Bu yazı dizisinde Formula 1 dünya şampiyonasında kullanılan araçları 10 yıllık periyotlar halinde inceleyeceğiz ve bu ilk bölümde en güzel, en başarılı; yani en iyi 10 aracı sizler için seçtik.
10. Ferrari Tipo 500
Şampiyonanın araç eksikliğinden dolayı F2 kurallarıyla koşulduğu 1952 ve 1953’te Ferrari’nin hazırladığı bu araç, sezondaki neredeyse tüm yarışları kazandı ve Alberto Ascari’ye iki Formula 1 dünya şampiyonluğu kazandırdı.
9. Cooper T43
Cooper T43 1957 yılında F1’e sessiz sedasız bir giriş yaptı ve daha ilk yarışında kendisinden söz ettirmeyi başardı. T43, arkadan motorlu ilk F1 aracı denemesidir ve mevcut F1 araçlarına örnek teşkil etti. Stirling Moss 1958’de Arjantin GP’sini kazandı ve bu zafer arkadan motorlu bir aracın ilk yarış galibiyetiydi.
8. BRM P25
P25, BRM’in V16 başarısızlığından sonraki ilk aracıydı ve gelecekteki başarılarının temeli niteliğinde bir araçtı. 1956’da yarışmaya başlayan aracın sorunlarını çözmek biraz zaman aldı ve 1959’da tüm sorunları çözülünce hızlı bir araç olduğunu kanıtlayarak sezonu bir galibiyetle üçüncü tamamladı. BRM aracı hızlanmaya başladığı zaman arkadan motor çağı başlamıştı ve araç artık rekabetçi olmakta zorlanıyordu.
7. Lotus 12
Lotus 12, Colin Chapman’ın ilk Formula 1 aracı denemesiydi ve çok başarılı olamamıştı. Yine de spora getirdiği “hafiflik ekle” felsefesini uygulamaya başladığı bir araçtı ve ilk andan itibaren özel magnezyum jantları ve Chapman’ın kendi tasarımı bağımsız arka süspansiyonları ile adından söz ettirdi.
6. Ferrari 125 F1
Ferrari’nin ilk Formula 1 otomobili olma şerefine nail olan bu araç 1948’de tasarlandı ve 1952’nin sonlarına kadar kullanıldı. 1.5 litre süperşarjlı V12 motora sahip olan 125, çift kam miline sahipti ve şampiyona dışındaki beş yarışı kazanmayı başardı.
5. Maserati 250F
1954’ten 1960’a kadar kullanılan 250F başlarda Maserati’nin sıralı altı silindirli motoruna sahipti ancak bir süre sonra kendisine çok fazla artı getirmeyen V12 motora geçildi. 1957’de Juan Manuel Fangio bu araçla dört zafer kazanmıştı ve bunlardan sonuncusu 22 turda tam 48 saniye fark yarattığı Nürburgring yarışıydı. Fangio beş şampiyonluğunun ikisini bu araçla kazandı.
4. Mercedes-Benz W196
Spordaki ilk desmodromik valf sistemi ve savaş uçaklarından devşirme yakıt enjeksiyon sistemi ile donatılmış olan bu Alman kılıcı, 2.5 litrelik sıralı sekiz silindir motora sahipti. Çelik yerine aluminyum ve magnezyumdan yapılmış olan şasisi oldukça hafifti ve daha iyi fren performansı için büyütülmüş fren tamburları tekerleklerin içine sığmayınca şasi üzerine monte edilmişti. Araç Juan Manuel Fangio’ya iki şampiyonluk kazandırdı.
3. Alfa Romeo 158/159
Alfetta (küçük Alfa) adıyla da anılan bu araç, girdiği 54 yarışın 47’sini kazanmayı başardı ve Formula 1’in ilk iki sezonunu domine etti. Giuseppe Farina sporun ilk sezonunda şampiyon olmayı başardı ve sonrasında Juan Manuel Fangio da iki şampiyonluk elde etti. 1.5 litre süperşarjlı motoru güçlü olsa da o kadar fazla yakıt tüketiyordu ki sporun ilk yarışı olan 1950 Silverstone’da Fangio ve Farina birer kez daha fazla pit stop yapmak zorunda kalmışlardı ve bu da galibiyeti ellerinden kaçırmaları ile sonuçlandı.
2. Cooper T51
Öncülü T43 gibi arkaya monte edilmiş motora sahip olan T51 arkada yaprak yaylar gibi döneminin gerisinde bir süspansiyon sistemine sahip olsa da, arkadan motor ve uzun yarışlarda aracın ağırlık dengesinin değişmemesini sağlayan sürücü yanına monte edilmiş yakıt depoları ile fark yaratmayı başardı. Jack Brabham T51 ile üç zafer kazanarak dünya şampiyonu oldu.
1. Lancia D50
Vittorio Jano tarafından 1954’te Lancia için geliştirilen D50, sporda şu an hala kullanılmakta olan bir tasarımın temellerini attı; bu araçta motor bloğu şasinin bir parçası olarak kullanılıyordu ve herhangi bir alt şasi tasarımı bulunmadığı için hafiflik elde edilmişti. Bu tasarım özel yan yakıt depoları ile birlikte motorun mümkün olduğu kadar aşağıya monte edilebilmesine de izin verdi ve böylece ağırlık merkezini ve dağılımını iyileştirdi. Lancia ailesi maddi sıkıntılar yaşayınca şirketlerinin çoğunluk hissesini Ferrari’ye sattı ve bu araç da Scuderia Ferrari’nin eline geçti. Ferrari araç gelişimine bu araç üzerinden devam etse de, Jano’nun bir çok yenilikçi parçasını kendi sıradan tasarımlarıyla değiştirmeyi yeğledi.
###