Formula 1'in farklı ve pek bilinmeyen istatistiklerini paylaşacağımız yazının ikinci bölümü sizlerle.

Yapıldığı günden bu yana Motorsporlarının zirve noktası olarak kabul edilen Formula 1, yıllar boyunca pek çok pilot ve markaya ev sahipliği yaptı. İşte bu uzun maceranın ilginç istatistiklerini paylaşacağımız yazının ikinci bölümü sizlerle.

Bir sezonda en çok farklı kazanan


Podyum: 2. Fernando Alonso, Ferrari, 1. Kimi Raikkonen, Lotus F1 Team, 3. Sebastian Vettel, Red Bull Racing

Formula 1 tarihine baktığımızda en çok farklı kazanın olduğu yılın 1982 olduğunu görüyoruz. Keke Rosberg'in şampiyon olduğu 16 yarışlık sezonda Alboreto, Arnoux, de Angelis, Lauda, Patrese, Piquet, Pironi, Prost, Rosberg, Tambay ve Watson olmak üzere toplam 11 farklı isim zafere ulaşmıştı. Son yıllara bakarsak, 20 yarıştan oluşan 2012 sezonunda 8 farklı isim zafere ulaşmıştı. Bir de listenin sonuna bakalım; tarihte en az farklı kazananın olduğu yıllar 3 farklı pilotun kazandığı, 1950, 1952, 1953, 1988, 2014 ve 2015!

Hat trick: Galibiyet, pole pozisyonu ve en hızlı tur


Damalı bayrak: Michael Schumacher, Ferrari

Formula 1 tarihinin en çok yarış kazanan pilotu olan Michael Schumacher, kazandığı 91 yarışın 22'sine pole pozisyonundan başladı ve yarışın en hızlı turunu atmayı başardı. Jim Clark bu başarıyı 11 kez yakalarken, Lewis Hamilton 10, Juan Manuel Fangio 9 ve Alain Prost 8 kez hat trick yaptı. Alonso bu başarıyı 5 kez yakalarken, Massa ve Raikkonen 4, Rosberg 3 ve Button 1 kez bu üç alanda birden zirvede yer aldı.

Pole'den ve Pole'süz gelen zafer


Ayrton Senna, McLaren MP4/8 Ford ve Michael Schumacher, Benetton B192B Ford

Michael Schumacher kazandığı 68 pole pozisyonunun 40'ında damalı bayrağı ilk sırada görürken, Lewis Hamilton 61 pole pozisyonunun 32'sinde, Ayrton Senna ise 65 pole pozisyonunun 29'unda zafere ulaşan isim oldu.

Schumacher kazandığı 91 yarışın 51'ine ilk sıradan başlamazken, Alain Prost 33 ve Lewis Hamilton 21 yarışı pole pozisyonundan başlamamasına rağmen kazandı.

Son turda gelen galibiyet



Son tura ikinci sırada veya daha geride girip, sonrasında zafere ulaşmak Formula 1 tarihinde pek de eşine rastlanır bir şey değil. 67 yıllık Formula 1 tarihinde sadece 27 kez son tura lider giren pilot yarışı kaybetti. Bu yıl bunu Avusturya GP'sinde Hamilton'la yaşamıştık. Onun öncesine bakarsak, 2011 Kanada GP'sinde Button, 2005 Japonya GP'sinde Raikkonen ve 2005 Avrupa GP'sinde Alonso son tura gerilerde girip zafere ulaşan isim olmuştu. Tarihte bunu birden fazla kez başaran sadece üç isim var; Michael Schumacher, Jochen Rindt ve Juan Manuel Fangio.

Kendi evinde en tepede


Yarış galibi Alain Prost, Ferrari

Tüm yarış pilotlarının hayali kendi evinde yarış kazanmaktır. Bazı pilotlar bu duyguyu pek çok kez yaşarken, bazıları hiç yaşayamadı. Tarihin tozlu sayfalarına baktığımızda Alain Prost'un Fransa'da 6 kez zafere ulaştığını görüyoruz. Jim Clark İngiltere'de 5, Juan Manuel Fangio Arjantin'de 4, Nigel Mansell ve Lewis Hamilton İngiltere'de 4 ve Michael Schumacher Almanya'da 4 kez kazanmayı başardı.

Gerilerden gelip zafere ulaşmak


Start: Lewis Hamilton, Mercedes AMG F1 W07 Hybrid lider

Hepimiz gerilerden başlayıp yarışlar kazanan pilotları görmek isteriz. Uzun Formula 1 tarihine baktığımızda sadece bir pilotun ilk 20 dışından gelip yarış kazandığını görüyoruz. Bu isim; 1983 Amerika'da zafere ulaşan John Watson. Birde tersten bakalım; Formula 1'de 396 kez pole'den başlayan, 228 kez ikinci sıradan başlayan, 115 kez üçüncü sıradan başlayan ve 61 kez dördüncü sıradan başlayan pilot yarış kazandı.

Gelin bir de son yıllarda neler olmuş bir bakalım. 2000 Almanya GP'sine 18. sıradan başlayan Rubens Barrichello pek çok olayın yaşandığı yarışta zafere ulaşan isim olmuştu. Daha sonra 2005 Japonya GP'sine 17. sıradan başlayan Raikkonen, 2008 Singapur'a 15. sıradan başlayan Alonso ve 2006 Macaristan'a 14. sıradan başlayan Button gerilerden gelip yarış kazanmayı başaran isimler oldular.

Birden fazla pistte kazanmak


Damalı bayrak: Lewis Hamilton, Mercedes AMG F1 W07 Hybrid

Formula 1 takvimi geçmiş yıllara oranla büyümeye devam ediyor. Bu da pilotlara birden fazla pistte kazanma fırsatı sunuyor. Lewis Hamilton tam 24 farklı pistte kazanarak bu alandaki rekoru eline geçirirken, Michael Schumacher 23, Alain Prost 22 ve Sebastian Vettel 21 farklı pistte kazanmayı başardı.

Bir pistte en çok zafer


Yarış galibi Michael Schumacher zaferini kutluyor

Takvimde hep aynı yarışların olması sebebiyle çok fazla pistte yarış kazanamayabilirsiniz, ancak sevdiğiniz bir pist varsa o yarışı pek çok kez kazanabilirsiniz. Michael Schumacher Magny-Cours'ta bunu tam 8 kez yapmayı başardı. Ardından Montreal ve Imola'da 7 kez, Spa-Francorchamps, Barcelona ve Suzuka'da ise 6 kez kazanmayı başardı. Monaco'yu en çok kazanan pilot 6 zaferle Ayrton Senna oldu. Günümüz pilotlarından Lewis Hamilton'ın Montreal ve Hungaroring'de 5 kez kazandığını ve buralarda bir yarış daha kazanması halinde bu ikiliye katılacağını hatırlatalım.

Galibiyetin geldiği yıllar


Podyum: Michael Schumacher, Ferrari

İlginç istatistiklerden bir diğeri Michael Schumacher'in 1992-2006 yılları arasında 15 yıl üst üste her yıldan en az bir galibiyetle ayrılmasıydı. Alain Prost 1981-1990 arası ve Lewis Hamilton 2007-2016 arası 10 sezon üst üste yarış kazanmayı başardı.

Galibiyet almadan en çok puan toplama


Valtteri Bottas, Williams, pilotlar geçit töreni

Formula 1'de pek sevilmeyen bazı istatistikler vardır. Bunlardan bir tanesi de galibiyet almadan en çok puan alan pilot olmaktır. Pek çok kez iyi puanlar almanıza rağmen galibiyet alamamak acı verici olsa gerek. Valtteri Bottas kariyeri boyunca 411 puan alırken, hiç galibiyet almayı başaramadı ve bu alandaki rekoru eline geçirdi. Sergio Perez 367 puan, Nico Hulkenberg 362 puan ve Romain Grosjean 316 puan almasına rağmen zafere ulaşamadı. Elbette bu isimlerin 25'lik puan sistemi sayesinde bu kadar puan aldığını hatırlatalım.

Galibiyet almadan en çok podyuma çıkan pilot


Nick Heidfeld, BMW Sauber F1 Team, F1.08

Bazı pilotlar podyuma çıkmak için elinden geleni yapar ancak bir türlü fırsat yakalayamaz. Bazıları da podyuma çıkmasına rağmen hiç yarış kazanamaz. Nick Heidfeld kariyeri boyunca 13 kez podyuma çıkmasına karşın hiç galibiyet sevinci yaşamadı ve bu alanda yeni bir rekoru eline geçirdi. Stefan Johansson 12 podyum almasına rağmen hiç yarış kazanamazken, Chris Amon 11 ve Romain Grosjean 10 kez podyuma çıktı.

İlk yarışta ilk podyum


Jacques Villeneuve, Williams FW19 Renault

Çoğu pilot Formula 1'e gelir gelmez kazanan veya podyuma çıkan bir araçta olmak ister. Formula 1'de ilk yarışında podyuma çıkan pilot sayısı sadece 23. Bunun son örnekleri Jacques Villeneuve, Lewis Hamilton ve Kevin Magnussen.

Efsane ve şampiyon isimlere baktığımızda, Jackie Stewart ve Juan Manuel Fangio ilk podyumu için sadece iki yarış bekledi. James Hunt, Damon Hill ve Emerson Fittipaldi dördüncü yarışında, Ayrton Senna beş, Michael Schumacher ise sekizinci yarışında podyuma çıkmayı başardı.

Listede biraz daha ilerlediğimizde Raikkonen 18, Alonso 19, Vettel 22 ve Verstappen'in 24. yarışında podyuma çıktığını görüyoruz. Gelin bir de tersten bakalım; Martin Brundle ilk podyumu için tam 91 yarış beklerken, Mika Salo 73 ve Jenson Button 68 yarış bekledi.

Sezonun tamamında podyuma çıkmak?(!)


Podyum: Yarış galibi ve 2000 World Champion Michael Schumacher, Ferrari, ikinci Mika Hakkinen, McLaren

Harika bir performans sergilersiniz pek çok atak yaparsınız, sizden daha hızlıları geçersiniz sonra bitiş çizgisine bir ulaşırsınız puan barajına bile girememişsiniz! Dolayısıyla Formula 1'de başarı için sadece yetenek yetmez. En hızlı araçlardan birisine de sahip olmalısınız. Bazen en hızlı araca sahip olursunuz, galibiyete doğru gidersiniz ancak arkadan bir duman yükselir ve motorunuz patlar. Dolayısıyla en hızlı araç da yetmez. Bazen hatasız sürersiniz, araç hızlıdır ve ikinciyle aranızı makul bir seviyeye çıkartmışsınızdır. Fakat takım pit duvarında hata yapar ve sizi geriye düşürür, sonuç; her şeyinizi vermenize rağmen galibiyet gitmiştir. Dolayısıyla en iyi stratejistlere de sahip olmanız gerekir.

İşte tüm bunları yakaladığınız zaman başarı kaçınılmazdır. Tüm bunları tüm sezon boyunca yapmak kesinlikle büyük bir başarı/takım işidir. Schumacher ve Ferrari 2002 yılında 17 yarışın 17'sinde de podyuma çıkarak inanılmaz bir rekora imza attı. Belki sezon 21 yarış sürseydi 21 yarışın 21'inde de podyuma çıkabilirlerdi.

Sonrasında Sebastian Vettel-Red Bull 'işbirliği' 2011 yılında 19 yarışın 17'sinde, Lewis Hamilton Mercedes'le 2015 yılındaki 19 yarışın 17'sinde ve yine Lewis Hamilton Mercedes'le 2016 yılındaki 21 yarışın 17'sinde podyuma çıkmayı başardı.

Baştan sona lider gitmek


Ayrton Senna, Lotus Renault

Yarışı baştan sona lider götüren piltolar listesine geldiğimizde Ayrton Senna'nın tam 19 kez tüm yarışı lider götürdüğünü görüyoruz. Jim Clark ve Sebastian Vettel 13, Jackie Stewart ve Michael Schumacher 11 kez baştan sona lider gitmeyi başardı.

Bu tarz yarışların son örneği hatırlayacağınız üzere 2016 Brezilya GP'siydi. Hamilton yağmur altında koşulan yarışın tüm turlarını lider geçmişti. İngiliz pilotun bunu kariyerinde dokuzuncu kez yaptığını hatırlatalım.

Grid pozisyonuna göre en çok yükselen pilot


Sebastian Vettel, Red Bull Racing

Geçmişte daha fazla kaza ve daha fazla sorun olduğu için gerilerden yükselmek elbette daha kolaydı. Fakat günümüzde DRS sayesinde geçişlerin arttığı da bir gerçek. Roberto Mieres 1954 İngiltere GP'sine 32. sıradan başlayıp yarışı altıncı sırada tamamladı ve 26 sırayla bu alandaki rekoru eline geçirdi. Fakat 90 turluk yarışı tamamlayan sadece 13 pilot olduğunu söyleyelim. Birinci sıradaki Gonzalez ile ikinci sıradaki Hawthorn arasında 1 dakika 10 saniye, Gonzalez ile Marimon arasında ise 1 tur fark vardı.

Günümüz şartlarına geldiğimizde Sebastian Vettel 2012 Abu Dhabi'de 24. sıradan başladığı yarışı üçüncü sırada bitirmeyi başarmıştı. Kimi Raikkonen 2006 Bahreyn'de 22. sıradan başladığı yarışı üçüncü, 2011 Belçika'da Michael Schumacher 24. sıradan başladığı yarışı beşinci ve Lewis Hamilton 2014 Macaristan'da 22. sıradan başladığı yarışı üçüncü sırada bitirmeyi başardı.

2016'da bu listeye üç farklı ismin girdiğini hatırlatalım. Hamilton Belçika'da 18 sıra, Vettel Singapur'da 17 sıra, Alonso Belçika ve Malezya'da ise 15'er sıra yükselmeyi başardı.

En kötüsü: ilk turda yarış dışı


Jarno Trulli, Prost; Alexander Wurz, Benetton ve Ricardo Rosset, Tyrrell'a çarpmadan önce havada

Koca bir hafta sonunu ilk turda kaybetmek bir yarış takımı ve pilotu için en kötü senaryolardan birisi olsa gerek. Hulkenberg bu durumu şu sözlerle açıklıyor "Bu acı verici, aynı zamanda sinir bozucu. Bu yıl ilk virajda veya ilk turda üçüncü kez yarış dışı kalıyorum. Bu olabilecek en kötü şeylerden birisi. Yarış katılıp katılmadığınızı hissetmiyorsunuz bile." Tarihte bu 'sinir bozucu' durumu yaşayan pek çok pilot oldu.

'Trenleriyle' ünlü olan Jarno Trulli tam 14 kez ilk turda yarış dışı kalırken, Rubens Barrichello bunu 13 kez yaşadı. Şampiyon isimlere baktığımızda Fin pilotlar Raikkonen ve Hakkinen bu hissi sırasıyla 9 ve 8 kez yaşarken, Andretti, Senna, Schumacher ve Button 7 yarışa ilk turda veda etti. Bu yıl ilk turlarda canı çok yanan Hulkenberg bu alandaki rekorunu 8'e çıkarmış oldu. Gözlerinizin Maldonado'yu aradığını biliyorum, ancak Maldonado şaşırtıcı şekilde bu listede ilk sıralarda değil hatta Hamilton'la aynı rakamda yani 4 kez ilk turda yarış dışı kaldı.

En çok yarış dışı


Andrea de Cesaris, McLaren MP4/1-Ford Cosworth

Formula 1'de mücadele edebilmek adına elinizde geleni yapar ve bir takımla anlaşırsınız. Fakat ertesi sezon geldiğinde altınızdaki araç aşırı şekilde dayanıksızdır ve amacınız puan almaktan çok yarış bitirmek haline gelmiştir. Andrea de Cesaris katıldığı 208 GP'nin 148'inde damalı bayrağı göremeyerek inanılması güç ve kötü bir rekora imza attı. Ricciardo Patrese 256 GP'nin 147'sinde yarış dışı kalarak vatandaşını 1 yarış geriden takip ediyor. Şampiyon isimlere geldiğimizde Nigel Mansell 187 yarışta 93 kez, Niki Lauda 191 yarışta 80 kez ve Jenson Button 305 yarışta 74 kez yarış dışı kaldı. Schumacher 68, Senna ve Raikkonen 60, Alonso 49 ve Rosberg 32 kez yarış dışı kaldı. Maldonado ise tıpkı Rosberg ve Grosjean gibi 32 kez yarış dışı kaldı fakat bunu 95 yarışta yaptı!

Galibiyet rekorunun evrimi


Juan Manuel Fangio, Alfa Romeo 159

Formula 1 tarihinin ilk galibi 1950 Britanya'da zafere ulaşan Giuseppe Farina oldu. Sonrasında Fangio ve Parsons da 1'er galibiyet almayı başardılar. 4. yarışa gelindiğinde Farina İsviçre'de zafere ulaşarak bu rekoru yeniden eline geçirdi. Sonrasında rekor Fangio ile arasında sürekli olarak el değişti. Fangio, Ascari'den aldığı rekoru bir daha bırakmadı ve 24 yarışa çıkartarak Formula 1'e veda etti. Rekor 10 yıl boyunca kimse tarafından kırılamadı.

Fakat Jim Clark, 1967 Meksika GP'sini kazanarak galibiyet sayısını Fangio'yla eşitlemeyi başardı. Jim Clark'ın 25 yarışa çıkarttığı rekor, 1973'de Jackie Stewart tarafından kırıldı ve İskoçyalı pilot 27 galibiyete ulaşarak çıtayı daha da yükseltti. Dönemin en hızlı pilotlarından birisi olarak kabul edilen Stewart tam 14 yıl boyunca F1 tarihinin en çok yarış kazanan pilotu olarak kaldı.

1987 Belçika'da 27. zaferine ulaşan bir diğer efsane Alain Prost, rekoru 14 yıl sonra Stewart'tan aldı ve 1993 Almanya GP'sine kadar sürekli geliştirdi. Rekoru 51'e kadar yükselten Prost'un rekoru 8 yıl boyunca kimse tarafından kırılamayacaktı.

Michael Schumacher, 8 yıl boyunca kimsenin yanına bile yaklaşamadığı rekoru 2001 yılında eline geçirdi ve sonrasında üstüne 40 galibiyet daha ekleyerek ulaşılması güç bir seviyeye ulaştırmış oldu.

tr.motorsport.com