Matt Somerfield, 2016 Formula 1 sezonunun ilk yarısında F1 araçlarının en iyi parçalarını toplayarak ortaya çıkabilecek en mükemmel tasarımı belirledi. Sommerfield'ın SGP-002 adlı aracının bölümlerine göz atalım.

Bildiğiniz üzere 2016 gridinde yer alan araçlarda bir çok tasarım felsefesi bulunuyor. Ancak bir araçtaki harika tasarımın bir diğerine aktarılması çok kolay olmuyor.

Buna rağmen takımlar diğer takımların tasarımları üzerine araştırma yapmıyor değiller. Yine de benzer çözümlerin başka bir araçta kullanılması uzun zaman alabiliyor. Çoğu zaman kopyala - yapıştır şeklinde çözümler olmuyor.

Ön Kanat

SGP-002'de gördüğünüz üzere asimetrik ön kanat yer alıyor. Hangi ön kanadı kullanacağım konusunda kararsız kaldım. Bir tarafta Mercedes W07'nin ön kanadı, diğer tarafta ise McLaren'inki var.



Mercedes'in ön kanadın dış tarafında tünel tarzını kullanmasıyla, ön lastiğin etrafındaki hava akışının şeklini değiştirdi. Diğer takımlar da benzer felsefeyi kullanmaya başladı. Geçen sene kullanılan ön kanatta, sondan bir önceki flapta diş tarzı kesikler vardı.



Bu sene ise geçen seneki tasarıma benzer çözüm üretmesi için en dıştaki flapa yarıklar koydular. Viraj dönerken ve frenlemedeki geçiş evresinde aeronun dengede kalması amaçlanıyor.



Red Bull da benzer şekilde tırtıklı ön kanadı kullanan tek takım. Takım Çin GP'sinde ikinci ve üçüncü kanatçıklara tırtıklar eklemişti. Ancak yararlarının yanında, bu yarıkların otomobilin tasarım felsefesine uymadığını düşünen Red Bull, ön kanadı rafa kaldırdı.



Honda'nın F1'e geri dönüşü ile birlikte, McLaren'in son yılları oldukça sorunlu geçti. Güç ünitesinin rakiplerinin geride kalmasının yanında, takım inkar etse de McLaren şasi açısından da oldukça gerideydi.

Peter Prodromou'nun 2014'ün sonunda Red Bull'dan McLaren'e geçmesi, takım için bir milat noktası oldu. Prodromou ile birlikte kullanılmaya başlanan ön kanat, çıplak halde bakıldığında Red Bull'un ön kanadıyla neredeyse aynı.

Ancak ön kanat otomobilin sadece küçük bir bölümü ve kopyala-yapıştır felsefesi her zaman başarıyı garantilemiyor.

Sezon ilerledikçe Red Bull'dan gelen ön kanat bilgileri, McLaren'İn DNA'sı ile birleşmeyte başladı ve takım açık bir şekilde yol kat ediyor. Peter'ın yeni tasarım felsefesini ön kanat üzerinden başlatması şimdilik işe yaramış gibi görünüyor.

Burun kanalları



McLaren ayrıca ön kanat destek kolonlarında birer delik (kırmızı ile işaretli) kullanmaya başladı. Bu parça hava akımının dış bölümden iç kısma doğru geçmesini sağlıyor. Bunukullanan tek takımın McLaren olması, SGP-002 için görmezden gelemeyeceğim bir fırsattı.

Burun



Geçen yılın 'karma otomobili'de Force India'nın kobra burnuna sahipti. Buna rağmen amacını başarıyla yerine getiren ve benzersiz bir tasarım olan bu bölüme 2016 otomobilinde de yer verdim.

Açık kanallar, hava akımının burnun alt bölümüne geçmesini sağlıyor. Sağda kırmızı ile işaretlenmiş olan panel ise hava akımını düzenlemekle birlikte, burnun kurallar dahilinde kalmasını sağlıyor.



Toro Rosso ve Mercedes ise, VJM09'un S kanalı tasarımını başka bir boyuta taşıyor. Force India'nın kobra kanallarının bir benzeri kullanılarak, hava girişleri, kurallarda izin verilenden daha geriye taşınabiliyor.

Toro Rosso'nun iki yanda ikişer adet olmak üzere toplam dört hava girişi, hava akımını burnun üstünden çıkartıp, normal şartlarda yüzeyden kopacak olan akımı otomobile yapışık tutuyor.

Dönüş Kanatçıkları



W07 griddeki en kompleks tasarım olabilir. Bu nedenle ilham için tekrar Mercedes'e dönüyor olmam pek de şaşırtıcı değil.

Testlerde oldukça basit bir dönüş kanatçığı ile piste çıkan takım, sonrasına bunlara yarıklar ekleyerek oluşturulan girdabın şeklini düzenlemeye çalıştı.

Barcelona'da bu yarıklar üst bölümdeki parçalara da kopyalanmıştı ki; otomobillerin ilk tur kazası, araçta o yarış için getirilmiş olan güncellemelerin potansiyelini görmemize engel oldu.



Takım Kanada'da bir kez daha yeni bir set dönüş kanatçıkları piste çıkardı. Bunlar kendilerinden önceki kanatçıklara şekil olarak benzese de, alt bölümleri tamamen yenilenmiş yeni yarıklar eklenmişti.

Bu parçalar, ön kanadın oluşturduğu Y250 girdabının şeklini ve pozisyonunu değiştirmeyi amaçlıyor.

Şasi kanatçıkları

2014 yılında Mercedes'in başlattığı ve diğer takımlar tarafından da kullanılmaya başlanan trendlerden biri de 'yarasa kanadı'. Bu parça, dönüş kanatçıkları ve sidopod alt bölümündeki hava akımını düzenlemeye yarıyor.



Orjinal fikrin sahibi Mercedes olsa da, benzer bir tasarım ile bunu kopyalan Ferrari'de göze batıyor. Britanya GP'sinde piste çıkan bu kanatçıklar, şasinin daha gerisine yerleştirilmiş olsa da işlevleri aynı.



McLaren ise, Red Bull'un sezonun başından başından beri kullandığı tasarımı benimsedi. Bu örnekte kanatçık, şasi yerine splitter'ı destekleyen kolona bağlı.

Bargeboard ve hava akımı düzenleyicileri



Burada girddeki en kompleks tasarıma sahip araç olan Mercedes'den ilham almış olsam da, takımlar yıllardır sidepod'un yanındaki hava basıncını düzenleyecek çeşitli parçalar kullanıyor.

Mercedes ise bu fikri bir adım ileriye götürüp, sidepod'un tamamını kaplayan bir parça kullanmış.

Tasarımın en göz alıcı noktası ise dikey olarak konumlandırılmış olan ve 'parmak' olarak adlandırılan parçalar. Tabanın dış kenarlarından uzayan bu 'parmaklar', taban ve difüzörün performansını düşürebilecek bozuk hava akımlarını engellemeyi amaçlıyor.

Kokpit koruması



Bazı okuyucular Manor Racing'in bu karma otomobilde yer almasına şaşırabilir. Ancak MRT05 üzerinde ilginç bölümler olduğunu es geçmemek lazım. Bu örnekte ise dikkatimizi çeken kısım kokpit koruması ve bunun kenarına yerleştirilmiş olan kanatçıklar.



2016 yılında kokpit korumalarında kural değişikliğine giden FIA, yüksekliği 20mm arttırırken, yük testlerini de daha zorlu bir hale getirdi.

Manor, kokpit korumasının genişliğinin, uzunluğu ile aynı olması gerekmediğini fark eden ilk takım oldu ve bu sayede korumanın arka bölümüne bir kanatçık yerleştirebildiler. Bu kanatçık, çeşitli hava akımlarının birleştiği bu noktada önemli bir düzenleyici olarak iş görüyor.

Motor kapağı ve sidepod gövdesi



Red Bull bunu yıllardır kullanıyor olsa da (yukarıda 2014 sezonundan kalan RB10), sidepod ve motor kapağının tek parça olması beni her zaman etkileyen bir özellik olmuştur.

Normal şartlarda bu parçalar çeşitli panellerden oluşur. Sonuçta parçaların toplam ağırlığı daha fazla olur ve araca takılmaları kayda değer derecede daha uzun sürer.

Aerodinamik açıdan bakarsak, panel aralıklarının yok edilmesinin çok büyük bir avantajı olmayacaksa da, her ince detayın önemli olduğu bir sporda bu detay önemli bir hale gelebilir.

Hava girişi kanatçığı



F1'in geçmişinden yeniden canlandırılan bir parça ise, hava girişinin üstüne konumlandırılan kanatçıklar. Ferrari ve Williams'ın kullandığı bu parça, hava akımını arka kanada ulaşmadan önce şekillendirmeyi amaçlıyor.

Taban



Tüm otomobiller 'lastik püskürtmesi' olarak adlandırılan fenomene çözüm üreten birbirine benzer bu kadar çok tasarıma sahipken, aralarından birini seçmek oldukça zor.

Tabanın kenarına yerleştirilen yarıklar ve çentikler, lastiklerin deforme oldukça etrafa düzensizce saçılıp, difüzör performansını düşürmeyi amaçlıyor.

Egzoz ve arka kanat destek kolonu



2015 yılında Toro Rosso'nun başlattığı bir tasarım akımı da, arka kanat destek kolonunu, egzozun içinden geçirmek oldu. Ferrari, Sauber, McLaren ve Manor tarafından da kopyalanan bu tasarım; fazla destek kolonlarını aradan çıkartarak ağırlık avantajı sağlamakla birlikte, egzoz gazlarını da düzenliyor.

Arka kanat (ana kanat ve üst kanatçık)



Tırtıklı yüzeylerin kullanımında en iyi takım olan Mercedes, 2015 yılında tırtıklı arka kanadı test etmiş ve 2016 yılında bunun işlevsel bir halini piste çıkarmıştı. Bu tırtıklar, hava akımında yarattıkları küçük değişiklikler ile birlikte, arka kanat ana plakasının ve üst kanatçığın performansını arttırıyor.



Takım ayrıca 2015 Spa ve Monza yarışlarında kullanılan 'kaşık' tasarımını da piste sürmüştü. Bu sayede takım geçen sezon izin verilen 150mm'nin aksine 200mm'lik merkez mesafesini sonuna kadar kullanmış ve L/D oranında (kaldırma/sürtünme) gelişme sağlamıştı.

Arka kanat yan duvarları



Diğer takımlara göre çok daha düşük bütçeyle yarışan bir takım olsa da, James Key'in Toro Rosso'ları oldukça başarılı işler çıkartıyor. STR11'de ilk göze batan şey ise arka kanat yan duvarında kullanılan birbirinden bağımsız 'panjurlar' olmuştu.



Bu panjurların görevi, arka kanadın oluşturduğu Y250 girdabının şeklini düzenlemek.

Aracın en son bölümündeki basınç değişimi eğer kontrol altına alınmazsa, performans açısından büyük dezavantajları olabiliyor. Takımlar bu nedenle değişik sayıdaki ve şekillerdeki yarıklarda burada oluşan girdabı kontrol etmek istiyor.

Bu tasarımı CFD'de inceleyerek kendi araçlarına uygulayan takımlar arasında Mercedes ve Sauber de bulunuyor.



McLaren'in Avusturya'da denediği ancak istenilen avantajı sağlamadığı için piste çıkmayan bu değişik arka kanat yan duvarları da, kutunun dışından düşünüldüğü için otomobilimde yer alıyor.

Difüzör



SF16-H'nin arka bölümü son derece karmaşık bir yapıya sahip. Bu iyi bir şey mi? Bakımının zorluğu göz önüne alındığında bu tartışılabilecek bir konu ancak bir tasarım harikası olması sayesinde kendisine SGP-002'de yer buluyor.

Sonuç

Dikkatli okuyucularımız, SGP-002'de Haas, Renault ve Sauber'e yer vermediğimi fark etmişlerdir. Bunun nedeni, otomobillerin hiçbir noktasının gridin geri kalanına göre fazladan bir artısı olmaması.

Haas VF16'nın oldukça başarılı bir tasarım olduğunu ve son sezonlarda göze çarpan şişik ask, birleşik alt süspansiyon kolları gibi özelliklere sahip olduğunu söyleyebilirsiniz. Ancak otomobile bir bütün olarak bakıldığında beni şaşırtan veya etkileyen bir özellik yok.

Belki de bunun nedeni Haas'ın bu sezonki otomobilinin Ferrari damgalı bir kopya otomobil olması olabilir. Takımın 2017 otomobili bize burada daha net bir cevap sağlayacaktır.

Renault ve Sauber ise geçtiğimiz sezonlarda bütçe sıkıntıları yaşamış ve bu nedenle yeni fikirler üretmeye maddi olarak güçleri yetmemiş olan takımlar.

2017'de regülasyonların değişmesi ile birlikte ise bizi yepyeni tasarımlar bekliyor olacak. Giorgio Piola'nın hazırladığı aşağıdaki animasyon, 2017 kural değişikliklerini kısaca özetliyor.