2017 Formula 1 sezonunun İtalya GP hafta sonundaki bol cezalı grid dizilimi, daha farklı araştırmaların önünü açtı. Mevcut kurallarda bu konu için çözüm yok, bu yüzden daha büyük bir çözüm bulunması gerekiyor.

İtalya GP'deki grid cezaları, sadece yaşananları evinde izleyenler için kötü değildi. Yarışa dakikalar kala Monza start düzlüğünde yaşananları orada görmeniz lazımdı.

Pit alanındaki garajlarda araçların motorları çalıştığında, grid kızları bir önceki akşam kendilerine söylenen dizilime göre yerlerini aldılar. Ancak görevlilerden birisinin Stoffel Vandoorne için bekleyen kızın yanlış yerde olduğunu fark etmesiyle "Hayır, hayır, hayır" çağrısı yükseldi.

Vandoorne'nun normalde olması gereken 8. sıra yerine, pazar sabahı aldığı ceza nedeniyle son sırada olması gerekiyordu.


Stoffel Vandoorne, McLaren MCL32

Vandoorne için hazırlanan tabela doğru yerine doğru giderken diğerleri birer sıra yükseliyordu ancak bir anda Sergio Perez'in yanlış yerde olduğu fark edildi.

Biraz kafa kaşımanın ve kızgınlığın ardından, alınan notlar kontrol edilerek herkesin doğru yerini alması sağlandı. Sonunda sıkıntı aşılsa da, o an yaşananlar pek iyi şeyler değildi.

Bu açıdan Monza, grid cezaları açısından mevcut dönemde ne kadar büyük karmaşaların olabileceğini göstermiş oldu. Araçlar gridde yerlerini alana kadar, hiç kimse tam olarak araçların nasıl dizileceğini bilmiyordu.

Red Bull'un takım patronu Christian Horner "Gride doğru giderken bile 12. mi yoksa 13. mü olduğumuzu öğrenmeye çalışıyorduk çünkü Perez ceza almıştı ancak o cezayı kimden önce ya da sonra aldığını bilmiyorduk. Çok karmaşıktı." demişti.

Toplam 9 sürücü motor ya da vites kutusu değişikliği nedeniyle ceza alınca bazı tuhaf istatistikler ortaya çıktı.

Carlos Sainz, yeni MGU-H'ye geçmesi nedeniyle 10 sıra cezası alsa da, önündeki araçların bir çoğunun ceza alması nedeniyle yarışa sıralamalarda elde ettiği pozisyondan başladı.


Kevin Magnussen, Haas F1 Team VF-17

Kevin Magnussen, sıralamalarda ilk seansta elenmesine rağmen yarışa 9. sıradan başlayarak bu seneki en iyi start pozisyonunu elde etti.

Sauber, 11 ve 12. sıralardan yarışa başlayarak 2015 İtalya GP'den beri en iyi start pozisyonunu elde etti. Halbuki sıralamalarda en yavaş takım Sauber'di.

F1, bu yaşananlar sonucunda iyi bir reklam yapmamış oldu.

Tabi ki, uzun ömürlü parçalar spora girdiğinden beri grid cezaları spora tam anlamıyla giriş yaptılar. Ancak, Monza'da yaşananlar durumun kontrolden çıktığını kanıtlamış oldu.

Formula 1'in Sportif Patronu Ross Brawn'ın grid ceza sisteminin gözden geçirilmesinin gerektiğini söylediği hafta sonunda bunların yaşanması büyük bir tesadüf oldu.

Peki ya çözüm ne?


Pilotlar milli marş okuyorlar

Mantıklı olan öneri, pilotların ceza almasından ziyade sadece takıma ceza verilmesi. Motor ya da vites kutusu değişikliği nedeniyle takımlara para cezası verilebileceği ya da takımlar şampiyonasında puan silinebileceği yönünde öneri geldi.

Ancak bu önerinin üzerine hemen başka bir sorunun ortaya çıkabileceği belirtildi. Takımlar şampiyonasını umursamayan takımlar, bir pilotunun lehine sürekli olarak yeni bir motor getirebilir...

Takımlar şampiyonasını da düşünen bir takım, mevcut motorlarla sezonu tamamlamaya çalışırken, zengin olan takımlar, sezonun özellikle son yarışlarında sürekli yeni motor getirerek pilotuna avantaj kazandırmak istemesi, gösteri için iyi olur mu?

Şampiyonanın bu şekilde sonlanması, büyük bir tartışmaya neden olabilir.

Peki ya ekstra motor ya da vites kutusu almanın önüne geçecek rekabetçi caydırıcı sistemler?

Ekstra motor kullanmak zorunda olan takımların, daha güçlü yeni motora geçmesi yerine bir önceki versiyon motoru kullanması nasıl olur?

Ya da ekstra motor kullanmak zorunda kalan üreticilerin, motor tasarımlarını rakiplerine açıklamak zorunda kalmaları?


Monza pit yolu

Bu tür fikirler, takımların izin verilen motor sayısının üstüne çıkmasında engelleyici olabilirler ancak bu cezaları göze alan takımlar hiç düşünmeden ekstra 2,3,4 motor kullanabilirler.

Sorun şu ki, caydırmak için ne tür ceza gelirse gelsin takımlar bu durumda fayda sağlamak için çeşitli yollar deneyecektir. Bunun sonucunda da istenmeyen durumlar ortaya çıkabiliyor.

F1'in uzun ömürlü motor kuralı, bunun için klasik bir örnek. F1, sene ilerledikçe kullanılabilecek motor sayısının düşmesi konusunda anlaştığında, asıl amaç harcamaların ciddi manada düşmesiydi. Bu kural kapsamında gelecek sene pilotların sezonu 3 motorla tamamlaması gerekiyor.

Senelik 5 motor hakkından 3 motor hakkına düşülmesi, üretim maliyetlerinin düşecek olması nedeniyle motor giderlerinin azalacağını varsayarsak mantıklı görünüyor.

Ancak gerçek çok farklı. Bir kaynak, üreticilerin parçaların daha uzun süre dayanıklı olması için verdikleri mücadelede daha çok para harcadıklarını, bu yüzden senede 3 motor kullanma kuralının daha ucuza mal olmayacağını, hatta senelik 4 ya da 5 motor kullanıldığı döneme göre daha pahalıya geleceğini söylüyor.


2015 Renault Energy F1 motoru

Eğer durum gerçekten böyleyse, o zaman F1 harekete geçmeli çünkü gelecekte bütçe açısından da faydalı olmuyorsa, bu şekilde daha fazla ceza kaosu yaşamanın bir manası yok.

Sonuç olarak grid cezaları, turbo hibrit motor dönemiyle Formula 1'e giriş yaptı.

DRS, nasıl F1'de olması gereken bir soruna çözüm için getirildiyse - F1 araçları, birbirlerinin geçmelerine izin veren tasarımlara sahip olmalı -, grid cezaları da aslında olmaması gereken bir şeye cevap olarak spora girdi.

F1'de üreticiler için çok karmaşık olmayan motor kuralları olmalı. En iyi üreticiler bile sezonu, ceza almadan tamamlamakta zorlanıyorlar.

Bunun yanında grid, bir yarış için diğerinde ceza alınarak taktiksel ödünlerin verdiği şekilde olmamalı, herkes her zaman maksimum seviyede rekabetçi olmalı.

Red Bull, Monza'da kazanma şansının olacağını ve diğer takımların Singapur'da daha iyi şansa sahip olacaklarını düşünseydi, o zaman Monza'da taktiksel olarak pilotlarını gridin gerisine atmazdı.

DRS, F1 araçlarındaki sorun çözüldüğünde gidecek. Bu açıdan F1, grid cezalarının olağan dışı durumlar dışında caydırıcı olmasına ihtiyaç duymayacağı şekilde kurallar belirlemek zorunda.

Daha iyi motor kurallarıyla bu konudaki çabalar hızlanmalı. Daha ucuz, daha az karmaşık ve performans açısından çok daha yakın güç üniteleri F1'i tekrar olması gereken seviyeye getirecektir. (Tabii ki sesi de unutmamak lazım.)

Bu hızlı bir şekilde olmayacak ancak Monza'da yaşanan kaosun iyi bir sonucu varsa, o da uzun vadede bazı şeylerin değişmesi gerektiği konusunda F1'in üst düzey figürlerinin uyanmış olması.

O değişikliklere kadar, Monza'da yaşananlara benzer ve hatta daha karmaşık grid senaryoları görebiliriz.


Grid kızları

tr.motorsport.com