmesi için seriye daha istikrarlı bir zemin sağlaması hedefleniyor.
Ayrıca FOM'un ve 11 takımın, F1'e giriş ücretlerinin yeniden yapılandırılması yoluyla FIA'ya toplu olarak daha fazla ödeme yapacağı da öğrenildi. FIA'nın bu ek geliri, hakemlik, pist görevlileri ve diğer hizmetler dahil olmak üzere şampiyonanın yönetim tarafına yeniden yatırması bekleniyor.
Şu ana kadar takımlar, sabit bir ücretin yanı sıra bir önceki sezonda topladıkları puan sayısına bağlı olarak hesaplanan bir giriş ücreti ödüyordu. Bu sistem, 2023'te olduğu gibi çok başarılı sezonlar geçiren Red Bull gibi takımların bir sonraki yıl için orantısız derecede yüksek ücretler ödemesine yol açarken, gridin arka sıralarındaki ve az puan toplayan takımların görece çok az katkı yapmasına neden oluyordu. Yeni sistemde ise takımların, şampiyonadaki derecelerine göre yukarıdan aşağıya kademeli bir ölçeğe göre ücretlendirilmesi öngörülüyor.
Bu yapısal değişikliğin, takımların FIA'ya ödediği toplam ücreti yıllık yaklaşık 15 milyon dolar artırması bekleniyor. Özellikle orta sıra takımlarının payı birkaç milyon dolar artacak. Yeni format, ticari anlaşmalar kapsamında ödül paralarının dağıtım şekliyle de uyumlu hale geliyor; bu sistemde orta sıra başına yaklaşık 9 milyon dolarlık bir ölçek uygulanıyor. Ayrıca F1'in devam eden ticari büyümesinin, etkilenen takımlar için artan giriş ücretlerini telafi etmesinin beklendiği ifade ediliyor.
Rakiplerin, FIA'nın hakemlik ve sunduğu diğer hizmetleri daha profesyonel hale getirmesi yönündeki çağrıları sürerken, yönetim organının F1 operasyonlarını geliştirmeye yönelik bir plan sunduğu ve bunun getireceği ek maliyetlerin FOM tarafından desteklendiği anlaşılıyor.
Bir üst düzey takım yetkilisi kısa süre önce Autosport'a şu ifadeleri kullandı: "Pastayı daha yapılandırılmış ve daha adil bir şekilde paylaşacağımız için genel olarak mutluyuz. Ancak bunu yapacaksak, bu kaynağın profesyonelleşmeye, hizmetlerin iyileştirilmesine ve benzeri alanlara gitmesini istiyoruz."
Başkan Ben Sulayem de ek fonların FIA tarafından F1 operasyonlarını daha sağlam hale getirmek için kullanılacağını taahhüt etti.
"Bu anlaşma, yarış direktörlerimizi, görevlilerimizi ve her yarışın temelini oluşturan binlerce gönüllüyü desteklemek dahil olmak üzere, düzenleyici, teknolojik ve operasyonel kabiliyetlerimizi modernleştirmeye devam etmemizi sağlıyor."
"Formula 1’in teknolojik inovasyonun ön saflarında yer almasını ve küresel sporda yeni standartlar belirlemesini güvence altına alıyoruz."
Yeni anlaşmanın, FIA'nın padoktaki genel görünürlüğünü de artırması bekleniyor. Ayrıca 2026 yönetmeliklerinin tamamen yeni A Bölümü'nde, takımların her aracın burun kısmında FIA logosu taşımasını öngören bir madde yer alıyor.
Genel teknik düzenlemelerin A2.3.4 maddesinde şu ifadeler bulunuyor: "Her F1 aracı, mavi veya beyaz renkte, en az 75 mm yüksekliğinde bir FIA logosu taşımak zorundadır. Bu logo, aracın burun üstünde veya burun yanlarından birinde yer almalı ve aracın yanından görülebilir olmalıdır."
Kaynaklar, gelir paylaşımındaki daha elverişli bir yapının, F1’in sprint yarışlarının sayısını artırmasının önünü açabileceğini ve FIA'nın bu organizasyonların lojistik yükünü karşılamasına yardımcı olabileceğini öne sürüyor.
tr.motorsport.com