Hızlı turların ve düşük yere basma gününün öneminin takvimde en çok hissedildiği pist olan Monza'da, Formula 1 otomobillerinin yarışta başlarına neler gelecek bir bakalım.

5.793 metrelik uzunluğu ile, Monza'da yapılan F1 yarışları 53 tur sürüyor ve 244 km/s ortalama sürat ile takvimin en hızlı yarışı olma özelliğini taşıyor. Ayrıca Monza, kilometre başına sadece 167 derecelik bir yön değiştirme ile, takvimin en düz gidilen pisti.

Piste genel olarak baktığımız zaman Monza; dört uzun düzlük, yavaş bir şikan (Variante della Roggia), iki hızlı viraj (Parabolica ve Curva Grande) ve öncesindeki DRS bölgeleri sayesinde atak yapmak için ideal olan iki yavaş şikandan (Variante del Rettifilo ve Variante Ascari) oluşuyor.

Genel olarak Monza'nın düşük yere basma gücü gerektirdiği bilinse de, frenlemede dengeli bir otomobil için düşük ve orta hızlarda da verimli bir ayar seçmek gerekiyor. Kerblerin oldukça fazla kullanılıyor olması, süspansiyonlar üzerinde iyi bir ayarlama gerektirirken, %69'u tam gaz geçilen tur yüzünden hibrit sisteminin de kurşun geçirmez olması gerekiyor.



Lastikler

Magneti Marelli'nin simülasyonlarına göre; süper-yumuşak, yumuşak ve orta hamurlar arasındaki fark, geçen hafta sonu Spa'da görüldüğü kadar çok olmayacak.

Süper-yumuşak ve yumuşak hamur arasındaki farkın 0.7s, yumuşak ve orta hamur arasındaki farkın 0.9 saniye olması bekleniyor.

Frenler

Monza, uzun düzlüklerin ardından gelen sert frenajlar ile frenlere oldukça kötü davranan bir pist.

Soğutmanın yanında takımların üstesinden gelmesi gereken bir konu, modern Brake-by-Wire sistemi ile ön-arka fren dengesini bulmak olacak.

Hız

Geçen yıl Lewis Hamilton Mercedes ile pole pozisyonunu kazandığında derecesi 1dk23.297'ydi. Magneti Marelli'nin WinTAX sistemi 2016 pole turunun en az bir saniye daha hızlı olacağını öngörmüştü. Lewis Hamilton'un 2016 pole turu ise 1dk.21.135 oldu.



Pist Haritası

1. Sektör

Start düzlüğü - Curve Grande

(Ortalama hız 255 Km/s)



İlk viraj, pole pozisyonundan 620 metre uzaklıkta. Monza'nın asfaltının çok aşındırıcı olmaması, lastiklerin patinaja kalmaması için debriyaj kullanımını kritik hale getiriyor.

Yarış içersinde start düzlüğü sekizinci vitesle geçiliyor olacak ve F1 otomobilleri normal şartlarda DRS olmadan 355 km/s, DRS ile 364 km/s gibi hızlara ulaşabilecekler.

Düşük yere basma gücü nedeniyle, bu hızın ardından frenleme oldukça zor oluyor. Otomobilin 3.3 saniye içerisinde 80 km/s hıza düşmesi için fren pedalı üzerinde 2240kW'lık (neredeyse 188kg) bir kuvvet olması gerekiyor. Bu frenleme, bataryayı 264kj ile sarj ediyor.

Dar bir sol viraj olan Prima Variante'de ise kerb'ün üzerinde yol tutuşun sağlanması için iyi bir mekanik ayarlanma gerekiyor.

Otomobiller ile şikanı ikinci virajda, 90 km/s hız civarında geçerek, Curva Grande'ye doğru yol alıyorlar. Burada otomobiller sekizinci viteste 314 km/s hıza ulaşırken, pilotlar üzerinde 2G'lik bir kuvvet oluşuyor.

2. Sektör



Variante della Roggia - Curva del Serraglio

(Ortalama hız 225 km/s)

F1 otomobilleri ikinci şikan olan Variante della Roggia'ya 340 km/s hızla yaklaşıyorlar ve burada sol viraj için gereken fren kuvveti 1909kW (101kg). Bataryalar burada 180kj ile sarj oluyor.

Otomobil üçüncü viteste 100 km/s'e kadar iniyor ve şikandan 130 km/s hız ile ayrılarak Lesmo virajlarına doğru üç vites hızlanıyorlar.

Lesmo virajları, sürücülerin otomobilin biraz kaymasına izin verdikleri iki orta hızlı sağ viraj. Otomobiller Lesmo 1'e altıncı viteste 265 km/s'lik bir hız ile gelerek, bataryaları 92kj sarj eden 1317kW'lık küçük bir fren uyguluyorlar. Çıkış hızı ise beşinci viteste 178 km/s.

Kısa bir düzlüğün ardından Lesmo 2 öncesinde otomobil altıncı viteste 262 km/s hıza ulaşmış oluyor. Fren pedalının üzerindeki 74kg'a denk gelen 1369kW'lık kuvvet, bataryaları 90kj sarj ediyor.

Otomobiller dördüncü virajda 166 km/s'e kadar yavaşlarken, hafif bir drift ile virajdan çıkıyorlar ve DRS alanına giriyorlar.

Eski pistin altından geçen köprü ve öncesindeki küçük sola kıvrılma sırasında otomobiller yedinci viteste 307 km/s hıza ulaşmış oluyorlar. Variante Ascari'ye varılan hız ise DRS kullanıldı ise 351 km/s, DRS olmadan 342 km/s.

3. Sektör



Variante Ascari - start/finish düzlüğü.

(Ortalama hız 261 Km/s)

Variante Ascari atak yapmak için pistin önemli noktalarından birini oluşturmakla birlikte, üst üste gelen üç virajın içinde otomobilleri izlemenin seyir zevki farklı bir boyutta.

Ascari virajı öncesindeki frenleme fren pedalı üzerinde 114kg ile 2167kW'lık bir güç gerektiriyor. Bu, bataryaları 170kj sarj ediyor.

İlk sol viraj için dördüncü viteste 156 km/s hıza inilirken, sürücünün üzerinde oluşacak olan yük ise 5.3G.

Sonrasında otomobiller tekrar hızlanıyor ve 9. viraj için beşinci viteste 190 km/s'e, 10. viraj için 6. viteste 234 km/s'e kadar hızlanıyorlar. Buradan sonra Parabolica öncesinde otomobiller 341 km/s'e kadar çıkabiliyor (sıralama turlarında süper-yumuşak lastikler ile 348 km/s). Sürücüye 5.4G yük bindiren ve 2184kW güç isteyen frenleme ise otomobili beşinci viteste 176 km/s'e kadar yavaşlatırken, bataryaları 120kj sarj ediyor.

Bu noktadan sonra sürücüler olabildiğince düz bir çizgi ile start-finish düzlüğü üzerinde olabildiğince hızlı gitmeye çalışıyorlar.
Performans ve Dayanıklılık

Aero

Daha önce de belirttiğimiz gibi Monza, düşük yere basma gücü gerektiren ancak frenleme için orta hız dengesinin de iyi ayarlanması gereken bir pist.

DRS burada çok etkili değil (Spa'daki 18 km/s hız avatajına karşılık sadece 6 km/s'lik bir artış sağlıyor), çünkü tüm otomobillerde küçük bir ana arka kanat kanatçığı bulunuyor.

Frenler

Monza'daki sert frenajlar, frenlerin soğutmasını çok önemli hale getiriyor. Takımlar çok ısınmayan ancak düzlüklerde de gereğinden fazla soğumayan bir fren ısısı ayarı tutturmak durumunda kalıyorlar.

Vitesler

Monza; Silverstone ve Spa ile birlikte vitesler üzerinde az zorluk çıkartan üç pistten biri. Yarış içerisinden sadece 1961 vites değişikliği yapılıyor. WinTAX dataları, turun %30'unda kullanılan sekizinci vitesin zorlanabileceğine işaret ederken, altıncı vitesin de turun %20'si boyunca kullanıldığını gösteriyor.



Motor

Monza, Bahrain ve Spa, güç ünitesine en çok yük bindiren pistler. Monza'daki düzlükler ile birlikte, turun %69'u boyunca motor tam güçte çalışmak durumunda kalıyor. Pist maksimum hıza önem verdiği için güç ünitesi ve enerji geri dönüşüm sistemlerinden kazanılan enerji fazlasıyla kritik bir konuma gelirken, şikanların çıkışı nedeniyle hızlanma da oldukça fazla önem kazanıyor.



Yakıt Tüketimi

Yakıt tüketimi konusunda Monza çok da fazla sıkıntı yaratan bir pist değil, 88 kg'lık yakıt yarışı tamamlamak için yeterli oluyor. Düşük yere basma ayarları, sürtünmeyi azalttığı için, yüksek ayarların kullanıldığı pistlere göre %10 daha az yakıt tüketildiği görülebiliyor.

ERS

Monza MGU-K'dan kazanılan enerji konusunda önde gelen pistlerden değil çünkü turun sadece 11.3 saniyesinde fren yapılıyor. Ancak tam gaz gidilen mesafenin uzun olması, egzoz gazlarından kazanılan enerjinin artmasını sağlayabiliyor.

Monza'da frenler üzerinde MGU-K'da 735kj, hızlanma sırasında MGU-H'de 3203kj enerji geri dönüştürülebiliyor. Toplam değer olan 3938kj, tüm takvim göz önüne alındığında 4954kj geri dönüştürülen Bakü'nün ardından ikinci sırada.

ERS'nin %57'sinin performansa geri dönüşünün tam değerleri isetur başına 2.8 saniye ve düzlük sonunda +19 km/s.