Rally Turkey'de aksiyon sona erdi. Şimdi ralliyi yerinde takip eden Mali Selışık’ın notlarına göz atıp 2019’daki yarışı sabırsızlıkla beklemeye başlıyoruz.

“Rally Turkey, yeni bir yarış olarak tamamen kendilerine özgü karakteristiğini yanında getirmiş olacak. Çok güzel yollar var. Hem ormanın içerisinden geçenler hem de sahil şeridindeki etaplar oldukça görkemli. Biz her yeni ralliyi takvime alırken kendi karakterini taşımasını istiyoruz. Türkiye de bunu başaracaktır.”

Ralli efsanesi Michele Mouton, bir yıl önce FIA delegesi göreviyle geldiği Marmaris Rallisi’nde bunları söylemişti. 2018 WRC sezonuyla birlikte tekrar dünya şampiyonası takvimine giren Rally Turkey tüm bu beklentileri yakalayıp daha fazlasını sunmayı başardı.

Bildiğimiz tek şey var, o da hiçbir şey bilmediğimiz


Sebastien Ogier, Rally Turkey'de

Yeni ralliler her zaman zordur. Lastik basıncı ve süspansiyon ayarından tutun, yol notlarının etabın ikinci geçişlerinde ne kadar evrim geçireceğine dair çok iyi gözlemler yapmanız ve bunu ilk etap startı verildiğinde uygulamış olmanız gerekir. Geç alışırsanız geride kalırsınız. Recce sırasında Craig Breen’in co-pilotu Scott Martin, kalemi düşürmeden notlar almakta zorlandığını söylüyordu. Özellikle Marmaris’teki Rally Turkey etapları da sert toprak zemin üzerine kurulu aşırı değişken ve irili ufaklı (çoğunlukla irili) taşlarla bezeli profiliyle tüm bu kritik kararları isabetli bir şekilde vermek zorunda bırakıyor sizi.

“Şehir içinde bir etabımız olacak, orada çıkmayı isterdim. İnsanlar yatlarından seyredebilecek, şehir içinde yarış uzun zamandır yapmadığımız bir şey Türkiye'de.”

Eski bir şampiyon olan TOSFED Başkanı Serkan Yazıcı, pilot gözüyle ilk etapta yer almak isteyebileceğini söylemişti. Başkanın tavsiyesine uymak gerekiyor tabii. Arnavut kaldırımı zeminine sahip, hafif yağmur ve bolca meraklı göz altında yapılan görkemli bir seyirci özel etabıyla ralli başlarken biraz pilotlara kendini tanıttı. Güzel ama zorlu. Sebastien Ogier bu etapta problem yaşayarak kısa süreliğine yol dışına çıktı ve gerilere düştü. Bu, takip eden günlerde olacakların habercisiydi.

Gördüğümüz tek şey var, o da hiçbir şey görmediğimiz


Teemu Suninen br toz bulutunu arkasına almış

2017’deki WRC aday yarışında da dikkat çeken sert zemin üzerini kaplayan ince toz topraktı. Etap içinde bir sonraki araç gelene kadar genellikle dağılmayan toz, 2018 Rally Turkey mücadelesinin ilk etabından itibaren herkesi zorladı. Pilotların ara ara sadece yol notlarına güvenmesi gerekiyordu. Zira bir kum fırtınasının ortasında kalmış kadar görüş mesafesine sahiplerdi. Rallinin ilk etabı, aynı zamanda en uzun etabıydı. 38 kilometreyi aşan Çetibeli 1 etabını kazanan Craig Breen, rallinin geri kalanında dönüp hatırlayacağımız bir açıklama yaptı:

“Finişe geldiğimizde ne kadar hızlı olduğumuzu bilmiyorduk. Bu hayatta kalanın kazanacağı bir ralli. Orta yollu gittik, risk bile alamadık. Güzel, burayı çok sevdim.”


Elfyn Evans zorlu rallide talihsizlik yaşayan ilk pilotlardan biriydi

Günün ilk geçişlerinden sonra Rally Turkey ilk kurbanlarını seçti. Elfyn Evans ve Mads Ostberg etaptaki taş ve kaya parçaları yüzünden süspansiyon kolu kırınca güne veda etmek zorunda kaldılar. Craig Breen ise patlayan arka lastiği üzerinde 25 kilometreye yakın bir mesafe gitmek zorunda kaldı. Etaplar yeterince rahatsız değilmiş gibi. Beşinci etap olan Çetibeli 2’de tozun kalkmasıyla ciddi bir hız yakalayan son şampiyon Sebastien Ogier yine de çok fazla zorlayamadığından bahsediyor ve ekliyordu: “Bu etaplarda hızlı da gitseniz, yavaş da gitseniz her köşede bir tehlike var.”

Cuma günü tamamlandığında şampiyona lideri Thierry Neuville, Ogier’ye cevap vererek bir sonraki etabı kazanmış ve yalnızca 0.3 saniye farkla günü lider noktalamıştı. Sabah etaplarının lideri AndreasMikkelsen de 2.6 saniyeyle üçüncü sıradaydı.

Yazan: George R. R. Martin


Thierry Neuville

Rally Turkey’de Cumartesi günü gerçek bir Game of Thrones bölümü gibi başladı. Kimse güvende değildi. Kimse öldüğünde dizi bitmezdi. Herkes açık hedefti. Henüz ilk etapta şampiyona lideri Thierry Neuville’in süspansiyonu pes etti ve Hyundai i20 WRC’nin kaputunu parçalayarak özgürlüğüne kavuşmak istedi. Belçikalının devam etme şansı yoktu. Bir sonraki etapta artık ralli liderliğine yükselen ve şampiyonada büyük bir fırsat yakalayan Sebastien Ogier benzer bir şekilde süspansiyon sorunu yaşadı. Yine de etap sonunda liderdi. Co-pilotu Julien Ingrassia ile birlikte, takım arkadaşı Elfyn Evans ve tecrübeli pilot Henning Solberg’in sözlü yardımlarıyla (tamir gören otomobile o aracın ekibi dışında kimse dokunamaz) bir şekilde süspansiyonu tamir ettiler. Gecikme için 1 dakika ceza aldıktan sonra Ogier ne yaptı sizce? Evet, bir sonraki etabı kazandı. İnsan boşuna 5 kez dünya ralli şampiyonu olmuyor. Fakat gün daha bitmemişti, Rally Turkey etaplarının herkes için planları vardı.


Andreas Mikkelsen

Takip eden etapta yavaş bir sol viraja belki saate 10km daha hızlı giren Sebastien Ogier, yoldan çıkarak ağaca çarptı. Etap bitene kadar aracını kurtaramadı ve o da şampiyonadaki rakibi Thierry Neuville gibi güne veda etti. Ralli liderliği Demir Taht gibiydi. Kim otursa, başına bir şey geliyordu. Öndekilerin sorun yaşamasıyla tekrar liderliğe yükselen Norveçli Andreas Mikkelsen de aktarma organlarında sorun yaşayınca ciddi zaman kaybetti. Bizler tüm bu dramayı hazmetmeye çalışırken geçirdiğimiz mide spazmına çare ararken günün son büyük haberi geldi. Etap içerisinde araçlarından duman çıkaran Craig Breen ve Scott Martin’in Citroen C3 WRC’si tamamen yanmıştı. Sonra her şey bir anda mantıklı gelmeye başladı. Game of Thrones’un sezonlarında en dramatik bölüm son bölüm değil, sondan bir önceki bölüm olur. 2018 WRC takvimine baktığınızda, o dokuzuncu bölümün yerinde Rally Turkey görünüyor. Bütün bunların başka bir açıklaması olamazdı çünkü.

Estonyalılar tekne gezilerini severler


Ott Tänak ve Martin Järveoja Rally Turkey'deki zaferlerini kutluyor

“Bu ralli hızla değil, dayanıklılıkla kazanılacak. Şampiyona sıralamasından çok aracı finişe getirmek için endişeleniyorum.”

Son güne lider başlayan Ott Tänak, bir önceki gün biterken bunları söylüyordu. Tepe arkası bir sol virajda yaşadığı ufak sorun hariç Rally Turkey’nin nihai gününde hata yapmayan Estonyalı, art arda üçüncü kez kazandı. Rakipleri Ogier ve Neuville’in üçer galibiyet elde ettiği sezonda dördüncü kez kazanan ilk pilot Tänak oldu. Power Stage’de ise Neuville çok kritik beş puanı alırken, Ogier dört puanla yetindi. Toyota’nın Estonyalı pilotu ise üç puan da buradan kazanarak Rally Turkey’de alabileceği 30 puanın 27’sini kazanmış oldu. Toyota’nın Latvala ile duble yaptığı, Yeni Zelandalı Hayden Paddon’ın sezonun ilk podyumuna çıkarak Hyundai için takımlar şampiyonasında çok değerli puanlar kazandırdığı ralliyi neden Ott Tänak’ın kazandığına dair bir teorimiz var. Hayır, tabii ki herkesten daha iyi risk yönetimi ve nerede hızlı olması gerektiğini bildiği için değil. 2018 Rally Turkey kazananına lüks bir yatta tam bir haftalık mavi tur tatili hediye ediliyordu. Açıkçası rallide geçirdiğimiz süre boyunca Estonyalıların tatili, tekneleri, denizi ve güneşi ne kadar sevdiklerini gördük. Ott Tänak ve Martin Järveoja’nın zaferini belki de böyle açıklamak lazım.

Yol notları


Rally Turkey manzarasıyla da büyüleyen WRC duraklarından biri oldu

Kaotik bir ralliye, bir parça kaotik bir yazı yakışırdı. Baştan sona planlı bir akışa sahip bu yazıyı tam da bu noktada biraz karıştırmak gerek.

Datça etabı, önümüzdeki yıllarda rallinin “kraliçe etabı” olarak anılacak gibi duruyor. Deniz kenarından akıp giden yollar ve müthiş helikopter çekimleri sinematografi dalında birkaç ödül almalı.
Rally Turkey şimdiden pilotlarda ve takımlardan gereken saygıyı gördü. Zorlu etaplarla birlikte şampiyonanın son düzlüğünde yer alması burayı özellikle önem verilen bir yer haline getirecek.
Cumartesi sabahı ralliye veda eden Mads Ostberg, akşam saatlerinde otelimizin önünde Citroen’den bir mühendise TOSFED başkanı Serkan Yazıcı’nın onları çıkardığı tekne gezisinden ve sonra hediye ettiği peştamaldan bahsediyordu. Evet, peştamalı giymişti ve sürekli “Yakışmış değil mi?” diye soruyordu. Bu bilgiyle ben dahi ne yapacağımı pek bilmiyorum, ama sizi bu hikayeden mahrum bırakamazdım.
45 ekibin yalnızca 29’u finiş görebildi. WRC klasmanındaysa bu oran çok daha yıpratıcıydı. 21 ekipten 10’u klasman dışı kaldı.

SS18 – Son Sözler

İlk etabından itibaren WRC’de kalıcı olacağını kanıtlayan Rally Turkey’den bir yıl önce, henüz her şey kesinleşmemişken Michele Mouton bize “Seneye burada görüşürüz” demişti. Her anlamda başarılı geçen bu ralli sonrasında bu cümle, her yıl tekrar edilecek gibi duruyor. Artık sabırsızlıkla 2019’u bekleme zamanı.