Padokta röportaj yapılan diğer takımların mühendisleri, bu sistemin illegal olmadığını belirtmişler. Buna Red Bull mühendisi de dahil.
Kurallarda direksiyon ile "sadece" tekerlekler hareket ettirilebilir denilmiş. Hareketin ne yöne olacağı belirlenmemiş.
Burada da direksiyon ile lastikler hareket ediyor.
Mercedes yönetimi bir süredir FIA ile dirsek temasında olduklarını belirtti. Dolayısıyla bu sistem, FIA'nın onayıyla kullanılan bir "gri nokta".
Yani sistem legal ama yasaklanma konusunu politika belirleyecek.
O anlamda da Mercedes'in eli güçlü. Zira henüz Concorde anlaşmasını imzalamadılar ve bunu FIA'ya karşı koz olarak kullanabilirler.
Kibar Feyzo'daki "Bak köyü sataram ha." benzeri çıkışı Mercedes de, "Bak Concorde anlaşmasını imzalamam ha." tehdidiyle gerçekleştirebilir.
Bunu zaman zaman Ferrari "F1'den çıkarım ha." şekliyle dile getirir.
Uzun sözün kısası bundan sonra politika görmeye hazır olun.
Politikayı bırakıp işin teknik kısmıyla ilgili ilk tahminlerimi yazmak isterim. Şimdilik beyin jimnastiği yapacağız.
Yani sistemin aşağıda yazacaklarımdan farklı kazanımları da olabilir, şimdilik tahmin yapıyoruz.
Sistem direksiyon ile tekerleklerin Toe açılarını değiştiriyor.
Toe açısı nedir? Aşağıdaki resim anlatıyor. Araçların lastiklerinin sürüş istikameti ile yaptıkları açı.
Toe ne işe yarar?
Gaza yüklenildiğinde arabanın ağırlık merkezi arkaya kayar. F1 arabaları gibi arkadan itişli arabalarda tahrik de arkadan olduğu için arka lastikler dışa doğru açılma eğiliminde olurlar. Bunu engellemek için arka tekerlekler Toe-in durumuna getirilir.
İyi viraj kabiliyeti için ise ÖN LASTİKLER Toe-out, yani dışarıya doğru bir açı ile ayarlanır. Tüm F1 arabalarının ön tekerlekleri Toe-out durumunda ayarlanır. Aşağıdaki resimde 1 örnek mevcut.
Takımların ayarlayabilecekleri lastik açılarını Pirelli belirler.
Maksimum açılar tüm takımlar için eşittir ve yarışa özel belirlenir.
Mercedes'in sistemi ne getiriyor?
Sistemin amacı viraj hızını artırmak DEĞİL. Çünkü Hamilton viraja yaklaşırken arabanın lastiklerini Pirelli tarafından belirlenmiş azami Toe-out açısına getiriyor.
Sistemin amacı, düzlüklerde etkin olmak. Çünkü Hamilton direksiyonu çektiğinde, lastik açıları SIFIRLANIYOR. Yani arabanın lastikleri doğrudan sürüş istikametini gösteriyor.
Bunun 2 faydası var:
Düzlük hızı artar. James Allison'ın aynı yere basma kuvvetini daha düşük sürüklenme ile yakaladık demesinin altında yatan neden bu olabilir.
ii) Bu sistemin ikinci faydası şu: Lastiklerin yer ile temas yüzeyi azaldığı için sürtünme azalır. Dolayısıyla son hız artar.
Ayrıca azalan direnç sayesinde ivmelenme artar, yakıt tüketimi düşer.
Aşağıdaki basit resimle konuyu netleştirmeye çalıştım. Üstteki çizim lastikler düz konumdayken sürüklenme ve sürtünme durumunu gösteriyor.
Alttaki çizim Toe-out açısıyla arabanın davranışını gösteriyor.
Yaptığım çizime b.k atmayın, Giorgio Piola değilim, farkındayım.🤣
Virajlara gelindiğinde ise toe açısı ayarlanarak istenilen viraj hızına ulaşılır.
Sonuç:
Sistem, ön lastiğin açısını değiştirerek düzlüklerde zaman kazanmak için düşünülmüş.
Ancak bu sistemin dezavantajları da olacaktır. Bu nedenle Hamilton bu sistemi her turda kullanmadı, zaman zaman kullandı.
Sistemin en önemli dezavantajı, ön lastiklerdeki aşınmayı artırmak olabilir.
Açı değişimlerinde lastiğin yerle temas ettiği bölge sürtünme nedeniyle aşınabilir. Lastikler zaten virajlarda aşınıyor. Buna ek olarak Mercedes'in lastikleri düzlüklerde de temas yüzeyi üzerinde kayarak aşınacaktır. Yani bu sistem ön lastikleri aşındırır.
İkinci dezavantaj, bu sistem, hali hazırda karmaşık olan makinaları, daha da karmaşık yapacaktır. Direksiyonun zamanında itilmemesi nedeniyle veya yarışın sıcaklığı ile itilmesinin unutulması nedeniyle beklenmeyen spinler görebiliriz. Unutulur mu demeyin, unutulabilir.
Arabaların karmaşık olması nedeniyle yarış mühendisleri, pilotları ayarlar konusunda tur boyunca uyarırlar. Çünkü pilotlar yarışın sıcaklığında ayar değişimlerini unuturlar. Bu sistem de unutulabilecek konulardan birisi.
O nedenle bu karmaşık sistemin sadece araba geçme gibi kritik durumlar söz konusu olduğunda kullanılabileceğini düşünüyorum.
Uzun lafın kısası zararları da olabilecek bir sistem.
Artıları ve eksileriyle sezonun nasıl gelişeceğini hep birlikte göreceğiz.
Son söz olarak şunu da eklemem lazım:
Bu sistemi diğer takımların adapte etmesi son derece zor. Ön süspansiyon tasarımının tamamen değişmesi lazım. Hatta arabanın arkasına giden hava akımını tamamen değiştireceği için tasarımda da değişiklikler yapılması lazım.
O nedenle bu sistemin başka bir arabaya adapte edilmesi 1 sezon sürer düşüncesindeyim.
Yani rakipler açısından, bu sezon gerçekleşmesi imkansız bir adaptasyon. Tabii bence...
FiratKeskinF1