Tekrar merhaba değerli F1 severler!

4 günlük aradan sonra tarihin kilometre taşlarından olan F1 Çin GP’sini yorumlayalım istiyorum. Bu yarışta taktik anlamda yazacak çok şey olduğu için, teknikten biraz fazla taktiğe odaklanacağız. Tekniği ayrı bir yazıda inceleyeceğim. Şimdi koltuklarımıza oturalım ve yorumlamaya başlayalım…

Çin GP’si, bazı sorularımızın yanıt bulduğu, bir kısım da yeni soruların ortaya çıktığı bir yarış oldu. Zaten arada yazılarımı takip eden arkadaşlar için bu durum sürpriz olmadı; çünkü sene başından beri Barcelona’ya kadar sezonun dalgalı geçeceğini yazıyoruz. Bazı Tifosi’ler bu sene de gitti diye dövünürken, bazı Mercedes taraftarı da şampiyon olduk diye seviniyor. Red Bull’cular ise şampiyonluktan uzak bir görüntü nedeniyle üzgün. Bu sene suçlayacak bir Renault da olmadığı için nereye sarsak diye umutsuz bir bekleyiş içindeler. Aslında bunların hiçbirine gerek yok. F1, uzun yıllar 16 yarışlık sezonlar halinde koşulduğu için ve her şeyden önemlisi puanlama farklı olduğu için, eskiden beri takip eden, orta yaşa yakın izleyiciler sezona bitti gözüyle bakıyorlar. Gözünü F1’e bu puanlama ve yarış sayısıyla açanlar ise henüz yeterli tecrübeye sahip değiller ve yanılıyorlar. Sezon 21 yarış ve puanlama sistemi nedeniyle endişe edecek veya sevinecek bir durum yok.

Şimdi kısa kısa sorularla yarışı yorumlayalım.

Ferrari, Mercedes’i yakalayabilir miydi?

Hayır. Normal bir yarış akışında Mercedes dokunulmazdı. Ferrari Cuma günkü antrenmanlara fırtına gibi başladı. Düzlüklerde Mercedes’lerden 0.7 saniye daha hızlıydı. Fakat daha sonra, Cuma günü 0.7 saniye olan düzlük hızı sıralama turlarında 0.15–0.20 saniyeye kadar düştü. Yarışta yeniden 0.3 saniye civarına sabitlendi. Mercedes ise kaybettiği zamanı virajlarda kazanarak, hem Cuma gününü, hem de hafta sonunu önde kapattı. Bottas, “Yarış başladıktan sonra tek bir amacımız vardı: Daha ilk tur içinde, arka düzlüğe (1170 m) vardığımızda, Ferrari’lerin düzlükte yetişemeyeceği bir fark açmaktı” dedi. Bunu başarınca da yarış bitti. Bu yarışta “Big three” dediğimiz; Ferrari, Mercedes ve Red Bull’dan oluşan ekip dağıldı. En önde Ferrari tarafından yalnız bırakılmış Mercedes; arkasında da Red Bull tarafından yalnız bırakılmış bir Ferrari. Verstappen’ın Leclerc’i geçmesini, sadece Ferrari’nin yanlış taktik tercihleri ve Verstappen’ın olgun sürüşüyle açıklayabiliriz; RedBull’un sürati ile değil. Velhasıl, ekip birbirinden ayrılmış bir şekilde piste dağıldı.


Leclerc üzgün. Leclerc, Vettel’e “Nedir senden çektiğim diye kafa atsam ne olur?” diye düşünürken…

Ferrari’nin takım emri doğru muydu?

Evet, o an için en mantıklı hareketti. Tek bir eksikle, karar çok geç verildi. Vettel’in ön lastikleri çok zorlayan bir sürüş tarzına sahip olduğunu Cumartesi gün bir Tweet dizimde belirtmiştim. Uzun lafın kısası, Vettel, Leclerc’in önüne geçene kadar sol ön lastiğini tüketmişti bile. Yani karar geç verildi. Takım emirlerinden nefret ettiğimi peşinen söyleyeyim, Vettel taraftarı filan olmadığımı da ekleyeyim. Ancak yiğide de hakkını vermemiz lazım. Vettel tüm hafta sonu takım arkadaşından hızlıydı. Antrenmanlarda, sıralama turlarında ve yarışta. Vettel o kadar hızlıysa pistte geçsin diye bir önerme bu durumlarda çalışmaz. Çok ekstrem durumlar haricinde bu yöntem çalışmaz. Çünkü Mercedes, Çin’de öndeki rakibi geçmek için, arkadaki pilotun 1.5–1.8 saniye arasında daha hızlı olması gerektiğini hesaplamıştı. Aynı takım arkadaşları arasında bu tip farkların oluşması çok zordur. Benzer stratejiler izleyen, benzer lastiklere sahip iki takım arkadaşının birbirini geçmesi çok zordur, ekstrem durumlar haricinde. Böyle bir mücadele olsa bile lastikleri çok yorar.

Leclerc, Vettel’i Bahreyn’de geçti dediğinizi duyar gibiyim. Orada iki fark vardı: 1’ncisi Vettel istediği ayarları yakalayamadığı için çok yavaştı. Leclerc, tur başına Vettel’den 1 saniyeye yakın hızlıydı. Vettel çok kritik bir viraj çıkışı istediği çekişi yakalayamadığı için Leclerc onu slipstream ve DRS ile geçti. 2’ncisi, Vettel de bunun farkında olduğu için Leclerc’e direnmedi. Tam bir takım oyuncusu gibi davrandı. Vettel, Bahreyn’de Leclerc’e direnmediğini, hem iki hafta önceki yarıştan sonra, hem de Pazar günü belirtti. Burada da hakkını verelim, “Ben 4 kere dünya şampiyonuyum, sonuna kadar direnirim” kafasına girmedi. Bunu Ayrton Senna öldüğü gün dahil olmak üzere, hiç yapmadı. Schumacher de yapmadı, onlar ölümüne yarıştılar. Dolayısıyla Vettel’i mantıklı davranışından dolayı tebrik ettiğimizi iletmiş olalım.

Sonuç olarak Ferrari kenar yönetimi, iki gri otomobilin gözlerinin önünde çekip gitmesini seyredemezdi. Bir de, daha hızlı gibi görünen Vettel’in denemesine izin vermek zorundaydılar.

Ferrari buraya kadar doğru hareket etti. Fakat taktik doğruları da Leclerc’in 2’nci pitinde bitti. 2’nci pitlerde, 2 farklı yoldan birini izlemeleri gerekiyordu:

1) Ya Leclerc’i takım arkadaşından 4–5 önce pite alarak, onun takım arkadaşı ve rakipleri ile hak ettiği, eşit mücadeleye girmesine izin vermeleri gerekiyordu. Zira ilk pit stop’ta Leclerc’i geç aldıklarında, acaba tek pit mi yapacaklar diye düşündüm. Yani ilk bölümü uzattım, tek pit ile yarışın sonuna kadar gideceğim. Madem ki çift pit stop yapacaksınız, Leclerc’i arkadaşından önce pit’e alın ki, undercut ile arayı kapatsın.

2) Ya da biz yarış stratejisini bölüyoruz diyerek Leclerc’i hiç pite almamaları lazımdı. Ben yarışı izlerken bu şekilde yaptıklarını düşünerek Ferrari’nin yarışı kazanma ihtimali, en azından iki Mercedes’in arasına girme ihtimali olur diye düşündüm. Çünkü bu stratejide, doğru zamanda giren bir güvenlik aracı sayesinde lastiklerini yenileyerek yarışı kazanabilirdi bile. Ferrari bunu yapmadı.

Gelin 2’nci stratejiyi uyguladıklarını düşünelim, yani Leclerc’i pistte tutmaya devam ettiler. Ve hiçbir güvenli aracının çıkmadığı, Pazar günkü gibi yarışı simüle edelim. Verstappen 2’nci piti yaptıktan sonra Leclerc’in 17,8 saniye kadar arkasında piste çıktı. Leclerc pistte kalsaydı, Verstappen Leclerc’i yakalayabilir miydi? Şüpheli. Yakalasa, geçebilir miydi? Daha da şüpheli, çünkü Ferrari düzlükte aşırı hızlı. Hem de o zamana kadar Verstappen, Leclerc’e göre “daha yumuşak” olan lastiklerini tüketmiş olurdu. Yakaladığında da en azından dişe diş mücadele ederlerdi. Yoruma devam edelim. Diyelim ki bu stratejiye devam ettiler, Leclerc’i sert lastikle pistte tuttular ve Verstappen Leclerc’i geçti. Yine de Leclerc’i yarışın sonlarına doğru pite alıp, en yumuşak lastikle hızlı tur puanı alsalar nasıl olurdu? Hem yine 5’nci olurlardı, hem de hızlı tur puanı alırlardı.

Evet dostlar, Ferrari taktik yanlışlar yaptı, ama taktik yanlış, takım emri değildi. Taktik olarak bence yaptıkları tek doğru oydu, onu da geç yaptılar. Red Bull ise kenardan çok iyi yönetildiğini ispatladı. Gasly ile son bir pit yaparak hızlı tur puanını kaptılar. Ferrari’nin düşünemediğini onlar düşündü ve uyguladı.

Red Bull’un ve Mercedes’in taktiği…

Aslında yarışın gidişatını belirleyen Red Bull’du. Taktik anlamda her zaman ilk zarı Red Bull attı. Çünkü kötü giden yarışı değiştirmek için tek şansları taktik hamleler. Diğer takımlar da aslında tamamen Red Bull’un attığı zarlara karşılık verdi. Ferrari, undercut yapan Red Bull’a yerini kaptırmamak için hamle yaptı. Mercedes de Ferrari’ye yerini kaptırmamak için hamle yaptı. Yani yarışı tamamen Red Bull’un attığı zarlar belirledi veya bir anlamda Ferrari’nin atamadığı. Red Bull’un 2’nci pitlerde yaptığı undercut taktik olarak ne kadar başarılı bir takım olduklarını ortaya koydu. Az daha Vettel’i geçeceklerdi. Geçselerdi önde kalmaları imkansıza yakındı ancak yine de burada bir taktik başarı var. İkinci başarılı hamleleri de Gasly’i pite alarak en hızlı tur puanını almak oldu. Ben bu hamleyi Ferrari’den beklerken Red Bull’dan geldi.

Mercedes’e gelince, takım olarak burada olmamız sürpriz değil demeye devam ediyorlar. Rakiplere doğru zamanda taktiksel karşılık vermekle kalmadılar, iki pilotu aynı anda pite alarak şovu tamamladılar. Fakat burada şunu söylemek lazım, bu kararı vermek, uygulamaktan daha da zor. Burayı dikkatle takip edelim ve takım içi adalet nasıl sağlanır, ideal bir yönetici nasıl olmalı sorusunun yanıtını birlikte bulalım.

Mercedes’in 2’nci pitler sırasındaki ilk olasılığı Hamilton’ı önce pite almaktı. Bu durum yarışın akışına uygun olurdu, çünkü Mercedes’in “takım içi anayasası” bunu emrediyor. Start’tan sonra ilk viraja birinci giren pilot, taktik avantaja sahiptir. 1’nci pit’lerde Bottas’ı, Vettel’den korumak için Hamilton’dan önce pit’e aldılar. Bu aslında bir undercut gibi çalıştı. Hamilton da pit’ini tamamlayıp piste döndüğünde, Hamilton-Bottas farkı bir anda 1.5 saniyeye düşmüş oldu. Hamilton hemen homurdandı, çok haklı olarak. Çünkü bir anayasa varsa, herkes uymalıdır. Dolayısıyla 2’nci pitlerde de önce Hamilton’ın lastik değişimi doğru olan seçenekti. Fakat bu seçenekte Bottas, küçük bir ihtimalle de olsa, Vettel’in arkasına düşebilirdi. Yani bu taktik risk içeriyordu.

İkinci olasılık, Bottas’ı Hamilton’dan önce pite almaktı. Bu durumda Bottas ikinci defa “undercut” yapmış gibi olacaktı ve pit çıkışında Hamilton’a yine çok yaklaşmış olacaktı. Bu durum ilk pit’lerde Hamilton’ı rahatsız etmişti zaten. Bu da Hamilton’a haksızlıktı. Mercedes taktisyenleri bu tartışmalar içinde karar vermekte zorlanırken devreye Toto giriyor. Lider yönetici olmak böyle bir şey. Aynı anda pit stop yapılmasını öneriyor. Bu sırada Hamilton’ın pit girişine ulaşmasına sadece 22 saniye var. Ekip hemen bu önerinin gerçekleştirilebileceğini hesaplıyor ve pilotlara aynı anda “Box, box this lap” mesajını gönderiyor. Bottas önce endişe ediyor, terslik çıkabileceğini düşünerek istemiyor. Ancak o da mecburen karara uyuyor. Evet F1 severler, Mercedes kenar yönetimi yaklaşık 17 saniyede çok kritik bir karar veriyor ve uyguluyor. Mercedes bu şovla, hem takım içi adaleti sağladı, hem Bottas’ın çok küçük bir ihtimal de olsa, Vettel’in arkasına düşmesini engelledi. Hem de görsel olarak güzel bir görüntü sundu.

İki pilotu aynı anda pite aldılar diye Mercedes’i şampiyon ilan edecek değilim. Ama taktiksel ve operasyonel işleyişteki uyumu da görmek zorundayız.


Sezonun erken dönemindeyiz. Boğanın, matadora yenildiğini söylemek için erken…

Red Bull’un performansını nasıl değerlendirmek lazım?

Red Bull şimdilik bu seviyede, yani sezonun 3’ncü iyi arabasına sahip. Ancak sezonu silmek için erken. Honda yeni bir motor güncellemesinin kullanıma hazır olduğunu açıkladı. Red Bull ise şaside hata olduğunu, ancak kök nedenlerin bulunduğunu açıkladı. Barcelona’da çok büyük bir paket getirecekler. İspanya’da yeniden yapılacak güncellemelerle sezon yeniden başlayacak. Yani çoğu yorumcunun iddia ettiği gibi sezon Çin’de bitmedi veya Bakü’de bitmeyecek. Sezon İspanya’da başlayacak. Herkes buna hazır olsun. Red Bull’un sloganı: Barcelona’ya kadar toplayabildiğin kadar puan topla. Hızlı tur puanları dahil.

Arka sıralarda neler oldu?

Kwyat sağolsun, McLaren’ın acı dolu hafta sonuna erkenden noktayı koyarken “Ben döndüm ve yok etmeye hazırım” mesajı verdi. Tek pozisyonda aynı takımın iki arabasını birden “murdar” etti. Renault bildiğiniz gibi, 3 yarışta 4’ncü keredir yarış dışı kalıyor. Mirasyedi bir evlat gibi, geçmişin mirasını tüketmeye devam ediyorlar. Arızanın nerede olduğu belli, ciddi bir hasar analizi prosesi yürütüp kök nedeni bulamıyorlar. Belki de buldular, çözemiyorlar. Her ikisi de çok üzücü. Renault açısından tek sevindirici haber Ricciardo. Form tutmaya başlıyor, Hülkenberg’e de ciddi rakip olacağını gösterdi. Yani aslında zaten iyi rakip olacağını biliyorduk da, pratikte de görmüş olduk.

Lance Stroll beklentiler doğrultusunda Perez’in arkasında kalmaya devam ediyor. Aynı arabada, çok gerilerde biten bir yarış daha. Sezonun daha erken bir dönemindeyiz, ancak böyle yarışlardan sonra insan Ocon’a daha da üzülüyor. Yine de bekleyelim, herkes biraz daha fazla şansı hak ediyor.

F1 Çin GP’si teknik analiz yarın. Görüşmek üzere.

Fırat Keskin

Başarılı ve detaylı bir taktik analizi olmuş. Emeğinize sağlık.

(18/04/2019, 23:50 )akaan yazdı: Başarılı ve detaylı bir taktik analizi olmuş. Emeğinize sağlık.

yazan arkadaşa teşekkürler