2020 Livery’si belli olan tek araba Haas. Güzel de olmuş, o nedenle onun fotoğrafını paylaştım. Bu fotoğrafa iyi bakın, çünkü birkaç hafta içinde Grosjean onu kullanmaya başlayacak. :)

Değerli okurlarım, F1 2020 sezonunun başlamasına haftalar kaldı. Testler iki hafta sonra, yarışlar ise 5 hafta sonra başlayacak. Hepimizin gözü aydın, en sonunda hasret bitiyor. Hasretin bitmesine az kalmışken ve dikkatler yavaş yavaş pistlere doğru dönmeye başlamışken, 2020 yılının kural değişikliklerine göz atalım istiyorum.

2020 kuralları, 2017’de arabaların büyümesi gibi büyük bir değişim içermiyor. 2017’de arabalar büyüyünce ürettikleri yere basma kuvveti artmış, araç tasarımları değişmişti. Eskiden tam gaz geçilemeyen virajlar artık tam gaz geçilir olmuştu. Önemli bir değişimdi.

2020 kuralları, 2019 kuralları gibi de köklü değişiklikler içermiyor. 2019’da ön kanat konsepti değişmişti. Arabanın yere basma kuvvetinin %25’inden sorumlu olan ön kanatların değişmesi, araba tasarım felsefesini bir kere daha değiştirmişti. Hava akımını dışarı doğru yönlendiren “Outwash” etkisine sahip ön kanatlarla (Ferrari & Co.), hava akımını araba üzerinden akıtan tasarım felsefeleri kapışmıştı. Kapışmayı, hava akımını daha çok kullanan ve bu sayede daha çok yere basma üreten Mercedes kazanmıştı. Ayrıca lastikler değişmiş, onları önceki yılın testlerinde en iyi anlayan Mercedes, büyük avantaj yakalamıştı.

Bu seneki kurallar teknik anlamda nispeten küçük değişiklikler içeriyor. Teknik değişiklikler daha çok “gri bölgeleri” kapatmak üzerine. Diğerleri felsefe olarak biraz seyirci çekmek amaçlı değişiklikler. Cezalarda genelde bir hafifleme söz konusu. Bazılarını olumlu karşılamakla birlikte çoğuna karşı olduğumu belirtmem gerek. Michael Masi ve emrindeki ekip, can sıkıcı bazı değişikliklere imza atmışlar.


Bir insan gülerken bile sevimsiz olur mu? Olur. Karşınızda Michael Masi. Geçen sezonki kararları da kendisi gibi sevimsizdi. Geçen sezon istifa ettiremedik, inşallah bu sezon başaracağız…

Şimdi maddeler halinde değişikliklere göz atalım.

1) Test Süresi: Maliyetleri azaltmak ve 22 yarışlık uzun sezonu F1 çalışanları açısından daha çekilir kılmak için sezon öncesi testler kısaltıldı. Her biri üçer günden iki haftaya yayılan testler toplam 6 gün sürecek.

Ayrıca sezon içinde, genellikle Barcelona GP’den sonra yapılan iki günlük testler de kaldırıldı. Bu sezon başladıktan sonra yapılacak tek test, sezonun son yarışından sonra 2021 lastikleri için olacak.

Ben bu test sınırlamasının 2021 sezonu ile birlikte ortadan kaldırılacağını düşünüyorum. Çünkü arabalar komple değişecekleri için geride olan takımlara öndekileri yakalama fırsatı verilmek istenecektir.

2) Ağırlık: Arabaların ağırlığı 2 kg arttı. 2020 sezonu için izin verilen en düşük ağırlık 745 kg olarak belirlendi. Taraftarlar, “arabalar hafiflesin” diye beklerken ters köşe yaptılar. Arabaların ağırlığı artırıldı.

3) MGU-K: Geçtiğimiz senelerde sezon içinde MGU-K kullanım hakkı 2 olarak belirlenmişti. Pek çok takım bu değeri tutturmakta zorlandı. 2019 sezonu başında ilk olarak Renault bu kurala kazan kaldırdı. Özellikle Vettel’in Sotchi’de MGU-K arızası ile yolda kalması sonrasında da Ferrari esneme istedi. FIA da sınırlamayı gevşeterek yıllık 3 adet MGU-K ünitesi kullanılmasına onay verdi.


Kompleks hibrit teknolojinin en önemli yapı taşlarından birisi MGU-K.

Firmalardan performans patlaması beklediğim alan burası olacak. Dayanıklılığın azalması ile performansın artması çoğunlukla ters orantılıdır. Bu nedenle firmalar dayanıklılığa biraz daha az dikkat ederek, daha performans odaklı parçalar kullanacaklar.

4) Yakıt Sensörü: Geçen sezon, arabalardaki yakıt akışının 100 kg/saat değerini geçmeyecek şekilde sınırlandığından bahsetmiştik. FIA, takımların bu kurala uyup uymadıklarını tespit etmek için bir sensör kullanmaktaydı. Bu tek sensöre takımların da erişimi vardı. Takımlar da aynı FIA gibi bu sensöre uzaktan erişim sağlayarak yakıt akışını ölçüyorlardı. Geçen seneki yakıt akış tartışmaları sırasında Honda, Renault ve Mercedes, bu sensörün Ferrari tarafından manipüle edildiği şüphesini sıklıkla dile getirdiler. Bu sayede Ferrari’nin kendisine haksız bir avantaj sağladığından bahsetmişlerdi. FIA tartışmaları sonlandırmak için yakıt hattına ikinci bir sensör takacak. Bu sensöre sadece FIA’nın erişimi olacak, dolayısıyla manipülasyon tartışmaları son bulacak.


Yakıt akış sensörü yaklaşık böyle bir şey. Bu sensör, geçen sezon tartışmaların odağındaydı.

5) Yakıt Tankı Dışındaki Yakıt (Depo ile motor arasındaki yakıt borularında bulunan yakıt miktarı): Bu da çok önemli bir değişiklik. Yukarıdaki maddede yakıt akışının 100 kg/saat ile sınırlandığını ve bu akışın FIA tarafından sensör ile denetlendiğini belirtmiştim. Sensör, yakıt deposunun çıkışındaki akışı kontrol etmekte. Uzun yıllardır takımlar, arabanın tam performans ile kullanılmadığı zamanlarda motora yine de limit değerlerde yakıt pompalıyorlardı. Arabanın ihtiyacı olmamasına rağmen pompalanan bu yakıtı, yakıt borularında depoluyorlardı. Mesela güvenlik aracında, pit giriş-çıkışlarında, start öncesindeki formasyon turunda motora sınır değerlerde yakıt pompalanıyordu. Pompalanan bu yakıt, yakıt borularında depolanıyordu. Bu sayede takımlar, ihtiyaç duyduklarında, borulardaki yakıtı da motora ileterek izin verilen değerden çok fazla yakıtı silindirlere gönderebiliyordu.

2019 sezonundan önce, kullanılan uzun yakıt boruları sayesinde takımlar, borularda 3 litreye kadar yakıt depolayabiliyorlardı. FIA, 2019 sezonunun başında bu rakamı 2 litre ile sınırlandırmıştı. Yani takımlar daha kısa yakıt boruları kullanmak zorunda kalmışlardı.

2020 sezonunda bu değer sadece 250 mililitre ile sınırlandırıldı. Yani bir litrenin dörtte biri oranında. Şunu artık ifade edebiliriz: Motora fazladan yakıt gönderme devri sona ermiştir.

6) Yağ Haznesi: Bu sezondan itibaren araçlarda sadece 1 adet yağ haznesi olacak. Bu haznenin hacmi 2,5 litreyi geçmeyecek. Bu şekilde FIA yağ yakmanın kesin olarak önüne geçeceğini düşünüyor. Ben de aynı şekilde düşünüyorum.

7) Garaj Barikatları: Sezon öncesi testler için garaj kuralları da değişti. Artık takımlar tamiratlar veya komponent değişimleri sırasında garajların etrafını bariyerlerle kapatamayacak. Bu değişiklikle, seyircilerin araçların kaputlarının altını daha fazla görmesi amaçlanıyor. Fakat burada bir sınırlama var: Taban değişimi. Takımlar taban değişimi yaptıkları durumlarda barikatları kullanabilecek.

8) Cezalar: Yapılan ihlaller ile ilgili cezaları düzenleyen 12’nci maddeye çok çok önemli bir madde eklendi: Uyarı (warning). Yani FIA herhangi bir konuda ceza vermeden önce “Uyaracak”. Bu da benim geçen seneki endişelerimi doğrulayan bir madde oldu. Her pilot, her yarışta bir kere rakibini pistten atma hakkına kavuşacak. Veya frenlemede birden fazla kere yön değiştirebilecek. İlk yaptığında uyarılacak. İkinci defa yaparsa cezalandırılacak. Eskiden doğrudan “Reprimand” (kınama cezası) maddesi vardı. Bu sene önce “Warning”, sonra “Reprimand” olacak.

9) Fodepar: Hatalı start alan pilotlar daha hafif cezalandırılacak. Eskiden stop-and-go (dur-kalk) veya pitten geçme cezası verilirdi. 5 saniyelik dur-kalk cezalarında pilotun kaybı yaklaşık 30 saniye oluyordu. Pitten geçme cezasında ise kayıp yaklaşık 20 saniye civarında oluyordu. Bu cezalar fodepar yapma konusunda, pilotlar üzerinde caydırıcı bir etki yapıyordu.

Bu sezondan itibaren, yarışların sonunda duruma göre 5 saniye ve 10 saniye eklenecek. Şunu ifade etmek isterim ki, bu uzun zamandır duyduğum en “geri zekalı” kural değişikliği. Tam anlamıyla Michael Masi denilen beceriksizden beklenebilecek bir hareket. Öndeki aracı takip etmenin ve geçiş yapmanın bu kadar zor olduğu bir ortamda, pek çok pilot fodepar yaparak yarışa önde başlamayı tercih edecektir. Temiz havada gitmenin avantajı yarış sonunda eklenecek 5 saniyelik cezaya fazlasıyla değecektir.

Bu durum aynı zamanda pilotlarına eşit yarışma şansı vermek isteyen takımları da olumsuz etkileyecektir. Tüm sezonu tek pilot üzerine kuran takımlar, feda etmek istedikleri pilotlarını erken startla rakiplerinin önüne koyarak taktik yapacaklardır. 5 saniyelik ceza böylesi bir avantaj için hiç önemli olmayacaktır.

Masi efendi, daha sezon başlamadan can sıkmaya başladı.

10) Kavrama: Kavrama ile ilgili teknik kurallar güncellendi. Direksiyonun arkasında bulunan ve kalkışlarda kullanılan kavrama pedalları yardımları sınırlandırıldı. Madde 9.2.1 maddesinin F bendi bunun için düzenlendi. Bu madde, direksiyonun arkasındaki kolun gönderdiği sinyallerin, standart ECU (Electronic Control Unit) tarafından kontrol edileceğini belirtiyor. Kalkışta yardımcı olacak herhangi bir motor haritalama yazılımlarını tespit edilmesi durumunda, bunu kullanan takıma ceza verilecek. Burada amaç kalkışı elektronikten ziyade pilotun yeteneğine bırakmak. Yani olumlu bir değişiklik.

Tabii burada büyük bir çelişki ve saçmalık var. Hem, “Usta pilotlar fark yaratsın diye kavramayla ilgili kuralı sıkılaştırdık.” diyorlar. Hem de erken start alan pilota verilen cezayı sınırlandırarak iyi pilotu cezalandırıyorlar. Yine Masi’ye canım sıkıldı. Neyse…


Kavramalar karbon-fiber malzemeden üretilmektedir. Hafiflik ve dayanıklılık için. Bu sene kalkışlarda zorlanan pilotlar göreceğiz.

11) Parc Ferme: Bildiğiniz üzere Parc Ferme, arabalara sadece FIA’nın gözetiminde, sınırlı müdahale izni olan bir park alanı. Sıralama ve yarış arasında arabalara izin verilen dışında müdahaleler yapılmıyordu. Geçtiğimiz sene arabada bir sorun gözlenmesi durumunda bazı parçaların “benzerleri” ile değiştirilmesine izin veriliyordu. Bu sayede takımlar motor havuzunda bulunan ama mesela bir önceki veya sonraki Spec’deki “benzer” bir parçayı takabiliyorlardı. Artık söktükleri parçanın “aynısını” takmak zorunda olacaklar. Bu da havuzdaki parçaların sınırlı kullanılmasına nedem olacak. Aslında bu hamle ile dayanıklılık ve esneklik her zamankinden önemli bir hale gelmiş oldu.

Parc Ferme’deki en önemli ikinci değişiklik, sıralama ve yarış arasında pillerin (ES yani energy storage) değişiminin yasaklanmış olması. Artık sıralamalardan sonra pil değiştirmek isteyen takımlar grid cezası çekecek.

12) Köpek balığı yüzgeci kanat: Çok önemi olmayan bir değişiklik. Seyircilerin, pilotların numaralarını daha iyi seçmelerini sağlayan bir değişiklik. Geçen sezon bir ara McLaren’da görülen bu uygulama zorunlu hale geldi. Olsa da olur, olmasa da olur kıvamında.


Çok mühim bir değişiklik değil. Olsa da olur, olmasa da…

Evet dostlar hemen hemen tüm kural değişiklikleri bu yönde. Bu değişiklikleri 2021 yılı için bir ön hazırlık gibi de düşünebiliriz. Özellikle motor, yakıt ve yağ üçgenindeki değişiklikleri.

Şimdilik 2020 sezonu yazılarını küçük bir giriş yapmış olalım. Yazıların devamı gelecek.

İyi okumalar,

Fırat KESKİN