Niki Lauda... Onu hepimiz pistlerdeki başarılarıyla, safkan pilotluğuyla tanıyoruz. Bugün bahsedeceğimiz konu ise onun yarış kariyeri hakkında değil, emeklilik döneminde onu tekrardan yıkan 2. kaza ve detaylarını gelin hep beraber inceleyelim.


1949 Avusturya’da zengin bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Niki Lauda için tek tutku motor sporları ve yarışmaktı. Öyle olacak ki aile şirketinde yer almaktan hiç tereddüt etmeden vazgeçecek bir yarışma tutkusuydu bu. Lauda soyadının gücünü kullanarak, gizlice £30.000 banka kredisi çeken Niki, bu parayı Formula 1’e girmek için kullanacaktı. Aldığı risk karşısında işler yolunda gitti ve efsanenin Formula 1 kariyeri böylece başlamış oldu. BMT takımında yaptıklarıyla dikkatleri üzerine çeken Lauda sadece seyircilerin değil aynı zamanda Ferrari takımının sahibi ve patronu Enzo Ferrari’nin de dikkatini çekmeyi başarmıştı. 1974’te Ferrari koltuğuna oturan Lauda 11 yıldır şampiyonluk hasreti çeken Ferrari’ye 1975 yılında şampiyonluk kazandırdıktan sonra hayatının dönüm noktası olacak 1976 sezonuna giriş yaptı.

Rush filminden hatırlayacağımız Almanya GP öncesi pilotlar toplantısında yağışlı havada pistin çok tehlikeli olduğunu ve yarışılmamasını önerdi. James Hunt önderliğindeki çoğunluk ise bu fikre karşı çıkarak yarışın gerçekleşmesini istedi. Yarışın henüz 2. turunda yaptığı ölümcül kazanın ardından yüzünün büyük bir kısmı ve ciğerleri yanan Lauda için yaşasa bile kariyeri bitti gözüyle bakılmaya başlandı. Lauda yaşam mücadelesini kazanmış ve hayata tutunmuştu. 6 hafta sonra 2 yarış kaçırmasının ardından Monza’da geri döndü. Kaskı kafasına geçirirken bile yanıklarından dolayı büyük bir acı çeken Lauda o haliyle yarışı 4. sırada bitirmiş ve büyük bir takdiri hak etmişti. Böylesine gözü kara ve yarışmaya tutkulu bir pilot çok sık karşılaşacağımız bir durum değildi.

Niki dışında kim hastaneden 6 hafta sonra çıkıp pistlere bu kadar cesur bir geri dönüş yapabilirdi ki? Sezonun son yarışı Japonya yoğun yağmur altında gerçekleşecekti Niki ise Nürburgrıng’de yaşananların ardından böyle tehlikeli bir koşulda yarışmak istemiyordu ve yarıştan çekildi bu hamlesine rağmen az kalsın yine de şampiyon kendisi olacaktı ancak Hunt yarışı üçüncü sırada bitirince şampiyonluğu kıl payı ezeli rakibi ebedi dostu Hunt’a kaptırmış oldu. Rush filminin son kısmında az da olsa Lauda ve uçaklar arasındaki ilişkiyi görmüştük hangarda geçen sahnede Hunt ile Luada, Lauda’ya ait özel jetin önünde sohbet edip vedalaşmıştı.

Lauda emekli olduktan sonra kendi havayolu şirketi olan Lauda Air’in başına geçti. 2 seneye yakın emeklilik hayatı olan Niki bu 2 yılın ardından Mclaren’le pistlere ve çok sevdiği yarış tutkusuna geri döndü. 1984’de Alain Prost’u yarım puan ile alt ederek 3. dünya şampiyonluğuna ulaşan Lauda 1985’de 2. kez emekliliğe ayrıldı ve hava yolu şirketi Lauda Airlines’a geri döndü. Gelelim asıl konumuza Lauda Air’in 004 nolu uçuşuna;

Uçuş: 004

Tarih 26 Mayıs 1991, Lauda Air’e ait Boeing 767 300-ER tipi uçak rutin bir Bangkok- Viyana seferine hazırlanıyordu. Boeing 767 sicil kaydı temiz bir uçak modeliydi daha önce hiçbir ölümcül kazaya karışmamıştı. Uçağın uçacağı rota Niki Lauda içinde oldukça bilindik bir rotaydı çünkü kendisi yarış pilotluğu kariyerinin ardından kendi havayolu şirketi olan Lauda Air’de pilotluk yapıyor ve bu rotada da uçuşlarını gerçekleştiriyordu. Lauda Air’in 004 numaralı uçuşunda 213 yolcuya 10 mürettebat eşlik ediyordu. Uçuş yerel saatle 23.01’de uçağın pistten teker kesmesiyle resmi olarak başlamıştı.

İlk 5 dakikası sorunsuz geçen uçuşta saat 23.06 dolaylarında kokpitte ters tepki sisteminin (ThrustReversal) açıldığı dair ikaz ışığı yandı. Bu sistem uçakların iniş sırasında kanatlarının üstünde açılan ve uçağın rüzgarı yönlendirerek frenlemesine yardımcı olan bir sistemdir. Pilotlar gerekli protokolleri uygulayarak yollarına devam ettiler ancak uçuşun başlangıcından 15 dakika sonra yerel saatle 23.16 dolaylarında ThrutReversal sistemi yeniden açıldı. Bu sistemin havada açılmasıyla gaz kesen uçak iyice yavaşladı ve Stall adı verilen düşüş pozisyonuna geçti. Yere doğru sert bir inişe geçen uçak adeta bir alev topuna dönmüştü, ilk olarak dikey sabitleyici kopan uçağın daha sonra kanatları yerinden çıktı ve sadece kabin bölümüyle 30 saniye içerisinde Tayland dolaylarında bir dağa infilak etti. Uçakta bulunan 223 kişiden kurtulan olmadı.



Niki Lauda haberi evinde almıştı. Avusturya’nın yerel televizyon kanalı ona uçağının düştüğü bilgisini verir vermez apar topar Tayland’a giden Lauda enkaz alanı çalışmalarına katıldı. Lauda eğer ki havayolunun bu kazada bir kusuru var ise saniyesinde istifa etmeye hazırdı uçağın kara kutu sistemleri sert çakılış

yüzünden kurtarılamaz haldeydi ancak kokpit ses kayıt cihazları veri kurtarılabilecek durumdaydı.

Boeing’in Seattle tesislerinde düzenlediği simülasyonlarda uçağı tekrar kontrol altına almayı başarabiliyordu ancak Niki Lauda bunun aslında mümkün olmayacağı görüşünü savunuyor ve asla geri adım atmıyordu. Boeing ise uçaklarında herhangi bir hatanın olduğu görüşünü reddediyordu. Simülasyon verilerini inceleyen Lauda, Boeing’in simülasyonları 10.000 feet irtifada ve yarı hızda yaptığını gördü oysa ki Lauda Air’e ait B767 28.000 irtifada ve tam gaz gidiyordu. Lauda’nın Formula 1 dönemlerinden kalma inatçılığı ve kararlılığı onu sonuca götürmüştü Lauda Air kaza’da suçsuz bulundu ve 9 yıl daha uçuşlara devam etti 2000 yılında ise Avusturya Hava Yollarına satılarak faaliyetleri son buldu

Yazı: Eralp İssi



tr.motorsport.com